КЕР?ШЕНН?Р КЕМ АЛАР
Кер?шенн?р - тюрки этнос, к?пчелект? чынден (православие) тоталар ??м к?м?к р?вешт? Татарстанда, Удмуртияд?, Башкортстанда ??м Чил?бе ?лк?сенд? яшил?р. ?затамалары - кер?шен. Кер?шенн?рне еш ялгыш "чукындыралган татар" дип атыйлар. Бу д?рес т?гел, ч?нки "чукындыралган татар" ?затама т?гел, ф?кать, миссионерлар термины гына. Шу? а охшаш ситуация казахларга карата м?н?с?б?тт? д? чагылган иде. Аларны 1917 елга кад?р ялгыш "дала кыргызлары" ("степные киргизы") дип атаганнар. Этнология, антропология институты ??м РФ Госкомстаты б?ям?л?ре буенча кер?шенн?р саны чама бел?н 300 ме? кеше тир?се ис?пл?н? (РФда яш??че 190 тир?се халык арасында 23 урын). 2002 ел Халык санын алу бу санны т?г?лр?к бирерг? тиешле.
КЕР?ШЕНН?РНЕ? Н?РС?Л?РЕ БАР ИДЕ?
1926 елга кад?р кер?шенн?р м?ст?кыйль халык кына т?гел, алар рухи, м?д?ни ??м м?гариф ?з?кл?ре (м?кт?пл?р, храмнар, манастырлар, укытучылар семинариял?ре) бар иде. 1917 елдан со? кер?шен съездлары ?тк?релде, кер?шен газеталары чыгарылды, кер?шен музейлары, фол?клор коллективлары эшл?п килде. Д??л?тне? м?гариф ??м м?д?ният структураларында кер?шен б?лекч?л?ре эшли иде. Бер вакыт х?тта РСФСР эченд? Кер?шен республикасы т?з? идеясы да яш?п килде. 1920 и 1926 еллардагы халык санын алуда кер?шенн?р аерым халык буларык терк?лдел?р (1926 елдагы сан алуда кер?шен булып 101 ме? кеше язылган иде). ??м 1926 елдан башлап ?ст?н т?шк?н директива буенча татарлар ис?бен? кушылдылар. ?мма кер?шенн?р х?зерге вакытка кад?р ?зл?рене? этник ??м конфессиональ ?зенч?лекл?рен, ?за? нарын, этник консолидацион сыйфатларын саклыйлар, ??м Россияд?ге гражданлык ??мгыятенд? шушы юн?лешл?рд? эшл?рг? тел?к белдер?л?р.
КЕР?ШЕНН?РНЕ? ЧЕЛТ?Р ПРОЕКТЫ
kryashen.ru серверы д?рт телд? эшл??че (инглиз, кер?шен, рус ??м татар телл?ренд?ге) этно-м?д?ни интернет-проектлар арасында к?л?млеге буенча зур проектларны? берсе. ?леге Сервер кер?шен ??мгыятене? м?д?ни потенциалын ?стер? ??м к?б?йт? ?чен интернет-м?йдан т?зерг?, бу "онытылган т?? г?лл?штерм?не? " х?зерге гуманитар ф?за контекстына кертерг?, кер?шенн?рне Удел буе, Россия ??м д?ньядагы т?рле этно-м?д?ни ??мгыятьл?р бел?н ачык диалогын т?з?г? м?мкинлек ачарга тиеш. Бу интернет-проект кер?шен ??мгыятене? диаспоралары бел?н булырга тиешле элемт?л?рен т?зеп ?айга салу эшен? ярд?м к?рс?т? й?кл?н?.
kryashen.ru Интернет-серверы тарих ??м кер?шен этносыны? этнографиясен? ген? багышланмаган. Серверда кер?шенн?рне? х?зерге тормыш хал?те, милли м?д?ниятене? ?зенч?лекл?ре, кер?шенн?рне? матур, ??м дини ?д?биятлары, ??м кер?шенн?р турындагы махсус ?д?бият бел?н д? танышып була.Виртуаль китапхан?д? кызыклы видео ??м аудио материаллар саклана. Аерым б?лек кер?шенн?рне? рухият тарихына ??м м?д?ниятына багышлана. Бу ?лк?д? алар ?зл?рене? беренче агартучыларыннын Н.И.Ильминскийга, изгелек хезм?тчел?ре Василий Тимофеевка, Тимофей Егоровка ?.б. бурычлы булганнарын к?рс?т?л?р. Кер?шенн?рне? к?м?кл?п яш??л?рен к?рс?тк?н карта ??м "Аналитика" б?леге шактый зур кызыксыну уята.
Алга таба kryashen.ru Интернет-серверы нигезенд? этник м?д?ният тематикага караган башка сайтлар т?з?не д? планлаштыра.
|