Тихвинский приход в КазаниСетевой этнокультурный проект кряшенского народаПричастие
на главную о проекте ccылки rus kryash tat eng

Новости
Аналитика
Актуальные темы
СМИ о кряшенах
Современное положение кряшен
Духовная история и культура
Музыкальная культура и фольклор
Этнография
Перепись 2002
Правовой ликбез
Электронные конференции
Библиотека
Галереи
Газета 'Туганайлар'
'Кряшен Сюзе'
Книжная лавка
Издательство 'КряшИздат'
Ссылки


КАЗАНСКИЙ ГОСУДАРСТВЕНЫЙ УНИВЕРСИТЕТ КУЛЬТУРЫ И ИСКУССТВ

ФАКУЛЬТЕТ ИНФОРМАЦИОННО- ДОКУМЕНТНЫХ КОММУНКАЦИЙ

КАФЕДРА КНИГОВЕДЕНИЯ И БИБЛИОГРАФИИ

Известные кряшенские деятели литературы и искусства

Биобиблиографический указатель

Составитель: А.Т. Ахметзянова

Науч. редактор: к.п.н.,

профессор Т.Г. Дунаева

КАЗАНЬ, 2010

Оглавление

От составителя

Деятели искусств

Агапов В.В.

Андреев Р.Е.

Ахматова Л.А.

Бичарина Е.И.

Богатырев А.С.

Борисова З.П.

Брагина - Исламова В.Г.

Васильев В.М.

Васильева А.А.

Васильева А.П.

Васильева З.П.

Гаврилов В.С.

Дунаев Н.И.

Захаров В.

Ибушев Г.М.

Иванов М.А.

Казанцева Г.А.

Князева У.Н.

Макаров Г.М.

Макаров М.А.

Макарова И.М.

Максимов Г.Г.

Маслова Л.

Минкина В.Е.

Сергеев Г.Г.

Степанова Л.

Тимофеева Р.Г.

Храмов Н.А.

Писатели и поэты

Антонов М.

Аппакова Д.С.

Апушев М.П.

Апушев П.М.

Асанбаев Н.

Багряшевский В.

Глухов М.С.

Емельянов Я.Е.

Игеней Я. (Малов Ананий)

Логинова М.

Малов Н.

Рахим Г. (Родионов Григорий)

Саврушевский Д. (Григорьев Давид)

Тавлин Г.И.

Тукмачев Н.Й.

Усачева А.Т.

Уткин Е.В.

Филиппов А.С.

Янсуар Л. (Шарова Луиза)

Словник

Именной указатель

От составителя

В настоящее время интенсивно создаются библиографические указатели по татароведению, биобиблиографические словари и персональные библиографические указатели о видных деятелях татарского народа. А вот о кряшенах документов такого рода очень мало, имеются лишь энциклопедия М.С. Глухова 'Татарика' и библиографический указатель Т.Г. Дунаевой 'Кряшеноведение'. Поэтому сугубо актуальным остается задача выявления персоналий известных кряшенских деятелей литературы и искусства, а также предоставление их трудов и литературы о них в виде биобиблиографического словаря.

В указателе 'Известные кряшенские деятели литературы и искусства' представлены имена выдающихся и известных кряшенских деятелей литературы и искусств: писателей, поэтов, артистов, композиторов, художников и др., краткая информация о них, литература о жизни и деятельности, а также труды деятелей.

Основными источниками выявления персон являются вышеназванные библиографический указатель Т.Г. Дунаевой 'Кряшеноведение', энциклопедия М.С. Глухова 'Татарика', биобиблиографические словари и справочники, так или иначе касающиеся данной отрасли 'М. Нигмедзянов 'Композиторы и музыковеды советского Татарстана'). Имена некоторых кряшенских деятелей было найдено при просмотре 'Летописи печати РТ'.

В указателе отражена литература с 1990 по июнь 2009 г., т.е. публикации за последние 20 лет. Это обусловлено тем, что литературу, вышедшую ранее можно найти в указателях, посвященных татарским поэтам и писателям: А. Гиниятуллина 'Писатели Советского Татарстана', Р.Н. Даутова 'Совет Татарстаны язучылары', в которых наряду с другими нашли отражение и самые известные писатели и поэты кряшенского народа.

Наш указатель в свою очередь будет отражать литературу об известных кряшенских деятелях литературы и искусств: поэтах, писателях, композиторах, артистах, хореографах, художниках, как отраженных в вышеперечисленных источниках, так и в других.

Тематический охват материала вытекает из основной задачи - учесть всю литературу о деятеле и все его опубликованные труды за 1990-2009 гг.

В указателе отражается литература о деятеле и все его опубликованные труды независимо от их объема и без каких-либо территориальных и языковых ограничений, самостоятельные издания и аналитические материалы.

Из-за отсутствия государственной регистрации мультимедия-ресурсов, диски и кассеты деятелей не были отражены в данном словаре.

Вся литература в биобиблиографическом словаре сгруппирована по 2 крупным разделам:

1. Деятели искусств

2. Писатели и поэты

К сожалению, среди артистов есть такие деятели, у которых известны лишь имена и некоторые сведения о жизни, но нет ни их публикаций (в т.ч. бесед), ни литературы о них. Настоящие деятели не вошли в основной раздел, информацию о них можно найти в словнике.

Персоны, у которых известно только одно произведение, и нет ни каких-либо биографических сведений, ни литературы о них были включены в общий раздел, т.к. основная задача данного пособия - учесть всю литературу деятеля в опредленных хронологических рамках (1990 - 2009 гг.).

В указателе нашли отражение публикации на татарском и русском языках в общем алфавитном ряду.

Произведения авторов расположены в хронологической последовательности, литература о персоне - по алфавиту авторов.

Разделы о персонах сопровождаются портретами, кроме случаев их отсутствия в печатных источниках, и самих источников в фондах библиотек.

Библиографическое описание (БО) документов осуществлено в соответствии с ГОСТ 7.1-2003 'Библиографическая запись. Библиографическое описание. Общие требования и правила составления'. Некоторые БО при неясном заглавии сопровождаются справочной аннотацией, которая дается в квадратных скобках после названия произведения.

В БО произведений самого деятеля автор в начале не указывается, он дается в области ответственности через косую черту после заглавия, либо после аннотации.

Словарь 'Известные кряшенские деятели литературы и искусства' предназначен для исследователей, студентов, преподавателей театральных факультетов вузов культуры и искусств, а также для широкого круга читателей, интересующихся проблемами этнокультуры народов РТ и РФ.

Раздел 1. ДЕЯТЕЛИ ИСКУССТВ

Агапов Виталий

Виталий Васильевич Агапов родился в 1960 г. в селе Савалеево Заинского рйона РТ. На серебряную медаль окончил Яктыкульскую среднюю школу. Служил в ракетных войсках в Ярославской области. После окончания службы работал учителем физкультуры и НВП в деревне Туги (Тоги) Заиснкого района, а потом в Набережных Челнах в пожарной части. Окончил Ивановское училище МВД СССР. Имеет звание лейтенанта.

Виталий Агапов является автором музыки 200 песен (татарская музыка), в 40 из них он выступает и как поэт. Многие песни стали хитами татарской эстрады и нашли место в сердцах слушателей. Особенно популярны песни: 'Әнкәй гөле', 'Эх, Сәвәләй, Сәвәләй', 'Бәхет кошы', 'Кызыл миләш'.

Основатель кряшенского ансамбля песни и танца 'Сәвәләй'. 26 декабря 1994 года им был создан театр песни 'Моңлы Чаллы'.

Его творчество высоко оценены руководством республики и города. В 2001 году присвоено почетное звание 'Заслуженный работник культуры РТ'. В 2002 и 2003 гг. награжден Почетными грамотами Главы администрации города Набережные Челны. В 2006 году награжден медалью 'В память к 1000-летию Казани'.

В настоящее время Виталий Агапов занимается концертно - исполнительской и продюсерской деятельностью. Один из организаторов всекряшенских конференций, съездов и фестивалей.

Ведет большую благотворительную работу.

Сборники - Җыентыклар

1. Әнкәй гөле: җырлар җыентыгы / В. Агапов. - Казан: Идел - Пресс, 2005. - 327 б.: нота.

2. Моңлы Чаллы / В. Агапов, төз. Г. Данилова. - Яр Чаллы: Декор, 1994.

Песни - Җырлар

3. Әбием әкиятләре: 'Син сөйләгән әкиятләрдә...' / В. Агапов көе, Ә. Шәрифуллина сүзл. // Фән һ. мәкт. = Наука и шк. - 2000. - ?4. - Тышл. 3 б.

4. Гөлләрем, гөлкәйләрем: 'Тамчы гөлем, яран гөлем...' / В. Агапов көе һ. сүзл. // Тәрбия: ['Киңәш' газ.куш.]. - 2000. - Гыйнв. (?1). - 5 б.

5. Уйларымда мәктәп еллары: 'Балачакның гүзәл бер мизгеле...' / В. Агапов көе һ. сүзл. // Фән һ. мәкт. = Наука и шк. - 2000. - ?1-2. - Тышл. 3б.

6. Эх, иркәм: 'Әллә, иркәм, әллә сизмисең...' / В. Агапов көе һәм сүзл. // Мәгърифәт. - 1998. - 17 гыйнв. (?2). - 8 б.

7. Әй, Хәлимә, Хәлимә: 'Йөрәгемне басар өчен...' / В. Агапов муз., Н. Йосыпова сүзл. // Шәһри Чаллы. - 1998. - 16 гыйн.

8. Кызыл миләш: 'Җимешләрен кошлар чүпли...' / В. Агапов муз., М. Разов сүзл. // Мәгърифәт. - 1997. - ?10. - 8 б.

9. Әнкәй гөле: 'Чит җирләрдә гомер кичерәбез...' / В. Агапов сүзл., М. Разов сүзл. // Юлдаш. - 1997. - Нояб. (?22). -1 б.

10. Әй, Хәлимә, Хәлимә: 'Йөрәгемне басар өчен...' / В. Агапов муз., Н. Йосыпова сүзл. // Мәгърифәт. - 1997. - 7 февр. (?5). - 6 б.

11. Кызыл миләш: 'Җимешләрен кошлар чүпли...' / В. Агапов муз., М. Разов сүзл. // Аргамак. - 1996. - ?9. - 110 б.

12. Сагышларым булып калдың...: 'Тормыш юлын бергә үтәрбез, дип...' / В. Агапов муз., Г. Шәмсетдинов сүзл. / Яшел Үзән. - 1996. - 13 июль.

Беседы - Әңгәмәләр

13. Тынгысыз күңел: [үзешчән комп. һ. җырчы В. Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Г. Мингалиева // Дулкын: ['Юлдаш' газ. куш.]. - 2005. - Июнь - июль (?25). - 1-2 б.

14. Мине авыл күтәрде: [ТРның атк.арт. В. Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш А. Шәйхуллина // Яшел Үзән. - 2004. - 22 июнь. - 3 б.

15. Гөрнәдир егет: [җырчы В. Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Р. Ганиева // Мәйдан. - 2003. - ?7. - 158-159 б.

16. Виталий Агапов - сделавший себя сам: [беседа с комп. В. Агаповым]/ В. Агапов; беседовала Г. Гадельшина // Респ. Татарстан. - 2002. - 25 апр.

17. Илһам чишмәм - Сәвәләйдә, бар булганым - гүзәл Зәйдә: [авт.-башкаручы В. Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Р. Зарипов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 26 июль.

18. Сагынганда киләм гөл каршына...: [композитор, шагыйрь һәм җырчы Виталий Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Л.Д. Белоусова // Керәшен сүзе. - 2000. - 31 март.

19. Моң, иҗат дигәннәре үз вакытын көткән: [комп., җырчы В. Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Р. Хөснетдинова // Заман сулышы. - 1998. - 7 май.

20. 'Җырчыга бәяне халык бирә...': [җырчы һәм һәвәскәр комп. В. Агапов б-н әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Г. Гасимова // Татар иле. - 1997. - Март (?11). - 8 б.

21. 'Җырларым алданрак килде': [үзешчән композитор һәм җырчы В. Агапов белән әңгәмә] / В. Агапов; әңгәмәдәш Н. Әхмәт // Маяк. - 1996. - 2 нояб.

22. Җыр тууның бер мизгеле буладыр / В. Агапов; әңгәмәдәш Ф. Моратова // Туган як. - 1996. - 16 апр.

О нем - Аның турында

23. Гадельшина, Г.Г. Виталий Агапов - сделавший себя сам / Г.Г. Гадельшина // Республика Татарстан. - 2002. - 25 апр.

24. Глухов, М.С. В.В. Агапов / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 158.

25. Мартынова, М.М. 'Слышь' Бәчели малае Биктер: [ТРның атк.артисты. атказанган артисты, атказанган мәдәният хезмәткәре, комп. һ. җырчы Виталий Васильевич Агапов тур.] / М.М. Мартынова // Туганайлар. - 2006. - ?17 (93) (14 сент.).

26. Мингалиева, Г. Тынгысыз куңел...: [җырчы Виталий Ага┐пов тур.] / Г. Мингалиева // Юлдаш. - 2005. - ? 25 (июль).

27. Рәхим, Г. Казанда Зәй моңнары: [Зәй р-ны Сәвәләй авылы һ. җырчы Виталий Агапов тур.] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1997. - 5 май.

28. Шәйхуллина, А. Мине авыл күтәрде (җырчы Виталий Ага┐пов тур.) / А. Шәйхуллина // Яшел Үзән. - 2004. - 22 июнь.

Андреев Роберт

Андреев Роберт Егорович родился 5 апреля 1956 г. в деревне Баткак Сармановского района Республики Татарстан. Техник, строитель, певец, композитор.

В 1975 году окончил Альметьевский техникум газовой промышленности, в 1991 - Казанский государственный институт культуры и искусств (ныне Казанский государственный университет культуры и искусств).

Написал музыку к песням 'Су буенда кыяк үлән' , 'Яшьлекне сагыну', 'Кызара инде миләшләр' 'Өзгәләнү' (сл. К. Булатовой), 'Ак нигез' (сл. Р. Гайнановой), 'Шаулый урман' (сл. Г. Зайнашевой), 'Биш алма' (сл. Ж. Дарзамана) и др. Большую популярность среди татарского и русского народа завоевала песня 'Мин яратам сине, Татарстан' (сл. Р. Ракипова).

Лауреат премии им. Р. Тухватуллина, лауреат первой премии конкурса среди авторов - исполнителей нефтяного региона г. Альметьевск за песню 'Бишек җыры' (сл. Э. Моэминовой), заслуженный работник культуры РТ, обладатель почетных грамот управления 'Татнефтегаз' ОАО 'Татнефть'.

В настоящее время Р. Андреев является ведущим инженером санатория - профилактория 'Ромашкино' управления 'Татнефтегазпереработка' ОАО 'Татнефть' в г. Альметьевск.

Песни - Җырлар

1. Бишек җыры / Р. Андреев көе, Э. Мөэминова сүзл. // Сөембикә. - 2002. - ?4. - 28 б.

2. Ышан бары йөрәк авазына: 'Күңелеңне кинәт моңнар басса...' / Р. Андреев көе, Җ. Дәрзаманов сүзл. // Юлдаш. - 2000. - Апр. (?8). - 1 б.

3. Иреклем: 'Олы юлдан күренеп тора...' / Р. Андреев көе, Д. Гарифуллин сүзл. // Әлмәт таңнары. - 1998. - 30 июнь.

4. Мин яратам сине, Татарстан / Р. Андреев сүзл., Р. Рәкыйпов сүзл. // Татар иле. - 1997. - Авг. (?32). - 1б.

5. Әнәк авылы җыры: 'Тып-тып басып атлар уйный...' / Р. Андреев көе, Д. Гарифуллин сүзл. // Шәһри Чаллы. - 1997. - 22 апр.

6. Мин яратам сине, Татарстан / Р. Андреев сүзл., Р. Рәкыйпов сүзл. // Яшел Үзән. - 1996. - 14 сент., 25 май; Аргамак. - 1996. - ?8. - 108 б.

7. Шаулый урман: 'Урман юлы буйлап туган якка...' / Р. Андреев, Г. Зәйнәшева сүзл. // Шәһри Чаллы. - 1996. - 14 сент.; Юлдаш. - 1996. - Июнь (?12). - 1 б.;

8. Мин яратам сине, Татарстан / Р. Андреев сүзл., Р. Рәкыйпов сүзл. // Мәгариф. - 1995. - ?10. - 2 б.

9. Күңелемә язлар кайтты: 'Ниләр булды икән күңелемә...' / Р. Андреев көе, К. Булатова сүзл. // Әлмәт таңнары. - 1994. - 7 март.

10. Кызара инде миләшләр: '...ни көтә тиле күңел?' / Р. Андреев көе, К. Булатова сүзл. // Татарстан яшьләре. - 1992. - 30 янв.

Беседы - Әңгәмәләр

11. Җыр яши күңелендә: [комп. Р. Андреев б-н әңгәмә] / Р. Андреев; әңгәмәдәш Л. Гыймаева // Әлмәт таңнары. - 2006. - 1 апр.

О нем - Аның турында

12. Ганиева, Н. Песня Роберта звучит и за океаном: [о комп. Р. Андрееве] / Н. Ганиева // Знамя труда. - 1998. - 10 янв.

Ахметова Лидия

Ямщикова Лидия Алексеевна - певица, народная артистка РТ. Родилась в 1962 г. в селе Качневка Татарского района Новосибирской области в семье учителей.

Окончила вокальное отделение Казанского музыкального училища, Государственную консерваторию и аспирантуру.

Артистический путь начала в Государственном джазовом оркестре под управлением В.Э. Деринга. Снималась в кино (главная роль в фильме 'Галиябану'). В сотрудничестве со многими татарскими поэтами и композиторами сочиняет песни, которые сама же и исполняет.

Кандидат педагогически наук, доцент, преподает на музыкальных факультетах ТГГПУ, КГУКИ.

Песни - Җырлар

1. Нәни баһадир 'Ока': [җыр] / Л. Әхмәтова көе, Г. Рәхим сүзл. // Чаян. - 2003. - ?12. - Б.8.

2. Без Казанны яратабыз. - Безнең Казан күркәм кала: [җыр] / Л. Әхмәтова көе, Г. Рәхим сүзл. // Шәһри Казан. - 1999. - 30 июль.

3. Без Казанны яратабыз. - Безнең Казан күркәм кала...: [параллельно на русском языке] / Л. Әхмәтова көе, Г. Рәхим сүзл. // Татарские края. - 1999. - ?29 (июль). - С.8.

4. Әхмәтова Лидия көйләре: Туган авылым - Соравыл / Н. Яхина шигыре; Кайтам инде дөнья урап / Р. Вәлиев шигыре; Ярат, ярат гомергә / Ә. Гаффар шигыре; Исемнәре Хәкимҗан / М.Миншин шигыре // Кайбычым - куанычым; Кайбыч төбәгенә багышланган җырлар һәм шигырьләр. - Кайбыч, 1998. - Б. 42 - 43, 54 - 55, 84 - 85, 114 -115.

Беседы - Әңгәмәләр

5. Алтын балык: [популяр эстрада җырчысы б-н әңгәмә] / Л. Әхмәтова; әнгәдәмәш И.Иксанова // Сөембикә. - 2007. - ? 8. - Б.4 - 5.

6. Гаиләм - иҗатымда терәгем: [Татарстанның халык артисты Лидия Әхмәтова б-н әңгәмә] / Л. Әхмәтова; әңгәмәдәш Н.Була┐тов // Мәдәни җомга. - 2005. - ? 37 (16 сент.). - Б.11.

7. Көзге ачы җилләрдә...: [Туган як һәм табигать турында татар халык жырлары] / Л. Әхмәтова // Сөембикә. - 2005. - ?9. - Б.20 - 21.

8. Экологический потенциал татарской му┐зыкальной культуры / Л. Ахметова // Мәгариф. - 2005. - ? 7. - С.73.

9. 'Жалею театр: такую певицу потеряли!': [беседа с солисткой оркестра Деринга, нар. артисткой РТ, первой татар. певицей, защитившей кандидат. диссертацию] / Л. Ахметова; беседовала А. Кадырова // Конец недели. - 2005. - 9 апр.

10. 'Миндә энергия күп': [җырчы б-н әңгәмә] / Л. Әхмәтова // Юлдаш. - 2004. - ? 41 (сент.). - Б. 1 - 3.

11. Мәдәният көннәре: [Свердловский өлкәсе Югары Түрә шәһәрендә татар мәдәнияте көннәре] / Л. Әхмәтова // Татар иле. - 2004. - ?23 (июнь). - Б.4.

12. 'Балаларны моңнан мәхрүм итмик...': [му┐зыка дәресләрендә экологик тәрбия] / Л. Әхмәтова // Мәгариф. - 2001. - ?6. - Б.72.

13. 'Золотая рыбка' татарской эстрады: [беседа с певицей] / Л. Ахметова; беседовала Л. Ситдикова // Молодежь Татарстана. - 1999. - 18 нояб. - С. 13.

14. Кайбыч кызы Лидия: Татарстанның халык артисты Лидия Әхмәтова б-н әңгәмә] / Л. Әхмәтова; әңгәмәдәш Г. Базарова // Сөембикә. - 1998. - ? 9. - Б.21 - 22.

15. Иң яраткан тамашачым - авыл кешеләре: [җырчы б-н әңгәмә] / Л. Әхмәтова; әңгәмәдәш Әһлия Фирдәвес // Мәдәни җомга. - 1996. - ? 29. - 19 июль. - Б. 16.

О ней - Аның турында

16. Башурина, Н. 'Соравыл сандугачы': [җырчы Лидия Әхмәтова тур.] / Н. Башурины // Мәгърифәт. - 1998. - 27 июнь.

17. Җырлый Татарстанның атказанган артисты Лидия Әхмәтова. - Казан: Н.к. (Газ.-журн. нәшр.тип.), 1998. - Төсле офсет; 60х90 см. - 1000 д.

18. Мәннан, Р. Эпиграммалар: Лидия Әхмәтовага; Марс Макаровка; Галина Казанцевага / Р. Мәннан // Чаян. - 2006. - ?10. - Б.15.

19. Музыка сәнгате өлкәсендәге казанышлары өчен Татар┐стан Республикасы Дәүләт кинематография оркестры җырчысы Әхмәтова Лидия Алексеевнага 'Татарстан Республикасының ха- лык артисты' дигән мактаулы исем бирелде // Ватаным Татар┐стан. - 2004. - 18 февр.

20. Юнысова, А. Ут кызы: [Татарстанның атказанган артист┐касы Лидия Әхмәтова концерты тур.] / А. Юнысова // Ватаным Татарстан. - 2002. - 3 апр.

Бичарина Елена

Бичарина Елена Исмагиловна - певица, заслуженная артистка РТ, солистка хоровой группы Республиканского ансамбля песни и танца. Родилась в 1951 г. в деревне Старые Курбаши Подберезинского (ныне Кайбицкого) района РТ. Окончила Казанское музыкальное училище. В 90-е годы по Республиканскому телевидению вела цикл передач 'Борынгы татар халык җырлары' (Старинные татарские народные песни). Мастерство певицы получило признание далеко за пределами республики. Ей апплодировали зарубежные почитатели татарской песни - в Японии, Чехословакии, Венгрии, Турции.

Беседы - Әңгәмәләр

1. Беркайсан да дан - шөһрәткә табынмадым: [Татарстанның атк.артисты Лена Бичарина б-н әңгәмә] / Е. Бичарина; әңгәмәдәш Л. Хәбибуллина // Шәһри Казан. - 2007. - 16 февр.

О ней - Аның турында

2. Глухов, М.С. Е.И. Бичарина / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С.207 - 208.

3. Музыка сәнгате өлкәсендәге уңышлы башкару эшчәнлеге өчен Татарстан Республикасы дәүләт җыр һәм бию ансамбле хор төркеме солисты Бичарина Елена Исмәгыйль кызына 'Татарстан республикасының атказанган артисты' дигән мактаулы исем бирелде // Ватаным Татарстан. - 2001. - 6 гыйн.

4. Сафин, Х. Исемегез сандугач: [җырчы Е. Бичарина тур.] / Х. Сафин // Шәһри Казан. - 2000. - 19 май.

5. Сөнгатуллин, Л. Туган ягы кирәк кешегә / Л. Сөнгатуллин // Кайбыч таңнары. - 2001. - 14 апр.

6. Филиппов, А.С. Күп җирләрдә йөрдем, дөнья гиздем, сездән якыннарны тапмадым: [җырчы Е. Бичарина иҗат портретына штрихлар] / А.С. Филиппов // Татарстан. - 2002. - ?8 - 9.

7. Филиппов, А.С. Пусть звучат наши песни: [штрихи к творческому портрету Лены Бичариной] / А.С. Филиппов // Татарстан. - 2002. - ?8 -9. - С.112 - 113.

8. Филиппов, А.С. Тау ягының җәүгәр ташы: [җырчы Е. Бичаринага 50 яшь тулу уңаеннан] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 1 июнь.

9. Филиппов, А. Яңгырасын җырларыбыз еракка ла, ай-һай-һай...: [Татарстанның атказанган артисты Лена Бичарина тур.] / А. Филиппов // Мәдәни җомга. - 2001. - ?31 (3 авг.). - Б.15.

10. Филиппов, А.С. Яраткан җырчыбыз: [Татарстанның атказанган артисткасы Лена Бичарина] / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2003. - 8 март. - Б.1, 4.

Богатырев Анатолий

Богатырев Анатолий Степанович - деятель культуры. Родился в 1942 г. в селе Атияз Елабужского района РТ. Окончил Елабужское культросветучилище. В 70-е гг. работал в Камаловском театре. Долгие годы был актером, а затем директором Мензелинского государственного драматического театра. Заслуженный артист РТ. Создал первый в г. Нижнекамске профессиональный татарский театр (1990). Возглавлял Нижнекамский Дом народного творчества, был активистом Прикамского регионального культурно - просветительного общества кряшен.

Беседы - Әңгәмәләр

1. Театрның чыныгу чоры: [Татар яшьләре театры җитәкчесе, ТРның атказанган арт. А. Богатырев б-н әңгәмә] / А. Богатырев; әңгәмәдәш Ф. Моратова // Туган як. - 1992. - 24 окт.

О нем - Аның турында

2. Макаров, М. Ул 'театр мескене' булмады: [Минзәлә театрында дир. булып эшләгән А. Богатырев тур.] / М. Макаров // Сәхнә. - 2006. - Гыйнв. - февр. (?1). - 18 б.

3. Усачева, Н. Театрга Богатыре исеме бирелсен иде / Н. Усачева // Туганайлар. - 2003. - ?1 (5).

4. Шадрин, В. Сагындыра шул чаклар... (Түбән Кама шәһәрендә татар театры оештырган артист Анатолий Степанович Богатырев тур. ) / В. Шадрин // Туганайлар. - 2005. - 27 окт.

Борисова Зоя

Борисова Зоя Петровна - певица. Родилась в 1972 г. в деревне Алан - Полян Рыбно - Слободского района РТ. Окончила Казанское музыкальное училище. Проявила себя замечательной исполнительницей старинных кряшенских песен.

Беседы - Әңгәмәләр

1. Җидегән чишмәләрдән илһам алып: [Татарстан дәүләт җыр һәм бию ансамбленең әйдәп баручы җырчысы Зоя Борисова б-н әңгәмә] / З. Борисова; әңгәмәдәш Н. Сәйяр // Мәдәни җомга. - 2001. - 21 дек. (?51). - Б.18.

О ней - Аның турында

2. Аймәт, Р. Халык чишмәсеннән моңнар алып: [Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбленең яшь җырчысы Зоя Борисова тур.] / Р. Аймәт // Шәһри Казан. - 2002. - 13 сент.

Брагина - Исламова Валентина Георгиевна

Валентина Георгиевна Брагина - Исламова - певица; родилась в деревне Келяево (Келәй) Альметьевского района. Окончила музыкальное отделение Лениногорского педагогического училища (педагог Н. Валеев). Работала преподавателем музыки в школах, в детском садике, в последние годы работает в управлении прогимназии 'Ямашнефть'.

Обладательница гран-при, лауреат многих конкурсов, заслуженная артистка РТ, заслуженный работник культуры РТ.

О ней - Аның турында

1. Әхмәдиев, Н. Безнең Валя - Валентина: [җырчы Валентина Георгиевна Брагина - Исламова тур.] / Н. Әхмәдиев // Ватаным Татарстан. - 2002. - 12 июль.

2. Глухов, М.С. Брагина, В.Г. / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 214.

Васильев Владимир

Васильев Владимир Михайлович родился 23 ноября 1978 г. в городе Набережные Челны. в 1995 - 2000 г. обучался в КГПУ по специальностям 'Учитель истории' и 'Организатор народного образования'. 2000 - 2006 гг. обучался в Казанской государственной консерватории им. Н.Г. Жиганова по специальности 'Академическое пение' (бас). В 2006 году, после окончания с отличием, поступил в аспирантуру КГК (класс профессора Ю.В. Борисенко). 2006 - 2008 гг., став обладателем гранда РТ, стажировался в Московской государственной консерватории им. П.И. Чайковского (класс профессора В.Н. Чачавы).

Лауреат I премии VI регионального конкурса вокалистов им. С. Сайдашева (Нижнекамск, 2002), I Международного конкурса исполнителей татарской песни им. И. Шакирова (Казань, 2003), XXI Международного конкурса вокалистов им. М.И. Глинки и обладатель спецприза 'Лучшему басу' (Челябинск, 2005); лауреат III премии и обладатель спецприза 'За лучшее исполнение произведения композитора XX века' II Всероссийского открытого конкурса вокальной музыки им. Г.В. Свиридова (Курск, 2004). 30 мая 2006 года награжден медалью Международного Союза Музыкальных деятелей.

Солист Татарской государственной филармонии им. Г. Тукая (с 2004 г.), Татарского академического театра оперы и балета им. М. Джалиля (с 2006 г.)

В 2007 году, к 100-летию родной деревни, написал и издал этнографическую работу 'История деревни Поповка'.

Партии, исполненные В. Васильевым: Мефистофель (Ш. Гуно 'Фауст'), Васков (К. Молчанов 'Зори здесь тихие'), Газраиль (Р. Ахиярова 'Любовь поэта'), Сурин (П.И. Чайковский 'Пиковая дама') и др.

Издания - Басмалар

1. История деревни Поповка / В. Васильев; Ин-т истории АН РТ. - Казань, 2007. - 71 с.

Беседы - Әңгәмәләр

2. 'Җиңүләрнең барысы да кыйммәт': [җырчы В. Васильев б-н әңгәмә] / В. Васильев; яз.ал. Р. Мөхәммәтова // Сәхнә. - 2005. - ?5. - 9 б.

3. Мин бәләкәйдән үк татарча аралашып үстем / В. Васильев // Мәдәни җомга. - 2004. - 12 нояб.

О нем - Аның турында

4. Емельянов, П.Д. Бу юлы беренче:: [җырчы В. Васильев тур.] / П.Д. Емельянов // Туганайлар. - 2006. - 24 апр.

5. Емельянов, П.Д. Җыр чишмәсе саекмас: [җырчы В. Васильев тур.] / П.Д. Емельянов // Туганайлар. - 2005. - 24 февр.

6. Малахальцев, А. Не оскудела Казань басами: [о солисте Татгосфилармонии им. Г. Тукая Владимире Васильеве] / А. Малахальцев // Респ.Татарстан. - 2005. - ?242 (3 дек).

7. Мөхәммәтова, Р. 'Мин бик әйбәт икәнмен', ди танылган җырчы Владимир Васильев, уенын - чынын бергә кушып / Р. Мөхәммәтова // Шәһри Казан. - 2007. - 3 нояб.

8. Мөхәммәтова, Р. Иң яхшы бас: [җырчы В. Васильев тур.] / Р. Мөхәмммәтова // Ватаным Татарстан. - 2005. - ?254 (23 дек.).

Васильева Аграфена

Васильева Аграфена Антоновна - актриса; родилась 13 ноября 1956 г. в деревне Клятли Нижнекамского района.

В 1978 г. окончила Казанское театральное училище. До 1981 г. работала в Республиканском передвижном театре, затем была принята в труппу Татарского академического театра, в ТЮЗовскую группу. Играла в основном детские роли: Аниска - 'Нашествие' Л. Леонова, Девушка - 'Как звезды в небе' по М. Горькому, Шимурза - 'В ночь лунного затмения' М. Карима, Гулли - 'Зифа' Н. Исанбета, Чарли - 'Деревенский пес Акбай' Т. Миннуллина, Сажида - 'Казанское полотенце' К. Тинчурина.

В настоящее время снимается в кино.

Беседы - Әңгәмәләр

1. Сынаулардан торган Гомер:: [актриса А. Васильева б-н әңгәмә] / А. Васильева; яз.ал. Р. Зиннәтова // Дулкын ['Юлдаш' газ.куш.]. - 2006. - Дек. (?49). - 1 - 3 б.

О ней - Аның турында

2. Мартынова, М.М. 70 төрле һөнәргә ия Груша: [артистка Аграфена Антоновна Васильева тур.] / М.М. Мартынова // Туганайлар. - 2006. - 16 нояб.

Васильева Анастасия (Нәфисә Василова)

Васильева Анастасия Петровна (сцен. псевдоним Нәфисә Василова) - солистка Государственного ансамбля песни и танца РТ, Народная артистка Татарстана.

Родилась в 1943 г. в деревне Субашы Тюлячинского района РТ. В большое искусство пришла из художественной самодеятельности. Самобытность испонительской манеры, неповторимый тембр звучания ее голоса, глубина проникновения в народную музыку выдвинули ее в ряд лучших исполнительниц народной песни. Ее голос звучал на сценах многих зарубежных стран.

О ней - Аның турында

1. Глухов, М.С. А.П. Васильева / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С.222 - 223.

2. Сафин, И. Язларың сандугачлы булсын!: [Нәфисә Василова тур.] / И. Сафин // Шәһри Казан. - 1994. - 28 апр.

3. Сафин, И. Минем үз дөньям: [Анастасия Петровна Васильева тур.] / И. Сафин // Ватаным Татарстан. - 1994. - 29 апр.

Васильева З.

З.П. Васильева - Заслуженная артистка РТ, циркачка

Беседы - Әңгәмәләр

1. 'Күңелем Зәйгә тартыла': [Татарстанның атк.арт., цирк сәнгате б-н шөгыльләнүче З.П. Васильева б-н әңгәмә] / З.П. Васильева // Зәй офыклары. - 2000. - 20 июнь.

Гаврилов Василий

Гаврилов Василий Семенович (1888 - 1947) - видный хормейстер и музыкант - этнограф, заслуженный деятель искусств ТАССР. Родился в семье священника с. Белая Гора (кряш.: Актау) Чистопольского уезда Казанской губернии. Окнчил Центральную крящено - татарскую школу (1905) и Казанскую духовную семинарию (1909), через 2 года - специальные теоретические курсы Казанского музыкального училища, где остается преподавателем теории музыки. В 1916 - 1918 гг. - хормейстер Оперного театра в Казани, в 1921 - 1924 гг. - преподаватель хорового пения Восточной консерватории. Позже в течение 15 лет - хормейстер Большого театра в Москве. После открытия Татарского театра оперы и балета приглашается в Казань (1939). Много занимался сбором и пропагандой музыкального фольклора и переложением на ноты старинных кряшенских песен. Умер в Москве.

О нем - Аның турында

1. Макаров, Г. Фонографлы гыйлем иясе: [халык музыкасын фәнни нигезгә салып өйрәнүче, керәшен халык көйләрен беренчеләрдән хор өчен эшкәртүче профессиональ музыкант, күренекле фольклорчы һәм хор сәнгате белгече Василий Семенович Гавриловның тууына 110 ел] / Г. Макаров // Керәшен сүзе. - 1998. - 16 нояб.

Дунаев Николай

Дунаев Николай Иванович (сценический псевдоним - Наиль Дунаев) - известный мастер сцены, Народный артист РТ и заслуженный артист РФ, лауреат премии им. М. Джалиля, Г. Тукая, профессор.

Родился в 1937 г. в деревне Ахметьево Заинского района РТ. Окончил Московское высшее театральное училище им. М.С. Щепкина.

С момента начала артистической деятельности до настоящего времени - на сцене татарского академического театра им. Г. Камала, исполняя ведущие роли широкого диапазона. Известен также как переводчик на татарский язык драматических произведений разных авторов. Профессор института театра, кино и телевидения Казанского государственного университета культуры и искусств.

Ведущий многоплановый актер. Мягкой, теплой творческой индивидульности автора присуще внутренняя психологическая наполненность, жизненная достоверность образа.

Основные роли: Ибрагим - 'Осенние ветры' А. Гилязова, Гаяз - 'Искры', Мирзахан - 'Потоки' Т. Гиззата, Ш. Усманов - 'Шамиль Усманов' А. Гилязова, Григорий - 'Зятья Григория' Т. Миннуллина.

Публицистика - Язмалар

1. Признанный ученый (о М.С. Глухове) / Н.И. Дунаев // Этноисторические и социокультурные проблемы самоидентификации кряшен: материалы публичных чтений памяти ученого - кряшеноведа М.С. Глухова, сост. 12 ноября 2005 г. в г. Казани. - Казань, 2008. - С. 6-11.

Беседы - Әңгәмәләр

2. Мин тиз гашыйк булам: [Россиянең атказанган һәм Татарстанның халык артисты Н. Дунаев б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; әңгәмәдәш А. Хәсәнова // Ватаным Татарстан. - 2007. - 30 окт.

3. Ул яшәешнең үзе / Н. Дунаев // Сара Садыйкова: альбом / Төз. Ә. Хөсәенов, Я. Абдулкадыйрова, Н. Акмал, А. Камалиева; рәссам Р. Шамсутдинов. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2007. - Б. 214.

4. 'Армиягә барасым килмәде': [Татарстанның халык арт. Н. Дунаев б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; яз.ал. Г. Мингалиева // Дулкын ['Юлдаш' газ.куш.]. - 2007. - Май (?20). - 1 - 2 б.

5. Исемемне Тукай үзгәртте: [Татарстанның халык, Россиянең атказанган артисты Н. Дунаев б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; әңгәмәдәш Л. Хәбибуллина // Шәһри Казан. - 2007. - 20 апр.

6. Үзе гүзәл, үзе директор / Н. Дунаев // Рәшидә Җиһаншина: очерклар, хатирә - истәлекләр. - Казан, 2007. - Б.1 - 45 - 147.

7. Кактус әле дә чәчәк ата / Н. Дунаев // Шәриф Хөсәенов: повесть, очерклар, хәтирә - истәлекләр, әңгәмәләр, хатлар / Төз. Р. Юсупова. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2006. - Б. 299-301.

8. Олпат әдип / Н. Дунаев // Аяз Гыйләҗев: истәлекләр / Төз. И. Гыйләҗев. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2006. - Б. 239-241.

9. 'Белгән булсам...'; 450 ел элек үлде: [юморескалар] / Н. Дунаев; М. Харисов әзерләде // Чаян. - 2006. - ?23. - 10 б.

10. Фуад абыйга хөрмәтем зур / Н. Дунаев // Фуад Халитов: истәлекләр, мәкаләләр, әңгәмәләр / Авт.-төз. И. Илялова. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2006. - Б. 54-56

11. Минем беренче ролем / Н. Дунаев // Ялкын. - 2006. - Янв. - Б. 11.

12. 'Дунай Иван Николае': [Татарстанның халык, Россиянең атказанган артисты б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; әңгәмәдәш С. Хәләф // Акчарлак. - 2005. - 13 май. - Б. 23.

13. Яшә, театр! / Н. Дунаев // Сәхнә ул - могҗиза: 'Щепкинчылар' иҗат төркеменең эшчәнлеге. - Казан: Рухият, 2004. - Б. 28 - 35.

14. Елның иң кызу чоры...: [артист Н. Дунаев б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; әңгәмәдәш Л. Белоусова // Керәшен сүзе. - 1999. - 30 дек.

15. Артистлык ул каннан килә... / Н.И Дунаев // Керәшен сүзе. - 1998. - ?8 (46). - ('Татарстан яшьләре'ннән).

16. Завидная судьба актера: [беседа с нар.арт. РТ Н. Дунаевым] / Н. Дунаев; записала А. Габяши // Аргамак. - 1998. - ?5 - 6. - С.156 - 160.

17. Люблю вспоминать красивых женщин: [беседа с артистом РТ Н. Дунаевым] / Н. Дунаев; беседовала Р. Даутова // Вечерняя Казань. - 1997. - 25 окт.

18. Татарстанның халык керәшене: [артист Наил Дунаев б-н әңгәмә] / Г. Дунаев // Татарстан яшьләре. - 1997. - 25 окт.

19. Мин дөньядан камиллек эзлим: [Г. Камал исем. Татар дәүләт академия театры арстисты Н. Дунева б-н әңгәмә] // Шәһри Казан. - 1997. - 24 окт.

20. 'Тискәре геройларымның уңай якларын эзләдем...': [Н. Дунаев б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; әңгәмәдәш Ә. Минуллина // Татар иле. - 1997. - ?40 (окт.). - Б.5.

21. 'Халык мине 'Соңгы хат'та йотты': [ТР халык арт. Н. Дунаев б-н әңгәмә] / Н. Дунаев; яз.ал. Р. Мөхәммәтова // Сабантуй. - 1997. - 4 окт.

О нем - Аның турында

22. Акмал, Н. Дунай һәм... истәлек тактасы: [Татарстанның халык, Россиянең атказанган артисты, Г. Тукай исем.дәүләт һәм М. Җәлил исем.респ. бүләге иясе, професср Н. Дунаев тур.] / Н. Акмал // Мәдәни җомга. - 2007. - ?21 (1 июнь). - Б.11.

23. Арсланов, Х. Морадына ирешкән артист / Х. Арсланов // Матурым. - 2006. - ?2 (50). - Б. 4-6.

24. Арсланов, Х. Николай Дунаев / Х. Арсланов // Зәй офыклары. - 2005. - 25 март. - Б.10.

25. Ахунова, Р. Зур елгалар чишмәләреннән юл ала: [театр артисты Н. Дунаев тур.] / Р. Ахунова // Зәй офыклары. - 1997. - 22 окт.

26. Батулла, Р. Үтәр җәйләр, көтәр Зәйләр...: [Татарстанның халык, Россиянең атказанган артисты, М. Җәлил исем.бүләк иясе Н. Дунаев тур. телефильм сценарие] / Р. Батулла // Мәдәни җомга. - 1997. - ?22 (6 июнь). - Б.8.

27. Габаши, А. Завидная судьба актера: [Н. Дунаев] / А. Габаши // Аргамак. - 1998. - ?5-6. - С. 156-160.

28. Гыйләҗев, А. Сәхнәнең зур остасы: [РФ атказанган артисты Н. Дунаев тур.] / А. Гыйләҗев // Новый Зай. - 1997. - 21 июнь. - С.8.

29. Гыймранова, А. Театр язмышы - минем язмышым / А. Гыймранова // Ирек мәйданы. - 2007. - 9 нояб.

30. Гыймранова, Д. Дунай такыясы: [Н. Дунаев иҗаты тур.] / Д. Гыймранова // Мәдәни җомга. - 1997. - 342 (24 окт.). - Б. 14-15.

31. Дунаев Николай (по сцене Наиль) Иванович // Татарская энциклопедия. - Казань: Ин-т ТЭ, 2005. - Т2. - С.319-320.

32. Дунаев Николай Иванович (Наил Дунаев) // Илялова, И.Г. Камал театры артистлары - Артисты театра им. Г. Камала: Биобиблиографик белешмәлек - Биог.справочник. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1996. - Б. 157-158.

33. Дунаев Николай Иванович (Наил Дунаев) // Илялова, И.Г. Камал театры артистлары - Артисты театра им. Г. Камала: Биобиблиографик белешмәлек - Биог.справочник. - 2-е изд. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2005. - Б. 199-201.

34. Дунаев, Н.И. (Цветной портрет на первой странице обложки журнала) // Мирас. - 2005. - ?9. - 1 тышл.

35. Илялова, И. В каждой роли - частица души: [Н. Дунаев - артист ТГАТа им. Г. Камала] / И. Илялова // Татарстан. - 1997. - ?4. - С. 57-64.

36. Илялова, И. Наил Дунаев бәйрәме: [портретка штрихлар] / И. Илялова // Татарстан. - 1997. - ?10. - Б. 68-76.

37. Миңнуллин, Р. Наил Дунайга: шигырь / Р. Миңнуллин // Ватаным Татарстан. - 1998. - 17 июль.

38. Миңнуллин, Р. Татарның бар Дунае: шигырь // Р. Миңнуллин. Дусларым, дус - ишләрем... / Р. Миңнуллин. - Казан: Идел - Пресс, 2007. - Б. 62-63.

39. Мөхәммәтова, Р. Наил Дунаев: 'Халык мине 'Соңгы хат'та йотты' / Р. Мөхәммәтова // Сатантуй. - 1997. - 4 окт.

40. Наил Дунаев / Г. Камал исем. Татар дәүләт академия театры. - Казан: [1997]. - 8 б. портр.һәм рәсем б-н.

41. Низам, Г. Керәшен йолдызлыгы: Наил Дунаевның гаиләсе тур. / Г. Низам // Ватаным Татарстан. - 1998. - 21 июль.

42. Низам, Г. Татарстанның халык керәшене / Г. Низам // Татарстан яшьләре. - 1997. - 25 окт.

43. Сафиулла, Ю. Иван дәй улы Наил... (Татарстанның халык, Россиянең атказанган артисты Наил Дунаевка 60 яшь) / Ю. Сафиулла // Ватаным Татарстан. - 1997. - 25 окт.

44. Филиппов, А. Мәдәниятебезнең ике канаты: [Г. Камал театры артисты Н. Дунаев һәм китапчы галим Т. Дунаева тур.] / А. Филиппов // Мирас. - 2006. - ?1. - Б. 48-59.

45. Филиппов, А. Мәдәниятебезнең ике канаты: [Г. Камал театры артисты б-н мәдәният һәм сәнгать университеты профессоры - Дунаевлар гаиләсе тур.] / А. Филиппов // Туганайлар (Чаллы). - 2005. - ?4. - Б.2, 4-5.

46. Филиппов, А. Мәхәббәт җырчысы: [театр артисты Н. Дунаев тур.] / А. Филиппов // Туганайлар. - 2007. - 29 нояб.

Захаров Вадим

Захаров Вадим Борисович - молодой певец, родился в деревне Пчеловод Кукморского района РТ. В 2010 г. окончил вокальное отделение Казанского государственного университета культуры и искусств (класс В.А. Ганеевой).

Беседы - Әңгәмәләр

1. 'Керәшен кызына өйләнәм...': [яшь җырчы В. Захаров б-н әңгәмә] / В. Захаров; әңгәмәдәш Г. Мингалиева // Дулкын ['Юлдаш' газ.куш.]. - 2008. - Февр. (?5). - 1-2 б.

О нем - Аның турында

2. Хисаметдинова, Г. 'Тормыш китабы'н тыңлаганда: [яшь җырчы В. Захаров тур.] / Г. Хисаметдинова // Ватаным Татарстан. - 2009. - 29 сент.

Ибушев Георгий

Ибушев Георгий Мефодьевич - певец, народный артист РТ, поэт.

Родился в 1957 году в деревне Владимирово Мамадышского района РТ. После окончания службы в армии в течение 7 лет работает в Нижнекамском химическом заводе 'Этиле 450'.

Окончил Казанскую государственную консерваторию, работает в Татарской государственной филармонии им. Г. Тукая. Проявил себя голосом редчайшего дара. Пишет стихи, публицистические статьи. Одни из наиболее активных участников всех кряшенских фестивалей.

Публицистика - Язмалар

1. Душа народа - в песнях: [о застольных праздниках кряшен] / Г. Ибушев // Татар дөньясы = Татарский мир (Москва). - 2003. - ?1 (янв.). - С.6.

2. Моң дигәнең серләр середер: [һәвәскәр комп. В. Алексеевка 50 яшь] / Г. Ибушев // Шәһри Казан. - 2000. - 9 июнь.

3. И җыр гынам, җырым...: [җырчылар һәм җырлар хакында] / Г. Ибушев // Казан утлары. - 2000. - ?5. - Б. 84 - 89.

4. Яктылык иясе: [Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе Мөнирә Хәбибуллина тур.] / Г. Ибушев // Мәдәни җомга. - 1999. - ?50 (10 дек.). - Б. 14.

5. И җыр гынам, җырым...: [җыр сәнгате, халык җырлары тур.] / Г. Ибушев // Мәдәни җомга. - 1997. - ?17 (1 май). - 14 - 15 б.

6. Җырга салдым үземчә... яки Синме соң бу, авылым?: [Мамадыш р-ны Владимировка авылы тур. нәсер] / Г. Ибушев // Ватаным Татарстан. - 1997. - 7 февр.

7. Исемебез - җисемебез безнең / Г.М. Ибушев // Шәһри Казан. - 1993. - 15 апр.

8. Әнкәйгә; Әбиләр чуагы; Эликтричкада; Гөрләвекләр эзлим / Г. Ибушев // Ауыл. - 1992. - Нояб. (?3).

9. 'Не забывать корней своих...': [беседа кор. с засл.артист. РТ Г. Ибушевым] // Нива. - 1992. - Окт. (?35 - 36).

10. Бер сәгатькә ике караш: [Респ.әдәби - муз. лекторий һәм симф.оркестр эшчәнлеге тур.] / Г. Ибушев // Соц.Татарстан. - 1991. - 18 дек.

Стихи - Шигырьләр

11. Рәхмәт сиңа, җыр: [шигырьләр] / Г.М. Ибушев. - Казан, 2007. - 207 б.: портр.

12. Светлый ангел / Г. Ибушев // Казань. - 2006. - ?5. - С. 37.

13. Кояшка гимн җырлау; Кайту; Кышкы төндә һ.б. шигырьләр / Г. Ибушев // Мәдәни җомга. - 2003. - 11 апр. (?15). - 7 б.

14. Көмеш яңгыр; Күк чәчәк; Җыр һ.б. шиг. / Г. Ибушев // Казан утлары. - 2000. - ?5. - Б. 78 - 83.

15. Унҗидедә идек...; Бар да исемдә; Кеше булып калып кара һ.б. шиг. / Г. Ибушев // Мәд.җомга. - 2000. - 24 март (?12). - 7 б.

16. Рәхмәт сиңа язмыш; Микулай дәдәй; Бөреләрен ача сириннәр һ.б. шиг. / Г. Ибушев // Мәдәни җомга. - 1996. - ?27 (5 июль). - Б.7.

17. Көмеш яңгыр; Март; Күк чәчәк һ.б. шиг. / Г. Ибушев // Идел. - 1994. - ?6. - Б. 44 - 45.

18. Әни янында; Музыка; Дустыма; Бакчадагы пар юкә / Г. Ибушев // Шәһри Казан. - 1992. - 11 апр.

Беседы - Әңгәмәләр

19. Мәдәният - кешелекнең нигезе ул: [ТРның халык арт. Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш М. Апушев // Дулкын ['Юлдаш' газ.куш.]. - 2008. - 7-13 апр. (?13). - 1-3 б.

20. Ибушев, Г. Елмаю да җитә кешегә: [Татарстанның халык арт. Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш Л. Хәбибуллина // Шәһри Казан. - 2006. - 27 окт.

21. Сәнгатьсез халык өметсез: [әдәбият һәм сәнгать әһелләренең тормышын яхшырту, хезмәт хакларын арттыру чаралары] / Г. Ибушев // Мәдәни җомга. - 2006. - ?22 (9 июнь). - Б.2.

22. Авылымда үз өем бар: [җырчы Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш Г. Мингалиева // Юлдаш. - 2006. - ?3 (гыйн.). - Б.1 - 2.

23. Халык рухы бай булмаса, дәүләт тә мантый алмый: [Татарстанның халык артисты, танылган җырчы Георгий Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш Ч. Фәрхетдинова // Мәдәни җомга. - 2005. - ?15 (15 апр.). - Б. 9.

24. Талантлы кеше хәерче булмаска тиеш: [җырчы б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш С. Хәләф // Акчарлак. - 2004. - 10 дек. - Б.2 - 3.

25. Югалмаган керәшен малае: [Татарстанның халык артисты Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш А. Хәлилова // Ватаным Татарстан. - 2004. - 12 ноябрь.

26. Теле җыр белән ачылган: [Татарстанның халык артисты б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш Г. Камский // Туганайлар. - 2003. - 23 окт. - Б.1, 4.

27. Былбылларга тиң бит ул!: [җырчы Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш Ә. Гадел // Татарстан хәб. - 2002. - ?18. - 24 март.

28. Столько хлебнули горя: [беседа с певцом Г. Ибушевым] / Г. Ибушев; записала Р. Даутова // Восточный экспресс. - 2001. - 6-12 июля (?26). - С.8.

29. Исәнме, җыр?! Саумы татар моңы?!: [җырчы Георгий Ибушев б-н шагыйрь Р. Вәлиев әңгәмәсе] / Г. Ибушев, Р. Вәлиев // Мәдәни җомга. - 1999. - ?20 (14 май). - Б. 8 - 9.

30. Исәнме җыр?! Саумы татар моңы?!: [җырчы Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; яз.ал. С. Сөләйман // Мәд.җомга. - 1999. - 23 апр. (?17). - 12 б.

31. Сәхнә - җыр өчен: [танылган җырчы Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; яз.ал. Н. Башурина // Мәгърифәт. - 1998. - 10 окт. (?41). - 5 б.

32. 'Ак бүлмә'нең тәүге узаманы: [Татарстанның атказанган артисты Г. Ибушев б-н әңгәмә] / Г. Ибушев; әңгәмәдәш С. Кашапова // Мәдәни җомга. - 1996. - ?10 (8 март). - 12 б.

33. Песня - это серьезно: [беседа с засл.арт ТАССР Г. Ибушевым] / Г. Ибушев; записала Н. Альмиева // Идель, Идел. - 1991. - ?4. - С.60 - 61.

О нем - Аның турында

34. Макаров, М. Йөрәге җырлый: [Татарстанның халык артисты Г. Ибушев тур.] / М. Макаров // Ватаным Татарстан. - 2005. - 7 дек.; Татар иле. - 2005. - ?51 (дек.). - Б.5.

35. Макаров, М. Тавышында йөрәк җылысы. Фидакәрь хезмәт бәяләнергә тиеш: [җырчы Г. Ибушев тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2008. - 30 авг.

36. Макаров, М. Эпиграммалар: Р. Закировка; Г. Ибушевка; А. Арслановка; Ф. Яруллинга / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2008. - 18 апр.

37. Мактаулы исемнәр: [музыка сәнгате өлкәсендәге хезмәтләре өчен Г. Тукай исем. Татар дәүләт филарм.муз. - әдәби лекторие җырчысы Георгий Мефодиевич Ибушевка 'Татарстан ССРның атк.артисты' дигән мактаулы исем бирелде] // Соц. Татарстан. - 1991. - 18 июнь.

38. Сафиуллин, Ә. Татарстанның өч теноры: [Зиннур Нурмөхәммәтов, Георгий Ибушев, владислав Голиков катнашында 'Вернисаж' инструменталь триосы оешты] / Ә. Сафиуллин // Ватаным Татарстан. - 2002. - 6 дек.

39. Фаршатова, Л. Җыр ул - җан авазы: [Татарстанның халык артисты Г. Ибушев тур.] / Л. Фаршатова // Ватаным Татарстан. - 2007. - 19 дек.

40. Фәйзуллин, Р. Җырчы шагыйрь: [талантлы җырчы һәм шагыйрь Г. Ибушев тур.] / Р. Фәйзуллин // Казан утлары. - 2000. - ?5. - Б.77.

41. Фокеев, А. Счастливые билеты Георгия Ибушева: [народному артисту Татарстана - 50 лет] / А. Фокеев // АНКО - Актуальное национально - культурное обозрение. - 2007. - ?2 (12). - С. 22 - 28.

42.Юзеев, И. Георгий Ибушев шигырьләре / И. Юзеев // Сәхнә. - 2004. - ?4.

43. Юзи, И. Дусларча шаярулар: Мөдәррис Әгъләм; Мансур Вәли: Георгий Ибушевка; Хәйдәргә, Әхәт Гаффарга; Үземә: [шигырьләр] / И. Юзи // Чаян. - 1998. - ?3. - Б. 14.

Иванов Марсель

Иванов Марсель Арсентьевич - композитор, музыкант - исполнитель (баян). Родился в январе 1962 г. в деревне Чулпан Мензелинского района РТ. Окончил Нижнекамское музыкальное училище, Казанскую государственную консерваторию. Работал концермейстером в театре оперы и балета им М. Джалиля.

Автор множества песен, исполняемых со сцены популярными артистами. Выпустил аудиосборник 'Китмә миннән' (Не уходи от меня).

Директор Молодежного творческого объединения 'Җидегән' (Созвездие). Занимается организацией и проведением концертов и фестивалей.

Песни - Җырлар

1. Ярый әле сөйгән ярым бар: 'Тау өстеннән гөрләп сулар ага...' / М. Иванов көе, Р. Мөслимов сүзл. // Акчарлак. - 2009. - 23 июль (?30). - 21 б.

2. Кайтам әле / М. Иванов көе, Н. Галимов сүзл. // Шәһри Казан. - 2003. - 21 март.

3. Сау бул! / М. Иванов көе, Р. Зәйдулла сүзл. // Шәһри Казан. - 2002. - 26 апр.: нота.

4. Минем арттан йөрмә, хыянәт / М. Иванов көе, С. Әхмәтҗанова сүзл. // Шәһри Казан. - 2002. - 15 март.

5. Ялгыз алмагач / М. Иванов көе, Р. Зәйдулла сүзл. // Юлдаш. - 2001. - Июнь (?18). - 1 б.

6. Исеңә төшер, соң булыр / М. Иванов көе, Ш. Җиһангирова сүзл. // Юлдаш. - 2001. - Гыйнв. (?1). - 1 б.

7. Көзге аерылышу: 'очар кошлар бездән китеп бара...' / М. Иванов көе, З. Хөснияр сүзл. // Таһир - Зөһрә: ['Салават күпере' журн.куш.]. - 1998. - ?1. - 8 б.: нота.

8. Китмә син: 'Сөйләшеп сүзләр дә бетмәгән...' / М. Иванов көе, М. Гыймазетдинов сүзл. // Шәһри Казан. - 1994. - 20 сент.

9. Классташым: 'Еллар шавы баса алмый...' / М. Иванов көе, Н. Касыймов сүзл.; М. Кәшипов эшкәрт. // Тат.яшьләре. - 1992. - 30 апр.: нота.

Беседы - Әңгәмәләр

10. Иванов, М. Уйнаган көем барып чыкмаса, утырып елый идем: [комп. М. Иванов б-н әңгәмә] / М. Иванов; әңгәмәдәш Г. Вәлиева // Юлдаш. - 2001. - Гыйнв. (?1). - 1-2 б.

Казанцева Галина

Казанцева Галина Александровна - певица, народная артистка РТ. Родилась в деревне Крещеное Мазино Тукаевского района РТ. В 1969 году поступила в музыкальное училище г. Альметьевск, по окончании которого в 1973 году была принята в Казанскую государственную консерваторию. После окончания приглашена солисткой оперы в Татарский театр оперы и балета им. М. Джалиля.

Основные партии в ее исполнении: Алтынчәч ('Алтынчәч' Н. Джиганова), Снегурочка ('Снегурочка' Римского - Корсакова), Мюзета ('Богема' Пучинни), Сарвар 'Башмагым' Д. Файзи), Микаэла ('Кармен' Ж. Бизе) и др.

Беседы - Әңгәмәләр

1. Маҗын кызы Галина: [Галина Казанцева б-н әңгәмә] / Г. Казанцева; әңгәмәдәш Р. Вәлиев. - 'Алтынчәч' - рухыбыз көзгесе: тапшыруның хуҗабикәсе һәм кунаклар турында мәгълүмат фотолар б-н. - Иксанова Илсөяр. Бу мәхәббәт гүзәл әкият төсле: Г. Казанцева гаиләсе тур. // Сөембикә. - 2008. - ?8. - Б. 29-40; тышл.: Г. Казанцеваның төсле фотосы.

2. Кешеләргә бәхет телим: [юбилей уңаеннан Г. Казанцева б-н әңгәмә] / Г. Казанцева; әңгәмәдәш М. Мартынова // Туганайлар. - 2007. - 26 окт.

3. 'Алтынчәч яшь талантларны таныта: ['Яңа гасыр' телеканалының 'Алтынчәч' тапшыруы тур.] / Г. Казанцева // Мәдәни җомга. - 2005. - ?17 (29 апр.). - Б.12.

4. 'Раньше и у певцов был квартальный план': [беседа с нар.арт. РТ, певицами Казан.театра оперы и балета им. М. Джалиля Г. Казанцевой и З. Сахабиевой] / Г. Казанцева, З. Сахабиева; записала В. Мещихина // Вечер Елабуги. - 2001. - 12 дек. - С. 4.

5. Сайрагыз сез, сандугачлар: [ТРның халык арт. Г. Казанцева б-н әңгәмә] / Г. Казанцева; әңгәмәдәш Ф. Моратова // Туган як. - 2001. - 6 нояб.

6. 'Җырчыга бәяне халык бирә': [Татарстанның халык арт. Г. Казанцева б-н әңгәмә] / Г. Казанцева; әңгәмәдәш Н. Шамионов // Зәй офыклары. - 2001. - 13 февр. - 6 б.

7. Вокал - особое природное состояние: [беседа] / Г. Казанцева; беседовал Е. Квитко // Татарские края. - 2000. - ?10 (март). - С.4.

8. 'Мин яхшы күңелле аждаһа!': [артистка Г. Казанцева б-н әңгәмә] / Г. Казанцева; әңгәмәдәш Л. Белоусова // Керәшен сүзе. - 1999. - 30 дек.

9. Татарстанның халык артисткасы б-н әңгәмә / Г. Казанцева // Идел. - 1994. - ?6. - Б. 57.

10. 'Үземне белгәннән бирле җырлыйм': [Татарстанның атк.арт. Г. Казанцева б-н әңгәмә] / Г. Казанцева; әңгәмәдәш В. Шадрин // Аргамак. - 1993. - ?8. - 47-49 б.; Туган як. - 1992. - 25 июнь.

О ней - Аның турында

11. Арумысез, карендәшләр!...: [Татарстанның халык арт. Г. Казанцеваның юбилей кичәсе тур.] // Мәдәни җомга. - 2008. - 28 нояб. (?47). - 4 б.

12. Мәннан, Р. Эпиграммалар: Лидия Әхмәтовага; Марс Макаровка; Галина Казанцевага / Р. Мәннан // Чаян. - 2006. - ?10. - Б. 15.

13. Музыка сәнгате өлкәсендәге уңышлары өчен Татарстан керәшеннәренең Республика милли - мәдәни үзәге солист - җырчысы Казанцева Галина Александровнага 'Татарстан республикасының халык артисты' дигән мактаулы исем бирелде // Ватаным Татарстан. - 2001. - 6 гыйнв.

14. Рәхим, Г. Халкымның яшьлеге: [Галина Казанцевага багышланган шигырь] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1999. - 16 апр.

15. Филиппов, А. Витаминлы җырлар: [Галина Казанцева иҗаты тур.] / А. Филиппов // Мәдәни җомга. - 1999. - ?19 (7 май). - Б. 16; Юлдаш. - 2001. - ?7.

16. Юнысова, А. Без сине җаратабыз, Галина! / А. Юнысова // Ватаным Татарстан. - 1999. - 23 апр.

17. Яхина, Р. Эштә уңган, сүздә булган, ул - керәшен гүзәле: [Татарстанның атказанган артисты Галина Казанцева тур.] / Р. Яхина // Шәһри Казан. - 1999. - 23 апр.; Керәшен сүзе. - 1999. - 19 июнь.

Князева Ульяна

Ульяна Никандровна Князева - актриса Нижнекамского театра миниатюр 'Мунча ташы', Заслуженный работник культуры РТ, режессер, педагог, руководитель (директор внешкольного педагогического центра в Нижнекамске).

Беседы - Әңгәмәләр

1. 'Татар сәхнәсе башка төрле шул': [Түбән Кама 'Мунча ташы' эстрада миниатюралар театры арт., Татарстанның атк.мәд-т хезмәткәре У. Князева б-н әңгәмә] / У. Князева; әңгәмәдәш Р. Шаяхмәтова // Тат.яшьләре. - 2009. - 23 апр.

2. 'Мунча'чы Ульяна: [Татарстанның атк.мәдәният хезмәткәре У. Князева б-н әңгәмә] / У. Князева; әңгәмәдәш Р. Шаяхмәтова // Туган як. - 2009. - 21 апр.

3. 'Татар Петросяннары юк...': [Түбән Кама 'Мунча ташы' эстрада миниатюралар театры арт., Татарстанның атк.мәд-т хезмәткәре У. Князева б-н әңгәмә] / У. Князева; әңгәмәдәш Г. Мингалиева // Юлдаш. - 2009. - Апр. (?16). - 1-3 б.

Макаров Геннадий

Геннадий Михайлович Макаров - музыковед-фольклорист, преподаватель кафедры этномузыкологии Казанской консерватории, старший научный сотрудник отдела искусствоведения ИЯЛИ им. Г. Ибрагимова.

Всю жизнь посвятил накоплению и изучению огромного песенного и инструментального фольклорного материала разных этнографических групп татар. Автор более 60 научных статей. Научный руководитель детской фольклорной студии; ансамбля 'Ак калфак' и 'Бәрмәнчек'.

Сегодня он остается единственным специалистом по татарской средневековой традиционной музыке.

Публицистика - Язмалар

1. По звуки думбры и курая: [о А.Р. Еникеевой] / Г. Макаров // Клуб. - 2008. - ?8. - С. 9-11.

2. Керәшен көсләсе: [тарихи - этнографик язма] / Г.М. Макаров // Этноисторические и социокультурные проблемы самоидентификации кряшен: материалы публичных лекций... - Казань, 2008. - С.79 - 92.

3. Күрмәмешкә салышу: [керәшен проблемасы тур.] / Г. Макаров // Мәдәни җомга. - 2002. - 4 окт. (?40). - Б.9.

4. Без кая барабыз: [мәдәни мирас, фольклор материалларын тиешенчә саклау мөмкинлекләре булмавы тур.] / Г. Макаров // Шәһри Казан. - 2002. - 22 март.

5. Кто спасает исчезающие ценности, или перспективы развития традиционной культуры кряшен / Г. Макаров // Татарские края. - 2001. - ?43 (окт). - Б.4; ?44 (ноябрь). - Б.7.

6. Перспективы развития традиционной культуры кряшен в современных условиях / Г.М. Макаров // Этнические и конфессиональные традиции кряшен: история и современность: материалы науч.-практ.конф. / Кряшенский приход г. Казани. - Казань, 2001. - С.19 - 44.

7. Җыру сөйләүчеләргә зур бүләк: [З. Антонованың 'Керәшен җыру әйтә' китабы тур.] / Г.М. Макаров // Керәшен сүзе. - 2000. - 11 авг.

8. Илтән - Бутада бер көн: [этнографик юлъязма] / Г. Макаров // Керәшен сүзе. - 1999. - 29 окт.

9. Фонографлы гыйлем иясе: [халык музыкасын фәнни нигезгә салып өйрәнүче, керәшен халык көйләрен беренчеләрдән хор өчен эшкәртүче профессиональ музыкант, күренекле фольклорчы һәм хор сәнгате белгече Василий Семенович Гавриловның тууына 110 ел] / Г. Макаров // Керәшен сүзе. - 1998. - 16 нояб.

10. Очищение истоков: [к 100-летию со дня рождения комп. С. Габяши] / Г. Макаров // Идель. - 1991. - ?5. - С. 46-47; Идел. - С. 54 - 56. - Татар.

11. Милли моңнар: [Солтан Габәши мирасыннан] / Г. Макаров // Соц. Татарстан. - 1991. - 12 май.

Беседы - Әңгәмәләр

12. Забытая мелодия для курая: [беседа с музыковедом - фольклористом Г. Макаровым] / Г. Макаров; записала А. Сабирова // Молодежь Татарстана. - 2006. - 22 сент. (?47). - С. 18.

13. Морзалар гармунда уйнаганмы?: [Казан дәүл.консерваториясенең өлкән укытучысы Г. Макаров б-н әңгәмә] / Г. Макаров; әңгәмәдәш М. Кыямова // Мәгърифәт. - 2004.- 20 нояб. (?47). - 5 б.

14. Акрын - акрын без бараек, арымасын безнең атыбыз: [музыка белгече Г. Макаров б-н әңгәмә] / Г. Макаров; әңгәмәдәш А. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 8 апр. - Б.1 - 6.

15. Три солнца Макарова: [беседа с Г. Макаровым] / Г. Макаров; беседовал А. Минвалеев // Восточный экспресс. - 2003. - 21 - 27 марта. - С.12.

16. Чын безнеңчә матур, милли көй...: [Г. Макаров б-н әңгәмә] / Г. Макаров; әңгәмәдәш Р. Вәлиев // Мәдәни җомга. - 2002. - ?27 (5 июль). - Б.8 - 9.

17. Завороженный народ: [беседа с глав.науч.сотрудником отд.театра и музыки ИЯЛИ им. Г. Ибрагимова Г. Макаровым] / Г. Макаров; записала А. Гилязова // Татар дөньсы = Татар.мир. - Москва. - 2001. - ?8. - С. 5, 13.

18. Тарихи хәтер билгеләре: [нәсел - ыру тамгалаы һәм аларны куллану тәртипләре] / Г. Макаров // Мирас. - 2001. - ?3. - Б. 57 - 64.

О нем - Аның турында

19. Филиппов, А.С. Геннадий Макаровның Арыу Тыны шигырьләре / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 30 май.

Макаров Марс

Макаров Марс Андреевич - татарский композитор, публицист, заслуженный деятель искусств РТ

Родился в 1938 г. в селе Чура - Батыр Октябрьского района РТ. Окончил музыкальное училище и Казанскую государственную консерваторию. Его музыкально - творческое дарование особенно проявилось в жанре лирико - драматической песни.

Публицистика - Язмалар

1. Фортепьяно патшасы: [Татарстанның халык арт. М. Сираҗетдинов тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2009. - 24 июль.

2.'Юксындырсак, нишләрсез?..': [комп., баянчы М. Макаров б-н әңгәмә] / М. Макаров; әңгәмәдәш И. Нигъмәти // Дулкын ['Юлдаш' газ.куш.]. - 2008. - 29 сент. - 5 окт. (?38). - 1 - 3 б.

3. Тавышында йөрәк җылысы: [Татарстанның халык арт. Г. Ибушев тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2008. - 30 авг.

4. Виртуоз: [баянчы М. Гомәров тур.] / М. Макаров // Зәй офыклары. - 2008. - 15 авг.

5. Виртуоз баянчы: [Максат Гомәров тур.] / М. Макаров // Ватаным Татарстан. - 2008. - 8 авг.; Татар иле. - 2006. - Февр. (?8). - 7 б.

6. Күңелләрне җилкендерә авылым моңы белән: [ТРның халык арт. А. Фәйзрахманов тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2007. - Апр. (?14). - 1б.

7. Үзебезнең җырчы: [А. Фәйзрахманов иҗаты] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2007. - 17 апр.

8. Рөстәм Яхинның дәвамчысы: [Татарстанның атк.арт. М. Сираҗетдинов тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2007. - 30 март.

9. Хәйдәр өчен сөендем: [проф. музыкант, баянчы Х. Сафин тур.] / М. Макаров // Ватаным Татарстан. - 2006. - 3 нояб.

10. Баянчы профессор: [ТДГПУның татар муз.сәнгате каф.мөд. Р. Хаметов тур.] / М. Макаров // Татар иле. -2006. - Апр. (?17). - 6 б.

11. Сорнай моңы / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2006. - 3 март.

12. Ул 'театр мескене' булмады: [Минзәлә театрында директор булып эшләгән А. Богатырев тур.] / М. Макаров // Сәхнә. - 2006. - Гыйнв. - Февр. (?1). - 18 б.

13. 'Исән калырга Алла үзе ярдәм иткәндер...': [музыкант Ринат Вәлиев тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2006. - 12 гыйнв.

14. Йөрәге җырлый: [җырчы Г. Ибушев тур.] / М. Макаров // Ватаным Татарстан. - 2005. - 7 дек.; Татар иле. - Дек. (?51). - 5 б.

15. Уйна, гармун!: [гармунчы, комп., курайчы һ. оркестр җит. Р. Вәлиев тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2005. - Дек. (?52). - 6 б.

16. Мөнәҗәтләр остасы: [җырчы З. Сәхабиева тур. ] / М. Макаров // Татар иле. - 2005. - Нояб. (?47). - 5 б.

17. Бәяләнмәгән талант: [комп. И. Хисамов тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2005. - Нояб. (?46). - 6 б.

18. Моңсу хатирәләр: [Минзәлә театры арт. Н. Богатырев тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2005. - 18 нояб.

19. Ак баян сагындыра: [К. Сатиев тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2005. - Окт. (?43). - 6 б.; Татарстан яшьләре. - 2005. - 30 июнь.

20. Кыр казлары артыннан: [М. Җәлил исем.татар дәүләт акад.опера һ.балет театры дир. булып эшләгән М. Имашев тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2005. - 10 сент.

21. Урау юллар гизеп табылган бәхет: [җырчы З. Нурмөхәммәтов тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2005. - 6 авг.

22. Синең белән күңелле иде: [Татарстанның халык, РСФСРның атк.арт. Г. Ильясов тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2005. - Июль (?29). - 7 б.; Татарстан яшьләре. - 2005. - 16 июнь.

23. Ак күлмәгең сиңа бик килешә: [Татарстанның халык арт., җырчы З. Сәхәбиева тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2005. - 16 июль.

24. Артистлар солтаны: [атаклы сүз остасы А. Арслан тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2005. - 14 май.

25. Милләтнең асыл заты: [сүз остасы А. Арслан тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2005. - 14 май.

26. Мөгаллим: [мәшһүр баянчы И.И. Шәрипов тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2005. - 3 февр.

27. Музыкага хезмәт итә: [Азнакай ш. муз.мәкт. дир., баянчы Р. Сабитов тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2005. - Гыйнв. (?3). - 3 б.

28. Аның юлдашы - музыка: [Татарстанның атк.муз.укытычусы Р. Сабитов тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2004. - 26 нояб.

29. Әстерхан сандугачы: [танылган җырчы Н. Терегулова иҗаты тур.] / М. Макаров // Ватаным Татарстан. - 2004. - 26 нояб.

30. Җыры калды: [Татар Дәүләт акад.опера һ. билет театры җырчысы Х. Бигичевны искә алып] / М. Макаров // Татар иле. - 2004. - Нояб. (?47). - 7 б.

31. Баянчы: [Р. Сафиуллин тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2004. - 2 нояб.

32. Сәхнәдә якты эз калдырды: [җырчы Н. Теркулова тур.] / М. Макаров // Илһамият ['Шәһри Казан' газ.куш.]. - 2004. - 21 окт.

33. Татарның моңлы урысы: [комп. А. Ключарев иҗаты тур.] / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2004. - 21 окт.

34. Татарның чын моңсары иде: [комп. А. Ключарев тур.] / М. Макаров // Татар иле. - 2004. - Окт. (?41). - 6 б.

35. Гастроль мәзәкләре / М. Макаров // Татарстан яшьләре. - 2004. - 15 июль.

36. Истә, һаман да истә: [Г. Бәширов һ. Х. Туфаннарны искә алып] / М. Макаров // Татар иле. - 2002. - Июль (?30). - 6 б.

37. Җыр язмаса да композитор ул: [Х. Нигъмәтҗанов тур.] / М. Макаров // Ватаным Татарстан. - 2002. - 26 апр.

38. Телебез Тукай белән ачылды, моң бишегендә Сәйдәш тибрәтте: [композитор б-н халык санын алу тур. әңгәмә] / М. Макаров; әңгәмәдәш Г. Ризванов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 19 апр.

39. Моң чишмәсе: [баянчы Р. Сафиуллин тур.] / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2000. - 20 окт.

40. Һәр сүздә - мәгънә, һәр сүздә - осталык: [Ш. Шәйдуллин иҗаты] / М. Макаров // Мәдәни җомга. - 2000. - 21 апр. (?16). - 17 б.

41.'Керәшенлек иҗатымда чагыла...': [60 яшь тулу уңаеннан әңгәмә] / М. Макаров; әңгәмәдәш Л. Белоусова // Керәшен сүзе. - 1999. - 31 июль.

42. Җыр язмаса да, ул - композитор: [музыкант Х. Нигъмәтҗанов иҗатына багышланган кичә тур.] / М. Макаров // Мәд.җомга. - 1997. - 9 май (?18). - 16 б.

43.Урау юллар гизеп табылган бәхет: [ТР халык арт. З. Нурмөхәммәтов тур.] / М. Макаров // Мәд.җомга. - 1997. - 24 гыйнв. (?3). - 9 б.

44. Татарның чын моңсары / М. Макаров // Мәд.җомга. - 1996. - 15 март (?11). - 16 б.

45. Максат Гомәров: [баянчы иҗаты тур.] / М. Макаров // Зәй офыклары. - 1995. - 23 дек.

46. Иҗаты - эш, эше иҗат булды: ['һәвәскәр' мәшһүр комп. М. Имашевка 60 яшь] / М. Макаров // Мәд.җомга. - 1995. - 10 нояб. (?17). - 12 б.

47. Татарстан баянчылары / М. Макаров // Татарстан хәб. - 1994. - 27 авг.

Стихи - Шигырьләр

48. Күк җырчысы; Ана мәхәббәте; Борынгылар нәсихәте һ.б. шиг. / М. Макаров // Идел. - 2008. - ?7. - 28 - 29 б.

49. Айда Тукай йөзләре; Яшьлекнең кадерен бел; Яшик әле / М. Макаров // Мәгърифәт. - 2008. - 31 май (?22). - 5 б.

50. Эпиграммалар: Р. Закировка; Г. Ибушевка; А. Арслановка; Ф. Яруллинга / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2008. - 18 апр.

51. Уйлар уйный күңелемдә...: Булмый...; Саный сәгать; Дөньяга кем хуҗа һ.б. шиг. / М. Макаров // Мәд.җомга. - 2006. - 31 март (?12). - 17 б.

52. Багышлаулар / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2005. - 28 окт.

53. Шигъри нәсыйхәтләр: Көйчегә; Дофа сүзләр; Тимер җанлы хәерче һ.б. шиг. / М. Макаров // Мәгърифәт. - 2005. - 24 сент. (?39). - 4 б.

54. Бу нинди заман?!: Сүнмәс йолдыз; Нигә ай тыныч?; Тәңре шелтәсе һ.б. шиг. / М. Макаров // Илһамият ['Шәһри Казан' газ.куш.]. - 2005. - 22 июль.

55. Болгар ананың бишек җыры; Батуллага; Аксыллана бер ялгыз җилкән һ.б. шиг. / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2004. - 17 июль.

56. Акчарлаклар; Китмә, яшьлек!; Мәдхияләр һ.б. шиг. / М. Макаров // Сәхнә. - 2004. - ?6. - 1 б.

Песни - Җырлар

57. Көрәш гимны / М. Макаров // Шәһри Казан. - 2008. - 1 авг.

58. Назлы кызым: 'Зур булып үсеп җитсәң дә' / М. Макаров көе, Ә. Мәхмүдов сүзл. // Сабантуй. - 2006. - 28 окт.

59. Күк чәчәкләр: '...җыеп биргән дидең...' / М. Макаров көе, Ф. Фәсхи сүзл. // Шәһри Казан. - 2006. - 25 авг.

60. Әй, гомерләр... / М. Макаров көе һ. сүзл. // Идел. - 2005. - ?8. - 76 б.; Татар иле. - авг. (?32 - 33). - 15 б.

61. Син бит гомер юлдашым / М. Макаров көе һ. сүзл. // Ват. Татарстан. - 2003. - 17 дек.

62. Дөньяны пакъли алмадым / М. Макаров көе, Г. Тукай сүзл. // Татар иле. - 2002. - Май (?19). - 6 б.

63. Еллар һәм җырлар / М. Макаров. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2002. - 47 б.

64. Нурлат ягы - туган як / М. Макаров көе һ. сүзл. // Ват. Татарстан. - 2002. - 19 апр.

65. Югалган солдат: 'Авыл капкасыннан яулык болгап...' / М. Макаров көе һ. сүзл. // Мәд.җомга. - 2000. - 24 март (?12). - 18 б.

66. Төнбоеклар: 'Төн буена төнбоеклар...' / М. Макаров көе, И. Юзеев сүзл. // Шәһри Казан. - 1999. - 2 июль.

67. Бердәм булырга кирәк: 'Агыла татар иленә...' / М. Макаров көе, И. Фазули сүзл. // Шәһри Казан. - 1997. - 31 авг.

68. Хуҗалар тавы: '...ай - һай биек...' / М. Макаров көе, А. Әхмәтов сүзл. // Ват. Татарстан. - 1997. - 22 июль.

69. Киек казлар / М. Макаров көе, Х. Туфан сүзл.; төз. З. Сәйдәшева // Хәзерге заман татар җырлары. - Казан: Н.к., 1997. - 246 б.

70. Ак самавыр: 'Өстәлеңдә ак самавыр җырлап тора...' / М.Макаров көе, Г. Зәйнашева сүзл. // Татарстан хәб. - 1995. - 7 май.

О нем - Аның турында

71. Макаров, М. // Глухов, М.С. Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 348.

72. Михайлова, Р. Сихри моңнар иясе: Марс Макаров / Р. Михайлова // Туганайлар. - 2007. - 15 нояб.

Макарова Иделия

Беседы - Әңгәмәләр

1. Америка килене... IDELIA: [яшь җырчы Иделия б-н әңгәмә] / Иделия; яз.ал. Д. Сәфәров // Ватаным Татарстан. - 2009. - 6 февр.

2. Проект IDELIA: [беседа с певицей И. Макаровой] / И. Макарова; записала А. Сабирова // Молодежь Татарстана. - 2006. - 24 нояб. (?56). - С.11.

Максимов Геннадий

Максимов Геннадий Григорьевич - радиофизик и самодеятельный композитор. Родился в 1955 г. в деревне Федоровка Заинского района РТ. Окончил музыкальную школу и физфак Казанского государственного университета. Был руководителем фольклорно - этнографических экспедиций по Уралу и Сибири, экспериментровал в области синтезирования музыки. Автор сборника песен 'Тургайлы Тугайларым'. Руководит детскими и молодежными вокальными ансамблями.

Сборники - Җыентыклар

1. Тургайлы тугайларым: җырлар / Г. Максимов. - Казан: Дело, 1996. - 62 б.: нота.

Песни - Җырлар

2. Туган илем Татарстан: 'Синең тарих минем гомер башым...' / Г. Максимов көе, Г. Рәхим сүзл. // Ватаным Татарстан. - 2008. - 29 авг.: нота.

3. Яңа бәби: 'Яңа бәби алып кайтты...' / Г. Максимов көе, Э. Шәрифуллина сүзл. // Сабантуй. - 2008. - 19 апр.

О нем - Аның турында

4Вәлиева, Р. Сагынып кайтам туган якка, Зәй буенда йөрергә...: [композитор Геннадий Максимов тур.] / Р. Вәлиева // Зәй офыклары. - 1999. - 29 май.

5. Гухов, М.С. Максимов, Г.Г. / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 349 - 350.

Маслова Лариса

Маслова Лариса - народная артистка РТ, солистка Татарской государственной филармонии им. Г. Тукая, участница известного струнного квартета 'Кантилена'. Родилась в г. Казани. Окончила средне - специальную музыкальную школу при Казанской консерватории (класс виолончель), Казанскую государственную консерваторию, аспирантуру (педагоги И.Н. Хайрутдинов, А.Н. Хайрутдинов).

В 1977 году стала лауреатом Всероссийского конкурса виолончелистов.

Преподает в Казанском музыкальном училище.

Беседы - Әңгәмәләр

1. 'Виолончель - мое второе я': [беседа с нар.арт. РТ Л. Масловой] / Л. Маслова; записала Г. Салманова // Татарстан. - 2007. - ?3. - С. 64 - 66. - Рус., татар.

2. Виолончель - җанымның яртысы: [Татарстанның халык арт. Л. Маслова б-н әңгәмә] / Л. Маслова; әңгәмәдәш Г. Сәлманова // Мәд.җомга. - 2006. - 10 нояб. (?44). - 11 б.

3. Виолончель - мое второе 'я': [беседа с нар.арт. РТ, виолончелисткой Л. Масловой] / Л. Маслова; записала Г. Салманова // Респ. Татарстан. - 2006. - 28 окт.

4. Виолончель - аның канатлы аты: [Татарстанның халык арт., Г. Тукай исем. Татар дәүл.филарм.солисты Л. Маслова б-н әңгәмә] / Л. Маслова; әңгәмәдәш Г. Мөхәммәтшин // Шәһри Казан. - 2005. - 16 март.

5. 'Гөлнара' балетын ачкан Лариса: [виолончелист Л. Маслова б-н әңгәмә] / Л. Маслова; әңгәмәдәш С. Сөләйман // Мәд. җомга. - 2000. - 15 сент. (?37). - 17 б.

6. 'Музыканы таный белү - зыялылык билгесе': [Татарның танылган виолончелисты Л. Маслова б-н әңгәмә] / Л. Маслова; әңгәмәдәш Н. Фәйзетдинов // Мәд. җомга. - 1995. - 1 дек. (?20). - 9 б.

7. Фортуна, тебе идет улыбка: [виолончелистка о себе] / Л. Маслова // Изв. Татарстана. - 1993. - 7 февр.

8. Женщина с виолончелью: [беседа с Л. Масловой о муз.культуре] / Л. Маслова; записала Н. Альмеева // Идель. - 1991. - ?8 - 9. - С.88 - 90; Идел. - С. 90 - 92. - Татар.

9. 'Бар матурлыкны яратам': [ТАССРның атк.арт. Л. Маслова б-н әңгәмә] / Л. Маслова; әңгәмәдәш Б. Антонов // Шәһри Казан. - 1990. - ?8. - 3 б.

О ней - Аның турында

10. Аппакова, Л. Биектә!: [Л. Маслова тур.] / Л. Аппакова // Сөембикә. - 2001. - ?10. - 16 - 17 б.

11. Иксанова, И. Виолончель монологы: [Л. Маслова тур.] / И. Иксанова // Сөембикә. - 2006. - ?12. - 32 - 33 б.

12. Сәлманова, Г. Музыка минем юлдашым: [Л. Маслова тур.] / Г. Сәлманова // Шәһри Казан. - 2006. - 27 окт.

13. Филиппов, А. Виолончель алиһәсе: [Л. Маслова тур.] / А. Филиппов // Ват. Татарстан. - 2001. - 27 окт.

14. Хәлилова, А. Виолончельдә татар моңы бар: [Л. Маслова тур.] / А. Хәлилова // Мәд.җомга. - 2001. - 26 окт. (?43). - 17 б.

15. Лариса Маслова (виолончель): солистка Татар.гос.филарм. им. Г. Тукая: [буклет]. - Казань: Б.и., 1995. - 6 с. - Цв.офсет.

Минкина Вера

Минкина Вера Егоровна - актриса Татарского академического театра им. Г. Камала, народная артистка РСФСР и ТАССР.

Родилась в 1918 г. в деревне Бахта Чистопольского уезда Казанской губернии. Окончила театральный техникум в Казани. Проявила себя мастером исполнения характерных ролей. После окончания техникум в 1939 г. была принята в труппу Республиканского передвижного театра. С 1952 г. - актриса театра им. Г. Камала. С 1991 г. - в труппе 'Милосердие' при театре.

Основные роля: Гульбика - 'Неспетая песня' М. Карима, туганым - 'Банкрот' Г. Камала, Бибиасма - 'Когда улыбнется счастье' Х. Вахита, Палый - 'Зятья Григория' Т. Миннуллина.

Беседы - Әңгәмәләр

1. 'Халкым миңа көч, сәхнә - гомер бирде': [Татарстанның һәм Россиянең халык арт. В. Минкина б-н әңгәмә] / В. Минкина; әңгәмәдәш Л. Хәбибуллина // Шәһри Казан. - 2008. - 5 сент.

2. Шаймиеву был год, а она уже вышла на сцену: [беседа с нар.арт. РТ В. Минкиной] / В. Минкина; записала А. Кадырова // Веч. Казань. - 2003. - 23 дек.

3. Тормыш дигән олы үзәндә: [ТРның халык арт. В. Минкина б-н әңгәмә] / В. Минкина; әңгәмәдәш Р. Юсупова // Юлдаш. - 1999. - Нояб. (?22). - 2 б.

4. Ак яулыгым кебек ак калдым: [артист истәлекләре] / В. Минкина // Татарстан. - 1998. - ?10. - 54 - 55 б.

5. Әнә 'зәңгәр шәл' малае туган көнгә чакыра: [ТРның халык арт. В. Минкина б-н әңгәмә] / В. Минкина; әңгәмәдәш Р. Мөхәммәтова // Сабантуй. - 1998. - 3 окт.

6. Гранд - дама камаловской сцены - веселая старушка: [беседа с народ.арт. России и РТ В. Минкиной] / В. Минкина; записала А. Кадырова // Веч. Казань. - 1997. - 15 апр.

7. Тормыш дигән олы үзәндә: [ТРның халык арт. В. Минкина б-н әңгәмә] / В. Минкина; әңгәмәдәш Р. Юсупова // Шәһри Казан. - 1996. - 21 июнь.

О ней - Аның турында

8. Әхмәтҗанов, Г. Еллар аңа кагылмый да кеби: [В. Минкина тур.] / Г. Әхмәтҗанов // Мәд. җомга. - 2004. - 23 гыйнв. (?3). - 12 б.

9. Әһлия, Ф. Чулпан - таңның көзгесе: [ТРның халык арт. В. Минкина тур. докум. бәян] / Ф. Әһлия // Идел. - 2003. - ?12. - 64 - 73 б.

10. Бәхетле ул Вера Минкина // Ват. Татарстан. - 2003. - 18 дек.

11. Гамли, З. Мәңге яшь бул, Венара апа! / З. Гамли // Шәһри Чаллы. - 1998. - 9 окт.

12. Гыймранова, Д. Татар театрының йөзек кашы: [В. Минкинага 70 яшь тулу уңаеннан] / Д. Гыймранова // Ват. Татарстан. - 1993. - ?243 - 244 (10 дек.).

13. Гыймранова, Д. Җиңел сөякле - үзе сөекле: [В. Минкина тур.] / Д. Гыймранова // Ват. Татарстан. - 1998. - 25 сент.

14. Гыймранова, Д. Сәхнәбезнең йөзек кашы: [В. Минкина тур.] / Д. Гыймранова // Мәд.җомга. - 1998. - 18 сент.; (38). - 17 б.

15. Гыймранова, Д. Театрыбызның Агъәбисе: [В. Минкинага 90 яшь] / Д. Гыймранова // Мәд.җомга. - 2008. - 5 сент. (?35). - 11 б.

16. Илялова, И.Г. Минкина Вера Егоровна / И.Г. Илялова // Камал театры артистлары = Артисты театра им. Г. Камала: биобиблиографик белешмәлек = биобиблиогр. справочник. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1996. - Б. 141 - 142.

17. Илялова, И.Г. Минкина Вера Егоровна / И.Г. Илялова // Камал театры артистлары = Артисты театра им. Г. Камала: биогр.справочник = биогр.белешмәлек. - 2-е изд. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2005. - С. 179 - 180.

18. Илялова, И. Я полюбила ваших старушек: [о В. Минкиной] / И. Илялова // Респ. Татарстан. - 1998. - 25 сент.

19. Котлыйбыз!: Татар театр сәнгатен үстерүгә зур уңышлары өчен Г. Камал исем. Татар акад.театры арт. В.Е. Минкина ТРның Мактау Грамотасы б-н бүләкләнде // Ват. Татарстан. - 1998. - 16 окт.

20. Мулланурова, Р. Үзебезнең Вера апа!: [В. Минкина тур.] / Р. Мулланурова // Сөембикә. - 2004. - ?1. - 14 - 15 б.

21. Низами, Р. Вера Минкинага 90 яшь / Р. Низами // Казан утлары. - 2008. - ?9. - 184 б.

22. Президентның рәхмәт хатлары: [Татар милли театр сәнгатен үстерүгә зур өлеш керткән өчен Г. Камал исем. Татар дәүләт акад.театры арт. В.Е. Минкина ТР Президентының Рәхмәт хаты б-н бүләкләнде] // Ватаным Татарстан. - 2003. - 20 дек.

23. Счастье Веры Минкиной // Респ. Татарстан. - 2003. - 19 дек.

24. Хәбибуллина, Л. Сәнгать гөлен кырау алмый: [В. Минкина тур.] / Л. Хәбибуллина // Шәһри Казан. - 1998. - 19 сент.

25. Юсупова, Р. Мәхәббәт бер генә - булмый ул генә... : [В. Минкина тур.] / Р. Юсупова // Таһир - Зөһрә ['Салават күпере' журн.куш.]. - 1998. - 39. - 3 б.

Сергеев Григорий Григорьевич

О нем - Аның турында

1. Иванова, Е.Г. Сергеев - оста биюче: [Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле биючесе Григорий Григорьевич Сергеев тур.] / Е.Г. Иванова // Туганайлар. - 2003. - 9 окт.

Степанова Людмила

Степанова Людмила - поэтесса, композитор. Родилась в деревне Федотовка Лениногорского района. Окончила Лениногорское педагогическое училище. Автор сборника стихов 'Беренче кар' (Первый снег).

Песни - Җырлар

1. Укытучыма чын йөрәктән: [җыр] / Л.Степанова көе һәм сүзл. // Ватаным Татарстан. - 2002. - 3 июль.

Тимофеева Раиса

Тимофеева Раиса Григорьевна - певица, заслуженная артистка ТАССР. Родилась в 1929 г. в селе Бурды Челнинского кантона (ныне Тукаевского района РТ). Окончила Казанское музыкальное училище. До 1958 г. была солисткой Государственного ансамбля песни и танца ТАССР, затем (до 1986 г.) - артистка Татарской государственной филармонии. Была первым пропагандистом кряшенской песни с большой сцены и по радио.

Песни - Җырлар

1. Яңа ел: 'Тормыш сукмакларын үтәм...': [җыр] / Р. Тимофеева көе, Н. Тукмачев сүзл. // Шәһри Казан. - 1999. - 1 гыйн.

Храмов Николай Александрович

Храмов Николай Александрович - заслуженный работник культура РТ, предприниматель. Родился в 1958 г. в городе Набережные Челны. Окончил Казанский кооперативный техникум. Активный участник и дипломант всех Фестивалей народного творчества в Татарстане. Проявил себя прекрасным исполнителем старинных кряшенских народных песен.

Беседы - Әңгәмәләр

1. Җырларымда халкым авазы: [Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре,җырчы Н. Храмов б-н әңгәмә] / Н.Н. Храмов; әңгәмәдәш Г. Егорова // Туганайлар. - 2008. - ?15 (139). - Б.3.

О нем - Аның турында

2. Глухов, М.С. Храмов, Н.А. / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 468.

3. Хөснуллин, Х. Җыр - аның очар канаты: [җырчы Николай Храмов иҗаты] / Х. Хөснуллин // Керәшен сүзе. - 1993. - ?5 (15 авг.).

Раздел 2. ПИСАТЕЛИ И ПОЭТЫ

Антонов Михаил

1. Әй, машина, машина...: [юмореска] / М. Антонов // Туган як. - 2007. - 27 гыйн.

Аппакова Даржия

Аппакова Дарья Сейфулловна (1898 - 1948) - педагог, детская писательница и активистка кряшенского движения в 1917-1921 гг. Родилась в деревне Байгулово Мензелинского уезда. В 1915 году окончила женское отделение Центральной кряшенской учительской школы. Была в числе организаторов первых советских газет на кряшенском языке, работала редактором в Кряшиздате, участвовала в постановке спектаклей Кряшенского передвижного театра. После гибели мужа - Г.И. Зубкова подверглась гонениям со стороны властей. Умерла в Средней Азии.

Автор произведений 'Мәмәт һәм аман карт' (Мамат и старик Аман), 'Лүли', романа 'Михнәт' (Муки), повестей 'Сәнәкчеләр', 'Кечкенә Бануның тарихы' (История маленькой Бану), пьес 'Тапкыр егет' (Находчивый парень), 'Шүрәле' (Леший), 'Бишек җыры' (Колыбельная песня), 'Ильдус'.

Издания - Җыентыклар

1. Кечкенә Бануның тарихы: повесть, хикәяләр, әкиятләр / Д.С. Аппакова. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1990. - 167 б.

Произведения - Әсәрләр

2. Йолдызкай: [хикәя] / Д. Аппакова // Сабантуй. - 2008. - 1 март.

О ней - Аның турында

3. Дәрҗия Аппакованың тууына - 100 ел // Заман сулышы. - 1998. - 12 март.

4. Ихсанова, Л. Һаман исән кебек тоела / Л. Ихсанова // Сабантуй. - 1997. - 28 февр.

5. Ихсанова, Л. Үз урыны / Л. Ихсанова // Шәһри Казан. - 1998. - 6 март.

Апушев Михаил

Апушев Михаил Павлович - журналист. Родился в 1967 году в деревне Альведино Пестречинского района РТ. Окончил отделение татарской журналистики Казанского государственного университета. Работает в газете 'Ватаным Татарстан'.

Произведения - Әсәрләр

1. Мәтрүшкәләр: хикәя / М. Апушев; кереш сүз авт. Нигъмәти // Туганайлар. - 2003. - 26 июнь. - Б.6.

2. Мишә буйлап - Иделгә: [докум.повесть] / М. Апушев // Сабантуй. - 1995. - 8 февр.

Публицистика - Язмалар

3. Яфрак бәйрәме / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 2006. - 10 июнь.

4. Ядкарьләрне барлар чак: [керәшеннәр һәм аларның гореф - гадәтләрен саклау проблемалары тур.] / М. Апушев // Мәдәни җомга. - 2006. - ?22 (9 июнь). - Б.17.

5. Олы бәйрәм / М.П. Апушев // Ватаным Татарстан. - 2006. - 19 апр.

6. Апушев, М. Җиңел сәнәгать жиңелеп калмасын... [Татарстанда җиңел сәнәгатьнең торышы тур.] / М. Апушев // Шәһри Ка┐зан. - 2003. - 25 нояб.

7. Нардуганның нар бар: [керәшеннәрнең 'Нардуган' бәйрәме тур.] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2003. - 25 гыйн.

8. Туганайлар: [Чаллыда керәшеннәрнең 'Туганайлар' газетаы чыга башлады] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2003. - 24 гыйн.

9. Бүлгәләп хакимлек итү кемгә кирәк? Керәшен кардәшләребез ни уйлый? / М.П. Апушев // Шәһри Казан. - 2002. - 13 авг.

10. Татарстан - Иран күпере: [14 - 15 майда Иран Ислам Республикасының РФдәге гадәттән тыш һәм вәкаләтле илчесе Голамреза Шафеи булып китте] / М. Апушев // Шәһри Ка┐зан. - 2002. - 17 май.

11. Йолдызлы йолдыз: [Советлар Союзы Герое Сабир Әхмәтов тур.] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2002. - 8 май.

12. Карендәшем - асыл бизәгем: ['Карендәшем - асыл бизәгем' дигән керәшен фольклор коллективлары республика фестиваленең йомгаклау концерты тур.] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2002. - 4 гыйн.

13. Милиция яңача эшләргә жыена: [Казанда 21-22 нояб. узган Бөтенроссия милиция киңәшмәсенән] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2001. - 23 нояб.

14. Соңгы маяк: [язучы Сафа Сабиров тур.] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2000. - 1 дек.

15. Сокланырлык эшләребезне тану: ['Татарстан кыры' институтының 80 еллык юбилее кысаларында авыл хужалыгы мәсьәләләренә багышланган халыкара фәнни-гамәли конференция булып утте] / М. Апушев // Шәһри Казан. - 2000. - 12 июль.

16. Пенсионерлар шатлыгы: [Яңа Савин р-нында Ямашев урам. пенсионерлар б-н эшләу үзәге ачылды] / М. Aпушев // Шәһри Казан. - 1999. - 8 дек.

17. Аклар белән Алисә башлый / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1999. - 30 июль.

18. Олы көн белән, керәшен карендәшләр! / М.П. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1999. - 10 апр.

19. Бер министрлыкта - ике байрак!: [С. Степашин ТР Эчке эшләр министрлыгына РФ Президенты Б. Ельцин указы белән яңа байракны тапшыру тантанасында катнашты] / П. Апушев // Ватаным Татарстан. 1998. - 22 дек.

20. Күктә көмеш канатлар: ['Тулпар' авиакомпаниясе тур.] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1998. - 15 авг.

21. Чын тарих... жир астында: [Казан Кремленда археологик казу эшләре тур.] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1998. - 11 авг.

22. Олы көн / М.П. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1997. - 26 апр.

23. Хәзинәгә салкын караш: [Татарстан рәссамнәр берлеге әгъзасы Гайшә Рахманкулова тур.] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1997. - 15 апр.

24. Зур тарихлы театр / М. Апушев // Яшел Үзән. - 1996. - 25 дек.

25. Керәшен йолалары саклана / М.П. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1996. - 30 нояб.

26. 'Казан'ныкы яхшырак: ['Казан кошчылык фабрикасы' акционерлык җәмгыяте] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1996. - 23 окт.

27. Болгардагы болганчык: [Спас р-нында мәдәният эшләренең торышы] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1996. - 12 окт.

28. Әй, биибез, биибез..: [Татарстанның атказанган артисты биюче Гузәл Вафина тур.] / М. Апушев // Ватаным Та┐тарстан. - 1996. - 23 авг.

29. Исеме калды тарихларда: [Муса Җәлилнең тууына 90 ел тулу алдыннан герой-шагыйрьнең музей - квартирасыннан репортаж] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1996. - 27 гыйн.

30. Йөнтәс 'урак өсте': [Питрәч р-ны 'Кощак' җәнлек совхозы директоры Иван Степанович Батьков тур.очерк] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1995. - 29 дек. - 3 б.

31. Элемтәләр киңрак колач ала: [Ф. Мөхәммәтшинның Германиягә визиты] / М. Апушев // Ватаным Татар┐стан. - 1995. - 19 сент.

32. Французлар безгә җыена: [Франция - Россия сәнәгать палатасының директоры Пьер Альбер Терюэль визиты] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1995. - 9 авг.

33. Җыелдылар карендәшләр бергә: [олы көн бәйрәме тур.] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1995. - 6 май.

34. Онытылган бистә: [Казан шәһәренең Төньяк (Северный) бистәсе хакында] / М. Апушев // Ват. Татарстан. - 1995. - 28 июнь.

35. Башбаштаклыкка закон юк / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1995. - 4 февр.

36. Карендәшләр җыелган җирдә / М.П. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1994. - 20 дек.

37. Спорт белән хезмәт янәшә: [Казанда спорт фестивале] / М. Апушев, Н. Булатов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 1 сент.

38. Билгә каеш салгач..: [хәрби хезмәт, Казандагы 7474 нче часть тур.] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1994. - 6 авг.

39. Тотка җыя, тотка җыя...: [Россиянең атк., Татарстанның халык арт. Равил Шәрәфиевның яраткан шөгеле - иске йортлардан тотка җыю] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1994. -16 март.

40. Сихри моң дөньясы: [Г. Камал исем. ТДАТ бинасында арт. Әлфия Авзалова бенефисы. 1993 ел, гыйн.] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1994. - 28 гыйн.

41. Яруллиннар авылында: [Мамадыш р-ны Кече Сон авылында татар музыкасын бөтен дөньяга таныткан комп. Ф. Яруллин музее ачылды] / М. Апушев // Ват. Татарстан. - 1993. - 4 авг.

42. Салих Сәйдәшев музее ачылды: [Казан шәһәре М. Горький урамындагы 13 йортта] / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1993. - 26 июнь.

43. 'Нур' театры нур сибә / М. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1993. - 23 июнь.

44. Курчак театры гына, имеш: [Казан курчак театрының яңа дир. М. Апушев б-н әңгәмә] / М. Апушев; әңгәмәдәш Р.С. Яппарова // Ватаным Татарстан. - 1993. - 5 июнь.

45. Җыр бәйрәме / М. Апушев // Ват. Татарстан. - 1993. - 25 май.

Апушев Павел

Апушев Павел Михайлович - поэт и прозаик. Родился в 1938г. в деревне Альведино Пестречинского района РТ. Окончил Казанский педагогический институт. Работал учителем в сельских школах Татарстана. Печатается с 1959 г.

Издания - Җыентыклар

1. Питрәч - безнең туган җир / П.М. Апушев. - Казан: Матбугат йорты, 2000. - 224 б.

2. Апушев, П. Мишә буйлап - Иделгә: шигырьләр, чәчмә әсәрләр / П. Апушев. - Казан: Ватан, 1997. - 170 б.

Произведения - Әсәрләр

3. Кирәк / П. Апушев // Шәһри Казан. - 2008. - 14 нояб.

4. Акбүз атым / П. Апушев // Сабантуй. - 2008. - 12 июль.

5. Бәчели дәдәй: хикәя / П.М. Апушев // Туганайлар. - 2008. - ? 3, 4 (28).

6. Ару - дару / П. Апушев // Чаян. - 2006. - ?17. - 10 б.

7. Сагынып килдем / П. Апушев // Сабантуй. - 2006. - 22 апр.

8. Өстәл почмагы / П. Апушев // Чаян. - 2006. - ?5. - 2 б.

9. Җилкәнем; Максатым яры; Улын көткән ана һ.б. шиг. / П. Апушев // Шәһри Казан. - 2005. - 28 сент.

10. Урман безнеңчә сөйләшә / П. Апушев // Сабантуй. - 2004. - 3 июль.

11. Кайтам; Истә әле; Күрәм синдә / П. Апушев // Шәһри Казан. - 2003. - 26 сент.

12. Рәсемеңне ясыйм: поэма / П. Апушев // Шәһри Казан. - 2003. - 21 июнь.

13. Яшәү белән үлем талаша; Ялгыз чакта / П. Апушев // Казан утлары. - 2002. - ?12. - 115-117 б.

14. Бабам авылы; Савабы булсын; Моңга батты / П. Апушев // Шәһри Казан. - 2002. - 20 сент.

15. Җырсөяр Фазыл: хикәя / П. Апушев // Идел. - 2002. - ?5. - 4 - 6 б.

16. Йөрәгемә хуҗа бул: публицист сүзе / П. Апушев // Шәһри Казан. - 2000. - 28 июль.

17. Пидыр, Питер һәм Мәкчем дәдәй: ['Мишә буйлап - Иделгә' дигән повестьтан өзек] / П. Апушев // Идел. - 1994. - ?6. - 60-62 б.

18. Кайту: хикәя / П. Апушев // Ватаным Татарстан. - 1993. - 26 июнь.

19. Һәр кешенең үз йолдызы: кечкенә повесть / П. Апушев // Сабантуй. - 1992. - 2 - 16 май.

О нем - Аның турында

20. Антонова, 3. Язым минем - февраль аеннан: [язучы Па┐вел Апушев тур.] / 3. Антонова, М. Мартынова // Туганайлар. - 2004. - 11 март.

Асанбаев Назип

Асанбаев Николай Васильевич (лит.псевдоним - Нәҗип Асанбаев) - башкирский писатель и драматург, лауреат Государственной премии Республики Башкортостан им. С. Юлаева, заслуженный деятель искусств БАССР, заслуженный работник культуры РСФСР.

Родился в 1921 г. в деревне Акман Бакалинского района РБ. Участник Великой Отечественной войны. Живет в г. Уфе.

Публицистика - Язмалар

1. О писателе Т. Миннуллине / Н. Асанбаев // Кызыл таң. - Уфа. - 2008. - 19 авг. - Татар.

Багряшевский Василий

Багряшевский Василий (лит.псевдоним; полн. - Василий Федорович Тарасов) - поэт и прозаик. Родился в 1913 году в деревне Верхний Багряж Заинского района РТ. В середине 30-х гг., в условиях гонений на кряшенскую культуру, ему единственному удалось - таки выпустить детскую книжку 'Көмеш язулы алтын кош' (Золотая птица, писаная серебром) и сборник своих стихотворений.

О нем - Аның турында

1. Багряшевский, В. / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 193.

Глухов Максим

Глухов Максим Степанович - писатель, историк и философ. Родился в 1937 г. г. Казани. Окончил КГУ по специальности 'журналистика' и аспирантуру со специализацией 'отечественная история'. Кандидат исторических наук. Преподавал философию в вузах. Автор ряда художественно - публицистических книг и научных трудов по истории и духовной культуре татарского народа.

Издания - Җыентыклар

1. Казанский ретро - лексион: первый опыт родосл. - биогр. и ист. - краеведч. энцикл. / М. Глухов - Ногайбек. - Казань: Изд.центр 'Основа', 2002. - 575 с.

2. Tatarica. Энциклопедия / М.С. Глухов. - Казань: Ватан, 1997. - 503 с.

3. Судьба гвардейцев Сеюмбеки: неформальный подход к еще неписаным страница истории / М. Глухов - Ногайбек. - Казань: Ватан, 1993. - 287 с.

4. Новые срубы / М.С. Глухов. - Казань: Таткнигоиздат, 1990. - 271 с.

Публицистика - Язмалар

5. Кем соң син, керәшен туганым? / М. Глухов // Туганайлар. - 2003. - 11 нояб.

6. Народ в народе / М. Глухов // Восточный экспресс. - 2002. - 1 - 7 марта (8). - С.8.

7. Начало христианства среди кряшен и современные проблемы совершенствования их религиозно - нравственного состояния / М.С. Глухов // Этнические и конфессиональные традиции кряшен: история и современность: материалы науч.-практ.конф. / Кряшенский приход г. Казани. - Казань, 2001. - С.109 - 121.

8. Нагайбәкләр җирендә: [нагайбәкләр тарихы] / М. Глухов // Керәшен сүзе. - 1999. - 29 окт.

9. 'Тәмле генә, татлы сөйләшиек, керәшеннәр килгән дисеннәр...': [Зәй шәһәренең мәдәният сараенда керәшен мәдәнияте көннәре булды] / М. Глухов // Керәшен сүзе. - 1999. - 9 апр.

10. Керәшен дигән халык бар / М. Глухов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 22 авг.

11. Аерылганны аю ашар / М.С. Глухов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 27 июль.

12. Аллабыз бергә яраткан / М.С. Глухов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 24 янв.

13. Әле дә арумы сез, туганнар? / М.С. Глухов // Шәһри Казан. - 1992. - 16 сент.

Беседы - Әңгәмәләр

14. Как академик и композитор в энциклопедию попали..: [беседа с писателем М. Глуховым] / М. Глухов; записала Г. Подольская // Веч. Казань. - 1997. - 20 авг.

О нем - Аның турында

15. Глухов Максим Степанович: некролог // Туганайлар. - 2003. - 13 нояб.

Емельянов Яков Емельянович

Емельянов Яков Емельянович (1848 - 1893) - известный поэт. Родился в дереане Алан - Полян Лаишевского уезда Казанской губернии. Один из первых учеников Крящено - татарской школы, открытой Василием Тимофеевым в 1963 г. Окончил Миссионерский институт при Казанской духовной академии. Дьякон и священник с. Большая Чура Мамадышского уезда. В 1877 году выпустил сборник стихов на кряшенском языке, ставший известным в народе под названием 'Дарҗа әби кенәгәсе'. В литературоведческом отношении его творчество исследовано Х. Усмановым. В последние годы жизни учительствовал в селе Уреево - Челны Лаишевского уезда. Там же и похоронен.

Издания - Җыентыклар

1. Җәшнә, кояш җалтыра: [шигырьләр] / Я. Емельянов. - Чаллы, 2000. - 70 б.

Стихи - Шигырьләр

2. Ярлы тормыш; Кайгы; Саран бай һ.б. шиг. / Я. Емельянов // Туганайлар. - 2003. - 26 авг. - Б.6.

3. Әләк, Улым (а); Әби үгете һ.б. шиг. / Я. Емельянов; Р. Әхмәт әзерләде // Казан утлары. - 1998. - ?11. - Б. 153 - 156.

4. Йарлы тормышы. - Кайгы: Өзек. - Чәй. - Олысыманлык. - 'Көн дә ызгыш, йалан әр'. - Әләк. - Саран бай / Я. Емельянов // Татар антологиясе. 2 китапта. - 1 нче кит. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1992. - Б. 349 - 352.

О нем - Аның турында

5. Айтуганов, Б. Җәшнә, Кояш, җалтыра!: [Балык Бистәсе р-ны шагыйре Я. Емельяновка - 150 яшь] / Б. Айтуганов // Мәгърифәт. - 2000. - 15 гыйн.

6. Белоусова, Л. Сине бүген халкың ярата, исемеңне илгә тарата: [Балык Бистәсе р-ны Алан - Полян авылында керәшен шагыйре Я. Емельяновның (Җәкәүнең) 150 еллыгын билгеләп үттеләр] / Л. Белоусова // Керәшен сүзе. - 1999. - 29 окт.

7. Глухов, М.С. Емельянов, Я.М. / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С.262.

8. Зичин, Искәндәр. (Филиппов А.С.). Җырчы Җәкәү: [шагыйрь Яков Ямельяновың тууына 150 ел] / И. Зичин // Ват.Татарстан. - 1999. - 6 гыйн.

9. Керәшен туганнарыбызда бәйрәм: [язучы Яков Емельяновның тууына 151 яшь] // Шәһри Казан. - 1999. - 24 сент.

10. Мартынова, М. Укытучы, шагыйрь, священник:: [шагыйрь Я. Емельянов тур.] / М. Мартынова // Туганайлар. - 2006. - 14 дек.

11. На родине Якова Емельянова: [в Рыбно - Слободском р-не отмечали 151-ю годовщину со дня рождения поэта Якова Емельянова] // Татарские края. - 1999. - ?51 (дек.). - С.3.

12. Рәхим, Г. Җәкәү дәдәй: Яңгыр тавышы; Җилтотар; Идел - Каспий һ.б. шиг.: [атаклы керәшен шагыйре Я. Емельяновның тууына 105 ел тулу уңаеннан] / Г. Рәхим // Казан утлары. - 2000. - ?12. - Б. 122-125.

13. Сафин, М. Гражданским духом осиянный: [к 150-летию поэта Я. Емельянова] / М. Сафин // Аргамак. - 1998. - ?5-6.

14. Сафиуллин, Ә.Х. Шагыйрьне олылап, туган якны зурлап...: [керәшен шагыйре Я. Емельяновның тууына 150 ел тулу уңаеннан] / Ә.Х. Сәфиуллин // Ватаным Татарстан. - 1999. - 24 сент.

15. Фәйзуллин, Р. Шагыйрь, поп һәм якташ: [Я. Емельяновның тууына 150 ел] / Р. Фәйзуллин // Казан утлары. - 1998. - ?11. - Б. 151-153.

16. Фәйзуллин, Р. Я. Емельянов - шагыйрь, поп һәм якташ: [XIX гасыр керәшен шагыйре Яков Емельянов тур.] / Р. Фәйзуллин // Туганайлар. - 2003. - 26 авг. - Б.6.

17. Яков Емельяновның тууына 150 ел // Ватаным Татарстан. - 1999. - 6 гыйнв.

Ямаш Игәнәй

Ямаш Игеней (полное имя Ананий Нестерович Малов) родился 10 января 1938 г. в селе Ляки Сармановского района РТ. Окончил Лубянский лесной техникум и факультет журналистики Казанского государственного университета. Работал лесоводом, учителем, журналистом. Печатался с 1960 г. Член Союза писателей Татарстана. Большое место в его творчестве занимала кряшенская тематика. Работал в журнале 'Аргамак' (г. Набережные Челны) и одновременно на общественных началах редактировал газеты 'Керәшен сүзе' (с февраля 1993 г.) и 'Керәшен хәбәре' (с июня 1995 г.). Автор книг 'Бәддога', 'Игелекле китап', 'Йолдыз булып ян', 'Хәзинәләр иле'.

Умер в 1997 году, похоронен в родном селе Ляки.

Стихи - Шигырьләр

1. Безгә дә таң атар: Дөнья булып...; Йолдызлар яна; Буран һ.б. шиг. / Я. Игәнәй // Мәйдан. - 2008. - ?3. - 89 - 91 б.

2. Академик атлы песи турында кыйсса / Я. Игәнәй // Көмеш кыңгырау. - 2008. - 23 гыйнв.

3. Трамвайда / Я. Игәнәй // Сабантуй. - 2006. - 11 нояб.

4. Чебиләр сөенделәр / Я. Игәнәй // Сабантуй. - 2004. - 26 июль.

5. Урамдагы иртә; Сыерчыкның яңа көне; Бакалар: [шигырьләр] / Я. Игәнәй // Мәйдан. - 2003. - ?3. - Б. 202-203.

6. Алла дисәң...; Дөнья; Академик атлы песи: [шигырьләр] / Я. Игәнәй // Туганайлар. - 2003. - 13 февр. - Б.6.

7. Сыерчыкның яңа көе / Я. Игәнәй // Сабантуй. - 2002. - 4 май.

8. ...Ерак юлга сәфәр чыгам иртән...; Кайтавазлар...: [шигырьләр] / Я. Игәнәй // Мәйдан. - 2001. - ?8. - Б. 132-133.

9. Күк кабагы; Бәйрәм; Тутый кош / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1998. - ?4. - 49 б.

10. Бәйрәм; Тутый кош: [шигырьләр] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1998. - ?3. - Б. 49.

11. Песи нигә тирләми?; Сөенечем; Адашкан эт; Сыйласыннар әле / Я. Игәнәй // Тәрбия. - 1998. - Февр. (?2). - 16 б.; Аргамак. - ?1. - 208 - 224 б.

12. Чәчкән идем...: [шигырь] / Я. Игәнәй // Фән һәм мәктәп = Наука и школа. - 1998. - ?1. - Б. 85.

13. Песи нигә тирләми: [балалар өчен шиг.] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1998. - ?1. - Б. 1-16.

14. 'Базарда без сорамабыз...'; Нәрсә булды сиңа, адәм заты / Я. Игәнәй // Шәһри Чаллы. - 1997. - 24 нояб.

15. Соңгы шигырьләреннән: ... Җәллади Дәүләт башыңны...; Авылның сау әле табигате...; Барыбер Таң атар һ.б. шиг. / Я. Игәнәй - Ананий Несторович Малов // Казан утлары. - 1997. - ?10. - Б. 99 - 103.

16. Солнцу; Слеза; Трактор и др стих. / Я. Игеней; пер. М. Сафина // Серебр.колокольчик. - 1997. - 15 мая.

17. 'Вселенная души - мой дом' / Я. Игеней; сл. об авт. М. Булгари; пер. М. Сафина // Аргамак. - 1997. - ?4. - С. 134 - 144.

18. 'Вселенная души - мой дом'; Солнцу; Слеза и др. стих. / Я. Игеней; вступ.слово М. Булгари; пер. М. Сафин // Аргамак. - 1997. - ?4. - С. 184 - 141.

19. Карендәшкә / Я. Игәнәй // Туган як. - 1997. - 6 март.

20. Һай бу адәнәрнең кыланмышы: Татарча бер дә сөйләшми; Буран; Мәдхия һ.б. шиг. / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1997. - ?3. - 6 - 15 б.

21. Җәнлекләр сабантуе; Ике койрыклы төлке; 'Академик' атлы песи турында кыйсса / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1996. - ?5 - 6. - 305 - 320 б.

22. Ике койрыклы төлке: Җәнлекләр Сабантуе; Ике койрыклы Төлке (Чын әкият); 'Академик' атлы песи турында кыйсса: [шигырьләр] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1996. - ?5-6. - Б. 305 - 320.

23. Карга белән саескан; Алдалаганы өчен; Нәни сатучы; Төсле җырлар / Я. Игәнәй // Көмеш кыңгырау. - 1996. - 22 июнь.

24. 'Гөзер ит иң элек, Бөек Галәмгә...'; 'Бар дөньяның асты өскә килән...'; 'Әй, Аккошым, Аккошым...' һ.б. шиг. / Я. Игәнәй // Мәд.җомга. - 1996. - 7 июнь (?23). - 7 б.

25. Татарга: [шигырь] / Я. Игәнәй // Мәдәни җомга. - 1996. - ?23. - 7 июнь.

26. 'Нинди тылсымлы бу, серле бу көч...' / Я. Игәнәй // Идел. - 1996. - ?5. - 8 б.

27. Аңламый шул / Я. Игәнәй // Шәһри Чаллы. - 1996. - 16 апр.

28. 'Академик' атлы песи турында кыйсса / Я. Игәнәй // Юаныч. - 1996. - Март.

29. Карендәшкә; Алла дисәң...; Ходайга инәлү һ.б. шиг. / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1993. - ?8. - 30 - 40 б.

30. Ләке керәшеннәренең туй җырлары / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1993. - ?8.

31. Страна сокровищ / Я. Игеней; пер. В. Гофмана // Аргамак. - 1992. - ? 5 - 6. - С. 41 - 42.

32. Керәшен туе / Я. Игәнәй // Туган як. - 1992. - 28 апр.

33. Әй Игәнә буе... / Я. Игәнәй // Чулман - Идел. - 1991. - 26 апр. - 2 май.

34. 'Агалдың да назлы бер көй булып...'; 'Ауган агач агып бара елгадан...' / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1991. - ?1. - 67 б.

35. Ышындырып кара заман! / Я. Игәнәй // Офык. - 1990. - ?9. - 31 - 32 б.

36. Ышандырып кара заман!; 'Эт ялкавы алар, эшлексез, дип...', Экология һәм без; Без / Я. Игәнәй // Казан утлары. - 1990. - ?6. - 55 - 57 б.

Публицистика - Язмалар

37. Туйлар, туйлар...: [керәшеннәрнең туй йолалары] / Я. Игәнәй // Туганайлар (Чаллы). - 2005. - 10 нояб. - Б.6.

38. Эз салып атылган йолдыз: шагыйрь Сирин тур. / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1996. - ?12. - Б. 94 - 97.

39. 'Зиһенемне таладылар минем...': [Авыру җәмгыять, бүгенге тормыш, дөнья] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1996. - ?7. - Б. 4 - 11.

40. Унөченче директор яки аның сөенечле кайгы - хәсрәте...: [Алабуга мед.училищесына - 60 ел] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1996. - ?4. - Б. 87 - 91.

41. 'Мине туксан сумга саттылар...': [Х. Туфанның бер төркемдәше Котдус ага Ханов хакында] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1996. - ?1. - Б. 16 - 23.

42. Рухи тамыр - изге йолалар: туй йолалары / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1995. - ?7. - Б.148 - 153.

43. Кем каһарман: Маннановмы, әллә Еринмы?: [Советлар Союзы Герое Илдар Маннанов тур.] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1995. - ?5 - 6. - Б. 4 - 8.

44. Уяныгыз, кешеләр!: [Ичкериядә барган сугышлар хакында] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1995. - ?2. - Б. 5 - 13.

45. Төбәгебез тарихыннан: [1707, 1735 еллар. Кама - Чулман буенда крестьяннар восстаниесе. Минзәлә яклары] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1994. - ?11. - Б.42 - 49.

46. Игелекле, изге һәм кыен юл: [Самара өлкәсендә 'Бердәмлек' дигән татарча газета чыга] / Я. Игәнәй // Аргамак. - 1994. - ?10. - Б. 68 - 71.

47. Бәддога. Гаепләү акты: [кан - кардәшләребез Кырым татарларының фаҗигале язмышын чагылдырган китап бу] / Я. Игәнәй. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1994. - 160 б.

О нем - Аның турында

48. Белоусова, Л.Д. Асыл затлы керәшен: [шагыйрь Ямаш Игәнәйнең тууына 70 ел] / Л.Д. Белоусова // Шәһри Казан. - 2008. - 8 февр.

49. Бәшәр, Р. Сабый җынлы шагыйрь: [шагыйрь Ямаш Игәнәй тууына 60 ел] / Р. Бәшәр // Керәшен сүзе. - 1998. - 23 янв.

50. Бәшәр, Р. Сабый җынлы шагыйрь: [шагыйрь Ямаш Игәнәй тууына 60 ел] / Р. Бәшәр // Аргамак. - 1998. - ?1. - Б. 87 - 91.

51. Бәшәр, Р. Шагыйрьнең туган җирендә: [шагыйрь Я. Игәнәйнең туган төбәге тур.] / Г. Бәшәр // Мәйдан. - 2008.- ?3. - 92 - 94 б.

52. Бәшәр, Р. Юксыну: [шагыйрь Ямаш Игәнәй тууына 65 ел] / Р. Бәшәр // Туганайлар. - 2003. - 13 февр. - Б. 1, 6.

53. Вәлиев, Н. Ямаш Игәнәй / Н. Вәлиев, Р. Салихов // Әдәби Алабуга. - Алабуга: АДПУ нәшр., 2005. - Б. 160 - 163.

54. Гасыймова, Р. Якты маяк кебек: [Я. Игәнәй тур.] / Р. Гасыймова // Шәһри Чаллы. - 2008. - 16 гыйнв.

55. Куанычлы хәбәр: [Саҗидә Сөләйманова исем. 'Кызыл каурыйлар' бәйгесендә (1994 ел) җиңүчеләрне Игәнәй исем.кызыксындыру премиясе б-н бүләкләү] // Аргамак. - 1995. - ?4. - Б. 101.

56. Максимов, Н.В. Ямаш Игәнәй - татар халкының танылган шагыйре / Н.В. Максимов // Туганайлар. - 2004. - 15 янв.

57. Мемориальная доска поэту Игенею: [была установлена и торжественно открыта первая в истории Наб.Челнов мемориальная доска челнинскому писателю Ямашу Игенею] // Аргамак. - 1998. - ?8. - С. 207 - 208.

58. Могыйнов, Р. Калды шагыйрь халык күңелендә: [Сарман районының Ләке авылында шагыйрь Ямаш Игәнәйнең тууына 60 ел тулуны бәйрәй иттеләр] / Р. Могыйнов // Шәһри Чаллы. - 1998. - 27 март.

59. Сафин, М. Дустымны юксынам: шагыйрь Ямаш Игәнәй // Казан утлары. - 1998. - ?1. - Б. 184 - 185.

60. Сафин, М. Йөрәге кушканча яшәде: [шагыйрь Я. Игәнәй тур. 'Мәйдан' журналының редакторы б-н әңгәмә] / М. Сафин // Туганайлар. - 2005. - 14 янв. - Б.4.

61. Сафин, М. 'Ул - лачыннар нәселеннән иде' / М. Сафин // Көмеш кыңгырау. - 2008. - 23 гыйнв.

62. Сафин, М. Шагыйрьне ямансулап: [шагыйрь Ямаш Игәнә тур.] / М. Сафин // Шәһри Чаллы. - 1998. - 24 гыйнв.

63. Хәмидуллина, Р. Матурлыкка гашыйк иде: [Ямаш Игәгәй - Ананий Малов (1938-1997) тур.] / Р. Хәмидуллина // Көмеш кыңгырау. - 2003. - 30 гыйн

64. Хөрмәтова, Н. Югалту ачысы: Ямаш Игәнәй - Ананий Нестерович Малов: некролог (10 гыйнвар 1938 - 1 март 1997) / Н. Хөрмәтова // Аргамак. - 1997. - ?4. - Б. 111 - 112.

65. Хөснетдинова, Ч. 'Көязләнеп йөри белмәдек без, парад ишеге кебек': [шагыйрь А. Малов (Ямаш Игәнәй) тур. истәлекләр. Аның шигырьләре дә басылган] / Ч. Хөснетдинова // Керәшен сүзе. - 2000. - 28 янв.

66. Юбилеен көтә иде...: Ямаш Игәнәй - Ананий Несторович Малов: некролог (10.01.1938 - 1.03.1997) // Аргамак. - 1997. - ?4. - Б. 110.

67. Ямаш Игәнәйнең тууына 70 ел // Казан утлары. - 2008. - ?1. - 186 б.

Красильников Владимир Иванович

1. Откровения мгновенья: избранное / В.И. Красильников. - Казань, 2005. - 142 с.

Логинова Мария

Мария Логинова - Пашина родилась в 1966 году в селе Верхние Сынлы Нижнекамского района. После окончания профессионального училище работает в шинном предприятии. В результате несчастного случая (падает с балкона) становится инвалидом. Несмотря на это, она как Ф. Яруллин, ныне покойный Г. Сагиров продолжает писать великолепные стихи и рассказы.

Издания - Җыентыклар

1. Ефәк - канат: шигъри әкиятләр / М. Логинова; [рәссамы Р. Хәбибуллин]. - Казан: Мәгариф, 2008. - 31 б.: рәс.

Стихи - Шигырьләр

2. Мөселман кызына; Әни ясап куйган чәй тәме; Бәхет; Ялгызлык / М. Логинова // Шәһри Казан. - 2008. - 8 февр.

3. Тукай - милләт уты / М. Логинова // Шәһри Казан. - 2008. - 25 гыйнв.

4. Табыш: хикәя / М. Логинова // Туганайлар. - 2007. - 29 нояб.

О ней - Аның турында

5. Моратова, Ф. Язмышларына кабат ялганып: [шагыйрә Мария Логинова тур.] / Ф. Моратова // Туганайлар. - 2003. - 25 дек.

Малов Николай

1. Җырларыңда кеше язмышлары; Милли җанлы татар; 'Еллар үтте, милләт ут - су кичте...' / Н. Малов // Шәһри Казан. - 2009. - 3 июль.

Рахим Гарай

Гарай Рахим (лит. псевдоним, полное имя - Григорий Васильевич Родионов) - видный татарский поэт и драматург, лауреат Государственной премии им. Г. Тукая, заслуженный деятель искусств РТ. Родился в 1941 г. в селе Федотово Лениногорского района РТ. Окончил филологический факультет Казанского университета и Высшие литературные курсы при СП СССР. Работал заместителем председателя правления Союза писателей Татарстана, старшим консультантом по национальным литературам правления Союза писателей России. Составитель 'Антологии татарской поэзии'. Печатается с 1959 г.

Издания - Җыентыклар

1. Сабантуй моей мечты: [поэзия; авториз. пер. с татар.яз.] / Г. Рахим // Фонд духовного возрождения 'Рухият' Татнефть; илл. М. Кузнецова. - Казан: Рухият, 2003. - 415 с.: илл.

2. Сайланма әсәрләр: ике томда / Г. Рәхим. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2001 - 2003.

Т.1. Чәчмә әсәрләр. Публицистика. - 2001. - 384 б. Портр. б-н. - Авт. тур.белешмә: Б. 7 - 10.

Т.2. Поэзия. / кереш сүз авт. С. Хәким. - Казан, 2003. - 432 с.

3. Иске самовар торбасы: хыялый хикәя / Г. Рәхим. - Казан: Мәгариф, 2000. - 15 б.

4. Замандашларыма ачык хат: шигырьләр, җырлар / Г. Рәхим. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1999. - 224 б. портр.б-н.

5. Битлек: хикәяләр һәм әкиятләр / Г. Рәхим; төз. һәм кереш сүз язучы Ф. Ибрагимова. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1993. - 96 б.

6. Тимер торна: [шигырьләр] / Г. Рәхим; рәс. И. Колмогорцева. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1993. - 48 б.

7. Татар поэзиясе антологиясе. Китап 1-2. / Төз. Г. Рәхим; ред.мөдире Ф.И. Миңнуллин, ред. Ф.М. Зөлкарнәев, Г.Х. Гыйльманов. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1992. - 1 китап. - 543 б.; 2 китап - 512 б.

8. Татлы сагышларым: [повестьләр, хикәяләр, публицистика] / Г. Рәхим; рәс. В. Фомин. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1991. - 376 б.

Художественные и публицистические произведения, песни - Әдәби һәм публицистик язмалар, җырлар

9. 'Кризис яный бөтен җир шарына...' / Г. Рәхим // Чаян. - 2009. - ?14. - 2 б.

10. Кичә... Бүген... Иртәгә...: [шагыйрә З. Мансурова иҗаты] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2009. - 15 апр.

11. Иң олы бәхет: [шагыйрь гаиләсе тур.] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2009. - 16 гыйн.

12. 'Кризис яный бөтен җир шарына...' / Г. Рәхим // Чаян. - 2009. - ?1.- 3 б.; ?2, 6. - 2 б.

13. Миңа шундый кыз кирәк / Г. Рәхим // Чаян. - 2008. - ?4. - 8б.

14. Гомер бәйрәмең мөбарәк булсын, мөхтәрәм Рабит кордаш! / Г. Рәхим, Р. Мингалим, Р. Гаташ // Мәдәни җомга. - 2008. - 28 март (?12). - 16 б.

15. Яшьлек дәфтәреннән: Атналар да үтә, айлар да; Көзге уйланулар; Минем әткәй иртә бөкерәйде... һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2008. - 22 февр.

16. Сакланганмы бар да җанымда?: Җавап; Йөрәккә ни кирәк; Шигъри дөньям һ.б. шигырьләр / Г. Рәхим // Мәд.җомга. - 2008. - 15 февр. (?6). - 7 б.

17. Әти җылысы: [язучы Р. Фәйзуллинның әтисе Габдрахман ага тур.] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2008. - 5 февр.

18. Илкәем; Кышкы җыр; Кистемгә килгәч һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Казан утлары. - 2007. - ?6. - 5 - 7 б.

19. Яркий талант: [о творчестве поэта Р. Валеева] / Г. Рахим // Казань. - 2007. - ?5. - С. 18-19.

20. Татар һалиндромы: [Татарстанның атк.сәнгать эшлеклесе уйланулары] / Г. Рәхим // Чаян. - 2006. - ?14. - 11 б.

21. Картаясызмыни инде сез дә... / Г. Рәхим // Мәгърифәт. - 2006. - 6 май (?18). - 1 б.

22. Туфан - Әлмәндәр / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2005. - 26 авг.

23. Сүзләр сүзгә ялгана да китә / Г. Рәхим // Мәд.җомга. - 2005. - 22 апр. (?16). - 7 б.

24. Сабантуй / Г. Рахим; пер. Р. Бухараева // Татарстан. - 2004.- ?6. - С.60.

25. Татар җыры; Романтика; Чишмә һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Мәд.җомга. - 2004. - 16 апр. (?15). - 7 б.

26. Сага древних Булгар: [киносценарий третьего фильма эпопеи 'Сага древних булгар'] / Б. Мансуров, Г. Рахим // Кинофорум. - 2004. - ?3. - С. 74 - 91.

27. Их, Дума... / Г. Рәхим // Чаян. - 2004. - ?1. - 2б.

28. Туган илем, Татарстан / Г.Рәхим // Мәд.җомга. - 2003. - 29 авг. (?35). - 7 б.

29. 'Фанта'; Фантомас һәм мин / Г. Рәхим // Чаян. - 2003. - ?22. - 7 б.

30. Шәрә шар; 'Дүрткылык' / Г. Рәхим // Чаян. - 2003. - ?22. - 7 б.

31. Дүрт әтәч; Кычыткан / Г. Рәхим // Чаян. - 2003. - ?21. - 14 б.

32. Мин ясаган кар бабай / Г. Рәхим // Чаян. - 2003. - ?21. - 9 б.

33. Юри генә / Г. Рәхим // Чаян. - 2003. - ?18. - 5 б.

34. Тимер торна / Г. Рәхим // Чаян. - 2003. - ?15. - 16 б.

35. Без - татарлар / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 2002. - 12 окт.; Шәһри Казан. - 2002. - 30 авг.

36. Татар уяу булырга тиеш: [халык санын алу тур.] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2002. - 4 сент.

37. Туган илем, Татарстан: [шигырь] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2002. - 28 авг.

38. Татар кешесе: [шигъри дисбе] / Г. Рәхим // Мирас. - 2002. - ?8. - 48 - 60 б.

39. Әниләр зары / Г. Рәхим // Казан утлары. - 2002. - ?5. - 87 б.

40. Туган илем, Татарстан: [шигырь] / Г. Рәхим // Мәдәни җомга. - 2001. - 31 авг. (?34). - 7 б.

41. Димәк; Күңелең көр, кәеф әйбәт була; Бөек татар халкы һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Казан утлары. - 2001. - ?7. - 89 - 91 б.

42. Романтика; Казансу; Дәүләт теле; Гармунчы зары: : [шигырьләр] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 2001. - 13 июль.

43. Черные кудри альхи; Твое творенье; :Плачешь ли по - преднему ты ночи напролет?..: [стихи] / Г. Рахим; пер. Р. Кожевниковой, М. Гусарова // Идель. - 2001. - ?6. - С.3.

44. Гражданин Вселенной; Справедливо; Новогоднее желание / Г. Рахим // АНКО. - 2001. - ?5. - С.19.

45. Сказание о Кубрате: [эпизоды из сценария фильма] / Г. Рахим // АНКО. - 2001. - ?5. - С. 19 - 22.

46. Так и поступил; Бес попутал; Зарницы: [пародии] / Г. Рахим; пер. А. Фокина // АНКО. - 2001. - ?5. - С.23.

47. Неугасимый огонь поэзии:: [Г. Мухаметшину 60 лет] / Г. Рахим // Татарстан. - 2001. - ?1. - С.83.

48. Татар мадонналары; Җәкәү дәдәй; Яңгыр тавышы һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Казан утлары. - 2000. - ?12. - 122 - 125 б.

49. Төркиядә татар китабы / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 2000. - 30 сент.

50. Татар; Дәүләт теле; Батырлар һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Татарстан. - 2000. - ?7. - 74 - 75 б.

51. Иҗат кешеләрен кимсетмик / Г. Рәхим // Мәдәни җомга. - 2000. - ?19 (12 май). - Б.6.

52. Тукай / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 2000. - 26 апр.

53. Чорлар рухание / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1999. - 25 дек.

54. Нәкый Исәнбәтнең тууына - 100 ел: [Н. Исәнбәткә багышланган шигырь] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1999. - 25 дек.

55. Рәхим, Г. Китап турында җыр: шигырь / Г. Рәхим // Мәгариф. - 1999. - ?11. - Б.29.

56. Картаймагыз әле ветераннар: [җыр] / Г. Рәхим сүзл., С. Садыйкова муз. // Ватаным Татарстан. - 1999. - 29 окт.

57. Чын исемем - Гөргөри... / Г. Рәхим // Керәшен сүзе. - 1999. - 24 сент.

58. Без Казанны яратабыз: [җыр] / Г. Рәхим сүзл., Л. Әхмәтова көе // Шәһри Казан. - 1999. - 30 июль.

59. Без Казанны яратабыз: [җыр; параллельно на рус.языке] / Г. Рәхим сүзл., Л. Әхмәтова көе // Татарские края. - 1999. - ?29 (июль). - С.8.

60. Берләшеп яшисе иде: [язучылар съезды тур.] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1999. - 16 июль.

61. Керәшен моңнары: ['Керәшен моңнары' дип аталган музыкаль кичә тур.] / Г. Рәзим // Ватаным Татарстан. - 1999. - 24 февр.

62. Хыялым: [шигырьләр] / Г. Рәхим // Мирас. - 1999. - ?1. - Б. 32 - 33.

63. Сездәй ирләр яшәгәндә / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 1998. - 4 сент.

64. Аулак; Аксубай; Чишмә: [шигырьләр] / Г. Рәхим // Казан утлары. - 1998. - ?8. - 93 - 98 б.

65. Шигырь һәм җыр канатларында: [күренекле шагыйрь Роберт Миңнуллинга 50 яшь] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1998. - 31 июль.

66. Үз милли кинобыз булыр: ['Исә Болгар җилләре' киносын төшерү тур.] / Г. Рәхим // Татарстан. - 1998. - ?5. - Б. 80-81.

67. Исә Болгар җилләре: [шигырь] / Г. Рәхим // Гасырлар авазы = Эхо веков. - 1998. - ?1 - 2. - Б.7.

68. Яңа ел шатлыклары: [шигырь] / Г. Рәхим // Ялкын. - 1998. - ?1.

69. Исә Болгар җилләре...: [шул исемдәге фильм тур.] / Г. Рәхим // Мәдәни җомга. - 1998. - ?1. - 2 гыйн. - Б.17.

70. Чыгарсың: ['...Бар халык йоклаган:]: [җыр] / Г. Рәхим сүзл., Ә. Хәйретдинов көе // Сөембикә. - 1997. - ?11. - Б. 34.

71. Хокукларны яклаучы, бәлаләрдән саклаучы бул!: [Татарстан Конституциясе тур.] / Г. Рәхим // Мәдәни җомга. - 1997. - ?44. - 7 нояб. - Б.2.

72. Уйдык - уйдык уйлар: Болгар бабаларга ачык хат; Самоед; Вафирә җыры һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Казан утлары. - 1997. -?7. - Б. 12 - 17.

73. Төркиядә татар китабы: [шигырь] / Г. Рәхим // Казан утлары. - 1997. - ?5. - Б. 69 - 70.

74. Мин әнә шундый малай / Г. Рәхим // Сабантуй. - 1997. - 10 май.

75. Бер яшьлектә, бер картлыкта: [Кави Латыйпка - 70 яшь] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1997. - 9 май.

76. 'Без - татарлар!': Идегәй; Батырлар; Бер милләтчегә һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Татар.края. - 1997. - Февр. (?5). - С.7.

77. Как Григорий Родионов превратился в Гарая Рахима: [беседа с татар. поэтом, прозаиком, драматургом, журналистом, науч. и общест.деятелем, педагогом] / Г. Рахим; беседовала Н. Нуреева // Казанские ведомости. - 1997. - 4 февр. - С.5.

78. Ватан; Татар; Назлыма һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Мәд.җомга. - 1997. - 24 гыйнв. (?3). - 7 б.

79. 'Үз җиремдә үз җырым...'; Карт кешенең туган көне; Төркиядә татар китабы һ.б. шиг. / Г. Рәхим // ZAMAN = Заман. - Татарстан. - 1997. - 24 гыйнв. (?4). - 4 б.

80. Сөюдар / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1997. - 22 гыйнв.

81. Дәүләт теле; 'Сәламәтлек, тамак, ял турында'; Эт белән мәче кебек / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 1997. - 21 гыйнв.

82. Уйнагыз гармуннар: [җыр] / Г. Рәхим сүзл., Ә. Шәрәфиев көе // Татар иле. - 1997. - ?4 (217). - Гыйн.

83. Яңа елның яңа назы ява... / Г. Рәхим // Зәй офыклары. - 1997. - 1 гыйнв.

84. Посредник; Друг; Мама нужна и др. стихи / Г. Рахим; пер. З. Терегулова // Заветы Ильича. - 1996. - 21 дек.

85. Исә Болгар җилләре: [шул исемдәге нәфис фильм тур. әңгәмә] / Г. Рәхим, А. Абдуллин // Мәдәни җомга. - 1996. - ?51 (20 дек). - Б.14 - 15.

86. Ветераннар; Юлың якты / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 1996. - 10 дек.

87. В ноябре у нас задует 'Теплый ветер древних булгар': [беседа с авт.сценария фильма Г. Рахимым] / Г. Рахим; записала О. Иванычева // Казан.ведомости. - 1996. - 5 нояб.

88. Синдер, татар кешесе / Г. Рәхим // Әлмәт таңнары. - 1996. - 18 окт.

89. Татар кешесе: [шигырь] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1996. - 9 авг.; Татарстан Респ. - 1996. - 25 апр.;

90. Йөрәге нәкъ уналтыда / Г. Рәхим // Әлмәт таңнары. - 1996. - 4 апр.

91. Китап булган җирдә дуслык, әхлак һәм тарихның яхшы дәвамы...: ['Төркиядә татар китабы' күргәзмзсе тур.әңгәмә] / Г. Рәхим; әңгәмәдәш Р. Сибгатуллина // Мәдәни җомга. - 1996. - ?13. - 29 март. - Б.8.

92. Менә бу күчтәнәч, ичмасам!: [Р. Миңнуллинның 'Күчтәнәч' исем.яңа китабы чыгу уңаеннан] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1996. - 1 март.

93. Кышкы Казанда җылы Болгар җилләре: кино сәнгате тур. әңгәмә / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1996. - 26 гыйн.

94. Борындагы төрекләрдә дөньяга караш һәм халык әдәбияты / Г. Рәхим; Л. Гайнанова әзерләде // Мирас. - 1995. - ?11 - 12. - 175 - 183 б.

95. Гәрәй Рәхим кытыклары: [кыска хикәяләр] / Г. Рәхим // Мәдәни җомга. - 1995. - ?16. - 3 нояб. - 13 б.

96. Алтын айлы манара: [Сөембикә манарасы тур. шигырь] / Г. Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1995. - 14 окт.

97. Туган илем, Татарстан / Г. Рәхим // Татарстан хәб. - 1995. - 26 апр.

98. Благородный человек: [стихи] / Г. Рәхим // Молодежь Татарстана. - 1995. - ?8 (март).

99. Тарханова, Ф. Хушлашу; Әйләнермен әле; Нигә? һ.б. шиг. / Ф. Тарханова; кереш сүз авт. Г. Рәхим // Казан утлары. - 1994. - ?7. - Б. 123 - 126.

100. Гөргөри: [язучы б-н әңгәмә] / Г. Рәхим; әңгәмәдәш Ә. Хәйри // Идел. - 1994. - ?6. - Б. 70 - 71.

101. Сакал; Үпкә; Яшь алмаш; Керәшен илчелеге / Г. Рәхим // Идел. - 1994. - ?6. - 70 - 71 б.

102. Чәчәк тәкыя: [җыр] / Г. Рәхим сүзл., А. Шакирова көе // Ялкын. - 1994. - ?4. - Б.3.

103. Каргалар шәһәре: [шигырь] / Г. Рәхим // Салават күпере. - 1994. - ?3. - 5 б.

104. Эт белән мәче кебек / Г. Рәхим // Татарстан хәб. - 1994. - 1 гыйнв.

105. Синдер, татар кешесе / Г. Рәхим // Бәйсезлек. - 1993. - Нояб. (?1). - 6 б.

106. Идел: [повесть] / Г. Рәхим // Мирас. - 1993. - ?4, 5, 6, 7. - Б. 25 - 27; 42 - 62; 74 - 81; 18-29.

107. Синдер, татар кешесе / Г. Рәхим // Татарстан. - 1992. - ?7 - 8. - 35 б.

108. Кара әле, Тукай, Казаныңа / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1992. - 19 июнь.

109. Соңладык / Г. Рәхим // Аргамак. - 1992. - ?3 - 4. - 76 б.

110. Сагышлар да татлы була икән: [авт. 'Татлы сагышларым' дигән кит.сүз башы] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1992. - март.

111. Татар кешесе / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 1992. - 19 март.

112. Татар ишаны / Г. Рәхим // Дөнья. - 1992. - Февр. (?1). - 10 б.

113. Талон, купон һәм акча: [замана кыйссасы] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1992. - 23 гыйнв.

114. Җәгүр дәдәй дәмәкләре / Г. Рәхим // Казан утлары. - 1992. - ?1. - 89 - 114 б.

115. Мин ясаган кар бабай / Г. Рәхим // Мәгариф. - 1992. - ?1. - 59 б.

116. Кыш иле / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1992. - 7 гыйнв.

117. Балтач әле һаман бирешмәгән; Кайда син, әтәч?; Мактау тактасында - Ленин рәсеме һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1991. - 14 дек.

118. Галиябанулар, Хәлилләр авылында: [Балтач р-ны Шодә авылында атаклы татар драматургы М. Фәйзи музее ачылды] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1991. - 16 нояб.

119. Арадашчы / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 1991. - 5 окт.

120. Ялгыш килгән; Киң күңелле кисмәк; Хурлап мактады: [шаян хикәяләр] / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1991. - 27 сент.

121. Ике борчылу / Г. Рәхим // Татарстан яшьләре. - 1991. - 16 июль.

122. Кызыктыргыч кораллар; Онык оялтты: [хикәяләр] / Г. Рәхим // Сабантуй. - 1991. - 13 июль.

123. Батырлык / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1991. - 12 июнь.

124. Ветераннар / Г. Рәхим // Сабантуй. - 1991. - 8 май.

125. Әле карлар шыгырдаган чакта... / Г. Рәхим // Шәһри Казан. - 1991. - 28 февр.

126. 'Кыш уртасы җиткәч күңелләргә...' / Г. Рәхим // Әлмәт таңнары. - 1991. - 8 февр.; Шәһри Казан. - 2 февр.

127. Әйтеп кал / Г. Рәхим // Аваз. - 1990. - ?10. - 6 б.

128. Көмеш тәңкә чыңы / Г. Рәхим // Азат хатын. - 1990. - ?9.

129. Татар кешесе; Идиллия; Чорлар рухние һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Казан утлары. - 1990. - ?9. - 3 - 6 б.

130. Оран сал; Бәйге; Заман / Г. Рәхим // Соц. Татарстан. - 1990. - 16 сент.

131. 'Мин бит җирдә яңа кеше әле...' / Г. Рәхим // Заман сулышы. - 1990. - 10 июль.

132. Хыял / Г.Рәхим // Заман сулышы. - 1990. - 1 июль.

133. Сынам Татарии; Корень; 'Не говорю, что счастья мало:' / Г. Рахим // Идель. - 1990. - ?5. - С.8; Идел. - с.24. - Татар.

134. Кайтып китче / Г. Рәхим // Ильич васыятьләре. - 1990. - 12 май.

135. 'Если есть на земле дорогой уголок:'; Корень; Стол находок; Печальное возвращение / Г. Рахим; пер. М. Гусарова // Веч. Казань. - 1990. - 17 апр.

136. Үтте - китте / Г. Рәхим // Чаян. - 1990. - ?15. - 6 б.

137. 'Күңелең көр, кәеф әйбәт була...'; Димәк; Вәгъдә һ.б. шиг. / Г. Рәхим // Ильич васыятьләре. - 1990. - 24 февр.

138. Ике шагыйрь / Г. Рәхим // Ильич васыятьләре. - 1990. - 17 февр.

Аның турында - О нем

139. Афзал, Г. Эпиграммалар: М. Хәбибуллинга, Г. Рәхимгә, А. Хәлимгә һ.б. / Г. Афзал // Аргамак. - 1997. - ?2. - Б. 56 - 57.

140. Әхмәтҗанов, М. Үзебезнең егет: [Г. Рәхим иҗаты тур.] М. Әхмәтҗанов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 22 гыйн.

141. Әхмәтҗанов, М. Татарга татарның үзе хакында хакыйкать кирәк: [Г. Рәхим б-н кинорежессер Булат Мансуров эшләгән 'Сага древних булгар' дип аталган кинофильм сценариенә тәнкыйть] / М. Әхмәтҗанов // Татарстан хәб. - 1994. - 14 май.

142. Белоусова, Л.Д. 'Картаймасаң, яшьлек узмый ул': [шагыйрь Гөргөри (Гәрәй Рәхим) б-н интервью] / Л.Д. Белоусова // Керәшен сүзе. - 2001. - ?6 - 9 (август).

143. Вәли - Барҗылы, М. Кешелеклелек өчен көрәш: [шагыйрь Г. Рәхим иҗаты] / Вәли - Барҗылы // Күңелем кошы. - Казан: Мәгариф, 2004. - Б. 83 - 99.

144. Вәлиев, М. Дөньяның кыл уртасында...: [шагыйрь Г. Рәхим иҗаты тур.] / М. Вәлиев // Гамәл дәфтәре: әдәбият һәм тормыә турында уйланулар. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2003. - Б. 273-288.

145. Вәлиев, Н. Гәрәй Рәхим / Н. Вәлиев, Р. Салихов // Әдәби Алабуга: АДПУ нәшр., 2005. - Б. 292-298.

146. Галиев, М. 'Чын исеме - Гөргөри...': [Г. Рәхимгә 60 яшь] / М. Галиев // Казан утлары. - 2001. - ?7. - Б. 75 - 88.

147. Галиуллин, Т. Шагыйрьләр - изгеләр нәселеннән....: [Р. Гаташ, Р. Харис, Г. Рәхим, М. Әгъләмов, Х. Әюпов иҗатлары тур.] / Т. Галиуллин // Мәдәни җомга. - 1998. - ?27. - 3 июль.

148. Гаташ, Р. Кырык беренчеләрнең берсе: [шагыйрь Г. Рәхим тур.] / Р. Гаташ // Мәдәни җомга. - 2001. - ?28 (13 июль). - Б.12.

149. Гаффар, А. Луч надежды: [о татарском писателе Г. Рахиме] / А. Гаффар // Молодежь Татарстана. - 1995. - ?8 (март).

150. Гәрәй Рәхим: (1941) // Татар драматурглары: биобиблиографик белешмәлек / төз. Ф. Ганеева, Ф. Яруллина, А. Саттарова. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2007. - Б. 190 - 191.

151. Гәрәй Рәхимгә 50 яшь: [ред. мәкалә] // Казан утлары. - 1991. - ?7. - 117 б.

152. Гәрәй Рәхимнең тормыш юлы // Заман сулышы. - 2001. - 29 дек.

153. Даутов, Р. Балачак әдипләре. - Беренче китап: [Г. Рәхим тур.] / Р. Даутов. - Казан: Мәгариф, 2003. - Б. 147-153.

154. Җиһангәрәев, Р. 'Болгар җилләре' әле һаман исә, яки татар халкы тарихына багышланган нәфис фильмны төшерү нигә тоткарлана' / Р. Җиһангәрәев // ZAMAN = Заман - Татарстан. - 1996. - 25 окт. (?43). - 5 б.

155. Җиһангәрәев, Р. Исә Болгар җилләре: [Г. Рәхимнең 'Исә Болгар җилләре' кинофильмын төшерү тур.] / Р. Җиһангәрәев // Ялкын. - 1996. - ?10. - 2 -3 б.

156. Зәйдулла, Р. ... Карт - корылар яши торган авыл...: [Г. Рәхимгә - Гөргөригә шигырь] / Р. Зәйдулла // Идел. - 1994. - ?6. - Б.59.

157. Зәйдулла, Р. Мөлдерәмә күңел: [шагыйрь Г. Рәхим сурәтенә штрихлар] / Р. Зәйдулла // Идел. - 2001. - ?9. - Б.68 - 69.

158. Кәримуллин, Ә. Безнең кардәшлек / Ә. Кәримуллин // Шәһри Казан. - 1991. - 2 авг.

159. Кәримуллин, Ә. Тынгысыз бул, каләмдәш! / Ә. Кәримуллин // Шәһри Казан. - 1991. - 2 авг.

160. Кыямов, Ә. Чәч агара, яшьлек узмый ул...: [язучы Г. Рәхим иҗаты тур.] / Ә. Кыямов // Шәһри Казан. - 2001. - 30 нояб.

161. Лерон, Л. Гәрәй Рәхимгә: [пародия] / Л. Лерон // Сабантуй. - 1999. - 29 май.

162. Маннап, Ш. Камчылы илһамчысы: [Г. Рәхимгә багышланган шигырь] / Ш. Маннап // Шәһри Казан. - 1997. - 23 май.

163. Миңнуллин, Р. Шагыйрь Гәрәй Рәхимгә: [шагыйрьгә шигырь] / Р. Миңнуллин // Сабантуй. - 1999. - 8 дек.

164. Митина, О. Обратной дороги нет:: [о съемках кинофильма 'Теплые ветры древних булгар'] / О. Митина // Респ. Татарстан. - 1996. - 26 окт.

165. Мәдәният өлкәсендәге казанышлары һәм күп еллар буе намус белән эшләгәне өчен ТРсы Дәүләт Советы Мәдәният, фән, мәгариф һәм милли мәсьәләләр комитеты эшчәнлеген тәэмин итү бүлеге мөдире Родионов Григорий Васильвичка 'Россия Федерациясенең атказанган мәдәният хезмәткәре' дигән исем бирелде // Ватаным Татарстан. - 2007. - 17 апр.

166. Перуков, И. В ожидании 'Теплых ветров': [о съемках кинофильма 'Теплые ветры древних булгар'] / И. Перуков // Респ. Татарстан. - 1996. - 26 окт.

167. Ризванов, Г. 'Гөргөри кияүләрен' сүтеп җыйдылар: [Бер төркем язучылар Гәрәй Рәхимнең ягы Лениногорск р-ны Федотовка авылында очрашулар үткәрде] / Г. Ризванов // Ватаным Татарстан. - 2007. - 28 дек.

168. Садэ, Г. Возвращение в Казань: [о Г. Рахиме] / Г. Садэ; пер. М. Гусарова // Комсомолец Татарии. - 1990. - 15 апр. (?15). - С.7.

169. Татар поэзиясе антологиясе: ике китапта / Төз. Г. Рәхим. - Казан, 1992. Рец.: Галимуллин, Ф. Шигъри мирасыбыз / Ф. Галимуллин // Мирас. - 1994. - ?10. - Б. 210-215.

170. Татарның беренче нәфис фильмы татарныкы булырмы?: ['Исә Болгар җилләре кинофильмы тур.] // Тат.яшьләре. - 1996. - 5 нояб.

171. Туфан, Х. В сердце - образ родной стороны; Надежный парень; Он - из цветочной калитки; Я люблю вас, люди!: [о поэте Г. Рахиме] / Х. Туфан, С. Хаким, Д. Кугультдинов // Идель. - 2001. - ?6. - С.2 - 3.

172. Туфан, Х. Гәрәй кызыктыра: [Г. Рәхимгә 60 яшь (1967 ел, 18 июнь)] / Х. Туфан // Татарстан. - 2001. - ?7. - Б.74.

173. Филиппов, А.С. Гөргөри / А.С. Филиппов // Казан утлары. - 2006. - ?3. - Б.160-166.

174. Филиппов, А.С. Гөргөри... Григорий Родионов... Ул ук Гәрәй Рәхим, татар шагыйре, референт... Шул ук вакытта менә дигән керәшен дә / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - ?14.

175. Филиппов, А.С. Гөргөри: [шагыйрь Гәрәй Рәхим эшчәнлеге тур.] / А. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 29 июль.

176. Филиппов, А.С. Казанның керәшен берләшмәсе / А.С. Филиппов // Соц.Татарстан. - 1990. - 14 апр.

177. Хәлим, А. Уянып аңлашу: [хикәя (Гәрәй Рәхимгә)] / А. Хәлим // Татарстан. - 2001. - ?11. - Б.77-78.

178. Хөснияр, З. ... Сөйлисе сүз күп җыелган...: [шигырь (Г. Рәхимгә, уллары Даут һәм Кубратка)] / З. Хөснияр // Салават күпере. - 2007. - ?10. - Б.15.

179. Юзеев, И. Рәсемнәрдә калган еллар: ...Татар кешесе (Г. Рәхимгә); Хәтер / И. Юзеев // Мәйдан. - 2002. - ?12. - Б.116-124.

180. Юзи, И. Рәсемнәрдә калган еллар (нәни истәлекләр); Татар кешесе (Гәрәй Рәхимгә): [шигырьләр] / И. Юзи // Идел. - 2002. - ?5. - Б. 44-45.

181. Яхина, Р. Чәйнекләр янында шигъриятнең бәясе кими: [Г. Рәхим тур.] / Р. Яхина // Шәһри Казан. - 1997. - 31 гыйнв.

Давид Саврушевский

Григорьев Давид Григорьевич (1876-1942) (литературный псевдоним - Давид Саврушевский) - поэт, драматург и общественный деятель. Родился в селе Большие Савруши Мамадышского уезда Казанской губернии. Окончил Казанскую учительскую семинарию и Миссионерский институт при казанской духовной академии. Один из инициаторов нового кряшенского возождения, создания периодической печати на кряшенском языке. До Февральской революции1917 г. - священник в селе Тихие Горы Елабужского уезда Вятской губернии. Один из организаторов съездов нерусских народов Поволжья и Приуралья, 'Национального общества кряшен' (1917) и 'Кызыл әләм' (1918-1922). Создатель Кряшенского книжного издательства (1876-1942).

Известны его книги 'Сандугач', 'Пролетариат куате', 'Театр пьесалары' - все выпущены Кряшиздатом в 1920 году. Репрессирован в 1937 г. Умер в системе ГУЛАГа в г. Джизаке (Узбекистан).

Аның турында - О нем

1. Глухов, М.С. Григорьев Давид Григорьевич (Давид Саврушевский) / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан. - С.243.

2. Давид Саврушский - керәшен шагыйре // Ватаным Татарстан. - 1997. - 14 окт.

Тавлин Гурий

Тавлин Гурий Иванович - татарский писатель. Родился в 1925 г. в деревне Верхний Багряж Челнинского кантона Татарской республики. Участник Великой Отечественной войны. В 1949 г. учился в Казанском педагогическом институте, когда был незаконно репрессирован (якобы за проявление национализма). Вернулся из сталинских лагерей в конце 1955 г. Работал в районных газетах, редактором Татгосиздата, был учителем татарского языка в школе рабочей молодежи. Автор нескольких книг, в том числе романа 'Афэт' (Бедствие).

Издания - Җыентыклар

1. Афәт: [роман - трилогия] / Г. Тавлин. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1996. - 447 б.: портр.

Произведения - Әсәрләр

2. Үги ана: [хикәя] / Г. Тавлин // Казан утлары. - 2005. - ?12. - Б. 106-110.

3. Когда тучи заслоняют солнце: [глава из романа 'Напасть'] / Г. Тавлин; пер. М. Валишевой // Татарстан. - 1997. - ?4. - С.11-16.

4. Омтылыш: [парча] / Г. Тавлин // Сабантуй. - 1996. - 14 сент.

5. Котый бабай: [парча] / Г. Тавлин // Сабантуй. - 1996. - 10 авг.

6. Кайгысыз Халисә: [кыйсса] / Г. Тавлин; С. Хәкимнең 'Гурий издательствосы' дигән кереш сүзе б-н // Ватаным Татарстан. - 1995. - 22 дек.

7. Югалтканын тапты: [хикәя] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1995. - 1 нояб.

8. Давыл: [романнан өзек] / Г. Тавлин // Мәдәни җомга. - 1995. -?4 (11 авг.). - 14 - 15 б.

9. Ана күңеле балада: [хикәя] / Г. Тавлин // Ват.Татарстан. - 1995. - 18 гыйн.

10. Юаныч: [хикәя] / Г. Тавлин // Ватаным Татарстан. - 1992. - 18 авг.

11. Тынычландырды: [хикәя] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1992. - Янв. (?3). - 6 б.

12. Танымады: [хикәя] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1991. - 6 дек.

13. Афәт: [романның икенче кисәге] / Г. Тавлин // Казан утлары. - 1991. - ?10. - 3 - 69 б.; ?11. - 88 - 146 б.

14. Буран: [хикәя] / Г. Тавлин // Казан утлары. - 1991. - ?4. - 115 - 119 б.

15. Афәт: [роман - трилогия] / Г. Тавлин // Казан утлары. - 1990. - ?3 - 4; 1991. - ?10 - 11; 1994. - ?2.

Публицистика - Язмалар

16. Иман яңартканда: [Ф. Садриевның 'Таң җиле' романында хатын - кыз образлары] / Г. Тавлин // Мәйдан. - 2004. - ?2. - Б.160 - 164.

17. Кушаматлы - югалмас: [Зәй төбәге керәшеннәре арасында кушаматы юк кешене очратуы кыен] / Г. Тавлин // Казан утлары. - 1998. - ?7. - Б. 126 - 181.

18. Керәшен аерым милләтме?: [язучы Г. Тавлиннан 'Мәдәни җомга' редакциясенә соңгы килүендә язып алынган әңгәмә] / Г. Тавлин; әңгәмәдәш Р. Батулла // Мәдәни җомга. - 1998. - ?9. - 27 февр. - Б.4.

19. Проза турында сөйләшү / Г. Тавлин, З. Зәйнуллин // Казан утлары. - 1997. - ?11. - Б.165 - 166.

20. Фидакарь генерал / Г.И. Тавлин // Керәшен сүзе. - 1997. - ?10 (36) (5 нояб.).

21. Болнинода Тукай каены: [истәлек] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1997. - 17 - 19 сент.

22. Болында Тукай каены: [истәлек] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1997. - 17 сент.

23. Каһәрле һәйкәл: [Казан елгасы өстенә 1552 елда Казанны басуп алучыларга салынган һәйкәл тур.] / Г. Тавлин // Татар иле. - 1997. - Май (?18). - Б.6.

24. Каһәрле һәйкәл: [Казандагы һәйкәлләр тур.] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1997. - 14 февр.

25. Үткәннәрдән киләчәккә ага...: [Казанның Болак елгасы тур.] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1996. - 18 окт.

26. Саз суы инешендәге Багражым: [Зәй р-ны Баграж авылы тур.] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1996. - 1 окт.

27. Җиңүләрнең ачы тәме: [язучының сугышта күргәннәре] / Г. Тавлин // Мәдәни җомга. - 1996. - ?13 (29 март). - Б.6.

28. Миннән ничек 'халык дошманы' ясадылар / Г. Тавлин // Татарстан. - 1996. - ?2. - Б. 19 - 33.

29. Үкенечле гомер сабагы: [язучының хәзерге тормыш, сәясәт тур. уйланулары] / Г. Тавлин // Мәдәни җомга. - 1996. - ?7 (16 февр.). - Б.2.

30. Үткәннәребезгә бер караш: [истәлекләр] / Г. Тавлин // Зәй офыклары. - 1996. - 6 гыйн.

31. Кайгысыз Халисә: кыйсса / Г. Тавлин // Ватаным Татарстан. - 1995. - 22 дек. - Б.11, 16.

32. Сугышта җиңгәч - зинданга:: [70 яше улу уңаеннан күренекле язучы б-н әңгәмә] / Г. Тавлин; әңгәмәдәш Мансур Вәли // Казан утлары. - 1995. - ?12. - Б.99 - 103.

33. Казан кем шәһәре?: [Казан урамнарының иесмнәре тур.] / Г. Тавлин // Мәдәни җомга. - 1995. - ?21 (8 дек.). - Б.9.

34. Саескан һәм сумала: [памфлет] / Г. Тавлин // Мәдәни җомга. - 1995. - ?8 (8 сент). - Б.17.

35. Сәях Тәхау: [Касыйм Тәхау тур.] / Г. Тавлин // Мәдәни җомга. - 1995. - ?8 (8 сент.). - Б.17.

36. Үлем һәм иҗат: [скульптор Вера Мухина тур.] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1995. - 5 апр.

37. Картаямыни соң?: журналист Мәгъсум Гәрәевка 60 яшь / Г. Тавлин // Татарстан яшьләре. - 1995. - 23 февр.

38. Гаделлек сагында: [Бөек Ватан сугышы ветераны Абдулла Валиев тур.] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1995. - 21 гыйн.

39. Чуваш бүләге - татар язучысына: [язучы Кави Латыйпка 'Әминә' исемле поэмасы өчен Иван Яковлев исем. чуваш милли бүләге бирелде] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 15 нояб.

40. Чистай / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 20 сент.

41. Тәтеш: [Тәтеш шәһәренең тарихы тур.] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 6 сент.

42. Шәфкать туташы: [Бөек җиңүнең 50 еллыгына багышлана] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 27 авг.

43. Минзәлә / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 29 июль.

44. Мамадыш: [Мамадыш шәһәренең тарихы тур.] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 31 май.

45. Лаеш: [Лаеш тарихы тур.] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 6 апр.

46. Бөгелмә: [Республикабыз калалары] / Г. Тавлин // Татарстан хәб.- 1994. - 19 март.

47. Буа: [Республикабыз калалары] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 22 февр.

48. Тылсымчы: [Татарстанның атк.сәнгать эшлеклесе, рәссам Софья Кузьминых иҗаты] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 11 февр.

49. Зөя: [Республикабыз калалары] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 8 февр.

50. Алабуга: [Республикабыз калалары] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 2 февр.

51. Арча: [Республикабыз шәһәрләре] / Г. Тавлин // Татарстан хәб. - 1994. - 19 гыйн.

52. 'Из бездны бедствий': [о поэте М. Рафикове] / Г. Тавлин // Татарстан. - 1993. - ?8. - С.78 - 79.

53. Ул искиткеч кеше иде: [М. Шабайның тууына 80 ел тулу уңае б-н] / Г. Тавлин // Шәһри Казан. - 1993. - 27 апр.

54. Иман яңартканда: Безнең тормыш. Безнең әдәбият / Г. Тавлин // Казан утлары. - 1993. - ?2. - 147 - 152 б.

О нем - Аның турында

55. Әгъләм, М. Авыл аяклы кеше / М. Әгъләм Мәгърифәт. - 1996. - 20 гыйн. (?3). - 4 б.

56. Әхмәтҗанов, М. Афәт явы каян килә? / М. Әхмәтҗанов // Шәһри Казан. - 1997. - 22 авг.

57. Баттал, Ф. 'Эту книгу я писал для себя...': [о творчестве Гурия Тавлина] / Ф. Баттал // Татарстан. - 1997. - ?4. - С. 9-10.

58. Глухов, И.Г. 'Мулла Гурие': [танылган язучы Г. Тавлинның якты истәлегенә] / И.Г. Глухов // Керәшен сүзе. - 1998. - 4 апр.

59. Глухов, И. Мулла Гурие: [язучы Г. Тавлин тур.] / И. Глухов // Зәй офыклары. - 1999. - 25 дек.

60. Гурий Тавлин: язучы тур. // Идел. - 1994. - ?6. - Б.31.

61. Гурий Тавлин (25 дек. 1925 - 17 февр. 1998): некролог // Ватаным Татарстан. - 1998. - 20 февр. - Б.16.

62. Гыйләҗев, А. Яшьлек дустыма эндәшүем...: [язучы Г. Тавлинга - 70 яшь] / А. Гыйләҗев // Мәдәни җомга. - 1995. - ?23 (22 дек.). - Б.8.

63. Камалов, Б. Яшенкайтаргыч чыдамлыгы: [язучы Г. Тавлинга 70 яшь] / Б. Камалов // Шәһри Казан. - 1995. - 22 дек.

64. Нәгыймова, М. Аязымны сатып алдым яшем белән: [язучылар Г. Тавлин тур.] / М. Нәгыймова // Әлмәт таңнары. - 1997. - 25 март.

65. Нәгыймова, М. Тәкъдимем бар: [Г. Тавлин тур.] / М. Нәгыймова // Ватаным Татарстан. - 1997. - 28 март. - Б.10.

66. Нуруллин, И. Татарстан язучыларының XII съезды алдыннан / И.Нуруллин, Г. Тавлин, Л. Ихсанова [язучылар ред. биргән 5 сорауга җавап бирәләр] // Казан утлары. - 1994. - ?4. - Б.125 - 127.

67. Признание заслуг: Указаом Президента РТ за плодотворную литературную деятельность почетное звание 'Заслуженный работник культуры Республики Татарстан' присвоено Тавлину Г.И. - писателю, г. Казань // Респ. Татарстан. - 1991. - 28 марта; Ватаным Татарстан. - 29 марта.

68. Тавлин, Г. (Цветной портрет на четвертой странице обложки журнала) Г.И. Тавлин // Казан утлары. - 1993. - ?4.

69. Тавлин Гурий (25 дек. 1925 - 17 февр. 1998): некролог / Мин-во культуры; Союз писателей РТ // Республика Татарстан. - 1998. - 19 февр. - С.4.

70. Хәким, С. Гурий 'издательствосы': язучы Г. Тавлинга - 70 яшь / С. Хәким // Ватаным Татарстан. - 1995. - 22 дек. - Б.11.

71. Хуҗин, М. Сары яфраклар коелганда: [язучы Г. Тавлинның тууына 80 ел уңаеннан] / М. Хуҗин // Казан утлары. - 2005. - ?12. - Б. 104 - 106.

72. Хуҗин, М. Чомбырак: [язучы Г. Тавлин тур.] / М. Хуҗин // Татарстан. - 1996. - ?2. - Б. 17-18.

Тукмачев Никифор

Стихи - Шигырьләр

1. Яшәдең...; Кош булып / Н. Тукмачев // Туган як. - 2009. - 7 авг.

2. Синсез / Н. Тукмачев // Туган як. - 2009. - 21 июль.

3. Түзәрбез / Н. Тукмачев // Туган як. - 2009. - 24 апр.

4. Шауладык без...; Бурыч; Гөнаһсызлар һ.б. шиг. / Н. Тукмачев // Мәйдан. - 2009. - ?4. - 109 - 110 б.

5. Без шундый / Н. Тукмачев // Чаян. - 2009. - ?12. - 2 б.

6. Хайваннар дөньсында / Н. Тукмачев // Чаян. - 2009. - ?9. - 14 б.

7. Ал кулъяулык бирим әле / Н. Тукмачев // Туган як. - 2009. - 27 февр.

8. Ничек башлансын ди... / Н. Тукмачев // Чаян. - 2009. - ?6. - 2 б.

9. Парадокслар / Н. Тукмачев // Чаян. - 2009. - ?5. - 13 б.

10. Аңламадым / Н. Тукмачев // Туган як. - 2009. - 4 февр.

11. Гөнаһсызлар; Күңел күзе; Аңлап булмый / Н. Тукмачев // Чаян. - 2009. - ?4. - 8 б.

12. Барыбер; Авылда / Н. Тукмачев // Чаян. - 2009. - ?3. - 15 б.

13. Кышкы төн / Н. Тукмачев // Туган як. - 2009. - 7 гыйнв.

14. Ходайның ярдәме / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 24 окт.

15. Горурлык / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 22 окт.

16. Тартып - сузып; чик сакчысына / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 27 сент.

17. Ник аңламыйм? / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 9 авг.

18. Сагынып авылларны / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 2 авг.

19. Яралар / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 19 июль.

20. Яралар / Н. Тукмачев // Туган як. - 2008. - 19 июль.

21. Синоптиклар.../ Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?16. - 14 б.

22. Аңламадым / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?12. - 10 б.

23. Шаярып кына / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?11. - 8 б.

24. Кешеләр / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?10. - 15 б.

25. Карар / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?9. - 7 б.

26. Кәефсезгә киңәш; апрель шаярулары / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?8. - 3, 11 б.

27. Элек һәм хәзер / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?7. - 6 б.

28. Куышу / Н. Тукмачев // Чаян. - 2008. - ?3. - 9 б.

29. Халык җырларын - заманча / Н. Тукмачев. // Чаян. - 2008. - ?2. - 3б.

30. Әйт, 'Чаян'! / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?23. - 18 б.

31. Уртак язмышлар / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?23. - 3 б.

32. Белдерү / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?19. - 7 б.

33. Автомат уйлап таптылар / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?17. - 9 б.

34. Тилмерәм / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?16. - 5 б.

35. Кем тиле? / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?15. - 3 б.

36. 'Чаян'га хат / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?15. - 16 б.

37. Хезмәтләрен хөрмәтләп; Ник чүкиләр?; Шайтан туеның сәбәбе / Н. Тукмачев // Чаян. - 2006. - ?13. - 11 б.

38. Ак күбәләк - әни җаны; Туган җирдә; Соңгы тукталыш / Н. Тукмачев // Мәйдан. - 2004. - ?12. - 49 б.

39. Бар ул андый халык: [академик, политолог М. Әхмәтҗановка ачык хат] / Н. Тукмачев // Керәшен сүзе. - 2002. -?2 (янв.)

40. Сәхнәдә - 'Сүрәкә' ансамбле / Н. Тукмачев // Туган як. - 1996. - 28 март.

41. Кешенеке - кештәктә / Н.И. Тукмачев // Шәһри Казан. - 1992. - 11 апр.

Песни - Җырлар

42. Яңа ел: 'Тормыш сукмакларын үтәм...': [җыр] / Р. Тимофеева көе, Н. Тукмачев сүзл. // Шәһри Казан. - 1999. - 1 гыйн.

О нем - Аның турында

43. Мартынова, М. Әй бу гомер...: [шагыйрь Никифор Йонович Тукмачев тур.] / М. Мартынова // Туганайлар. - 2006. - 29 июнь.

44. Мартынова, М. 'Провожая молодость...': [о презентации кн. Н. Тукмачева 'Гомерем Питраулары'] / М. Мартынова // Туганайлар. - 2009. - 26 февр. - С.4. - Татар.

Усачева А.

Сборники - Җыентыклар

1. Тормышым баскычлары: [шигырьләр, сценарийлар] / А.Т. Усачева. - Түбән Кама, 2006.

Стихи - Шигырьләр

2. Кышкы төндә / А. Усачева // Мәйдан. - 2009. - ?4. - 11 б.

Уткин Егор

Егор Васильевич Уткин (1932 - 1977) - татарский поэт. Родился в деревне Брюшли Елабужского (ныне Менделеевского) района РТ. Окончил Елабужский государственный педагогический институт. Был учителем татарского языка и литературы. Работал в редакции районной газеты, на Бондюжском химическом заводе. Автор ряда поэтических сборников. В Мендеелевске установлена литературно - краеведческая премия его имени.

Издания - Җыентыклар

1. Күңелемә коя чишмәләр: шигырьләр, поэмалар / Е. Уткин; [төз. И. Уткин; кереш сүз авт. Г. Рәхим]. - Казан: Татар.кит.нәшр., 2007. - 239 б.: портр.

Стихи - Шигырьләр

2. Кояш сыйган кебек тамчыга; Җилдә янган учак кебек; Кайту һ.б. шиг. / Е. Уткин // Туганайлар. - 2002. - ?4. - Б. 16.

3. Звездный дождь; Жаворонки; На маковом поле и др. стих. / Е. Уткин; пер. М. Сафина // Аргамак. - 1997. - ?7. - С. 138-147.

4. Төзүчеләр төшке ашка киткән; Тәгәрмәчләр җыры; Чаллы өсләрендә зәңгәр яшен һ.б. шиг. / Е. Уткин // Аргамак. - 1993. - ?8. - 63-68 б.

5. Глухой родник; На круче ревущего века; Свет очей моих / Е. Уткин; пер. М. Сафина // Новая Кама. - 1992. - 8 авг.

6. На маковом поле; радуясь солнцу дней; У могилы Тукая и др. стих. / Е. Уткин; пер. М. Сафина // Челнин.газ. - 1992. - 8 авг.

О нем - Аның турында

7. Әмәк, Ф. Шагыйрьне хөрмәтләп: [шагыйрь Е. Уткин хөрмәтенә уздырылган кичә] / Ф. Әмәк // Туганайлар. - 2002. - ?4 (18 дек). - Б. 1, 4.

8. Белоусова, Л.Д. Туган як җырчысы: [шагыйрь Егор Васильевич Уткин тур.] / Л.Д. Белоусова // Керәшен сүзе. - 1997. - ?8 (16 авг.).

9. Белоусова, Л. Ак чишмәдә очрашулар: [шагыйрь Е. Уткинның туган көнендә дуслары аның туган авылы Бөрешледә булдылар] / Л. Белоусова // Керәшен сүзе. - 1999. - 31 июль.

10. Булгари, М. 'Радуясь солнцу дней...' / М. Булгари // Аргамак. - 1997. - ?7. - С. 136-137.

11. Вәли, Р. Ак чишмәләр булып / Р. Вәли // Шәһри Казан. - 1997. - Б. 66 (8 авг.).

12. Глухов, М.С. Уткин, Е.В. / М.С. Глухов // Татарика: энциклопедия. - Казань: Ватан, 1997. - С. 459.

13. Гыйләҗева, Н. Гөлләмәнең бер чәчкәсе: Е. Уткинның 75 еллык юбилее / Н. Гыйләҗева // Шәһри Казан. - 2007. - 9ноябрь.

14. Гыймазетдинов, М. Мин булырмын: Җырлар язам; Әнкәем; Мин булырмын һ.б. шиг.: [Е. Уткин истәлегенә] / М. Гыймазетдинов // Аргамак. - 1995. - ?12. - Б. 44-48.

15. Егор Уткин ядкаре: [шагыйрьгә 70 яшь] // Мәдәни җомга. - 2002. - 23 нояб. (?48). - 3 б.

16. Максимова, М. Шагыйрь кичәсе / М. Максимова // Туганайлар. - 2007. - 29 нояб.

17. Мансур - Булгари, С. 'Моя романтика': [к 60 - летию Е. Уткина] / С. Мансур - Булгари // Челны. - 1992. - 28 июнь.

18. Мансуров, С. Новые лауреаты Уткинской премии: [прозаик М. Гоглев, худож. В. Комаров, журн. В. Соловьев] / С. Мансуров // Аргамак. - 1996. - ?8. - С. 208.

19. Сабирова, М. Кыерсытылмасын иде язмышлар: [Е. Уткинның 60 яшьлегенә карата] / М. Сабирова // Алабуга нуры. - 1992. - 6 авг.

20. Сафин, М. На родине поэта - праздник: [к 60-летию Е. Уткина] / М. Сафин // Сов. Татария. - 1992. - 11 авг.

21. Сафин, М. Туган якның саф җырчысы: [шагыйрь Егор Уткин тур.] / М. Сафин // Аргамак. - 1993. - ?8.

22. Сафин, М. Шагыйрьне хөрмәтләп...: Е. Уткинның 70 еллык юбилее / М. Сафин // Мәйдан. - 2003. - ?1. - Б. 5.

Филиппов Александр

Александр Сергеевич Филиппов - журналист, поэт, писатель. Родился 20 января 1937 года в селе Зичебашево Заинского района РТ. Окончил факультет татарского языка и латературы КГУ, журфак Ленинградской Высшей школы политологии. Работал корреспондентом в газетах 'Кызыл Зәй' (ныне 'Зәй офыклары'), 'Яшь ленинчы' ('Сабантуй'), 'Татарстан яшьләре', на радио Татарстан, главным редактором газеты 'Йолдыз' (Апастовский район), корреспондентом газеты 'Ватаным Татарстан'.

А. Филиппов - 'Заслуженный деятель культуры Республики Татарстан'; награжден Почетными грамотами РТ.

Cборники - Җыентыклар

1. Буранлы яшен: [әсәрләр] / А. Филиппов. - Казан: Идел - Пресс, 2001. - 78 б.

2. Буранлы яшен: [шигырьләр, хикәяләр] / А.С. Филиппов; кереш сүз авт. Б. Камалов. - Казан: Идел - Пресс, 2001. - 180 б.: портр.б-н.

3. Карендәшләр. Керәшен бәйрәмнәре, йолалары һәм гореф - гадәтләре / А.С. Филиппов. - Казан: Идел - Пресс, 2001. - 79 б.

Произведения - Әсәрләр

4. Карт имән: [хикәя] / А. Филиппов // Мирас. - 2008.- ?4. - 130 - 131б.

5. Төш: [юмористик хикәя] / А. Филиппов // Мирас. - 2007. - ?1. - 137 - 138 б.

6. Муллык: [сатир.хикәя] / А. Филиппов // Мирас. - 2006. - ?10. - 145 - 146 б.

7. 'Кирпеч' романы: [хикәя] / А. Филиппов // Чаян. - 2006. - ?18. - 10 б.

8. Александр Филиппов кытыклары // Мәдәни җомга. - 2006. - 14 апр. (?14). - 13 б.

9. Ярый әле мин бар!: [булган хәл] / А. Филиппов // Чаян. - 2006. - ?9. - 8 б.

10. Куркак / А. Филиппов // Чаян. - 2006. - ?5.

11. Нардуган / А. Филиппов // Чаян. - 2006. - ?1.

12. Нардуган: [шигырь] / А.С. Филиппов // Чаян. - 2006. - ?1; Мәдәни җомга. - 2000. - 7 янв.; Татар календаре. - 1997. - 11 янв.

13. Бәрмәнчекле тал һәм боз сөңгесе: [хикәя] / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1999. - 31 март.

14. Мәңгелек фәлсәфә: ... Табигатькә нәрсә булды микән...; Кемгә нәрсә кирәк? Куркак һ.б. шиг. / А.С. Филиппов // Мирас. - 1997. - ?1. - Б.156 - 157: портр.б-н.

15. Экспроприация; Көзге мотивлар; Эпиграммалар; Замандашка; Куркак; Җырчылар / А. Филиппов // Яшел Үзән. - 1996. - 6 июль.

Публицистика - Язмалар

16. Олы көн (Пасха) / А. Филиппов // Юлдаш. - 2007. - Март (?15). - 16 б.

17. Йөрәк җыр сорый / А. Филиппов // Мәд.җомга. - 2007. - 2 март (?8). - 14 б.

18. Татарстан керәшен оешмасында / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 16 нояб.

19. Ай - һай гына шушы ла туганнарның һәркайда да барысының, ай, даны бар / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 26 окт.

20. Раздраженная Клеопатра: [театральные премьеры. Клеопатра - Ч. Хаматова] / А.С. Филиппов // Русский курьер. - 2006. - 9 - 15 окт. - С.21.

21. Авылдашым Тимофей Владимиров / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 15 июнь.

22. Геннадий Макаровның Арыу Тыны шигырьләре / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 30 май.

23. Суны ут иткән егет: [А.Н. Туполев исем. КДТУ проф., техн.фән.д-ры Р. Гафуров тур.] / А. Филиппов // Татар иле. - 2006. - Май (?19).- 3б.

24. Чын керәшен: [Татарстанның атказанган машина төзүчесе Петр Васильевич Ефимов тур. очерк] / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 13 апр.

25. Педагогика тарихчысы, проф. В.М. Гороховка - 115 ел / А.С. Филиппов / Туганайлар. - 2006. - 23 февр.

26. Архиепископ Анастасий 'Җаңа Закон' китабын халыкка таратты / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 26 янв.

27. Казан нардуганы / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2006. - 26 янв.

28. Мәдәниятебезнең ике канаты: [проф. Н.Н. Дунаев, Т.Г. Дунаева тур.] /А.С. Филиппов // Мирас. - 2006. - ?1 (170). - С. 48 - 59.; Туганайлар. - 2005. - 24 март.

29. Хас сыйфаты - һәр эшендә төгәллек: [академик Валерий Архипович Максимов тормышы һәм эшчәнлеге тур. очерк] / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2005. - 15 дек.

30. Өмет йолдызы: [Татарстанның атказанган врачы Евдокия Афанасьевна Данилованың эшчәнлеге тур. очерк] / А.С. Филиппов // Яшел Үзән. - 2005. - 13 дек.

31. Библиянең яңа тәрҗемәсе / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2005. - 24 нояб.

32. Татарның беренче педагогика фәннәре докторы: [проф. В.М. Горохов тур.] / А.С. Филиппов // Мәгариф. - 2005. - ?7.

33. Академик Марс Михайловтан сибелгән сихәтле нурлар / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2005. - 16 июнь.

34. Раштуа / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 23 дек.

35. Җәйге Көҗмә - Демьян / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 11 нояб.

36. Акрын - акрын без бараек, арымасын безнең атыбыз / А.С. Филиппов // Шәһри Казан. - 2005. - 3 июнь; Туганайлар. - 2004. - 8 апр.

37. Бүгенге керәшен белеме: аның торышы һәм киләчәге / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2005. - 28 апр.

38. Покрау / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 14 окт.; 2002. - 5 окт.

39. Спас / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 26 авг.

40. Элҗен / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 12 авг.

41. Кашкатау итәгендә / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2004. - 27 июль.

42. Василий Горохов - Татарстанның педагогика фәннәре буенча беренче докторы / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 16 июнь.

43. Максимов татар өчен җан ата / А.С. Филиппов // Мәгърифәт. - 2004. - 5 июнь.

44. Максимов бишьеллыклары / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 25 март.

45. Маргановлар кызы - профессор / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2004. - 11 март.

46. Авылда зур куаныч: [Кайбыч р-ны Иске Тәрбит авылы мәктәбен ачуда Татарстан Президенты М.Ш. Шәймиев катнашты] / А.С. Филиппов // Тугнайлар. - 2003. - 11 сент.

47. Авылның олы куанычы / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2003. - 26 авг.

48. Мәдәнияткә һәм сәнгатькә тугрылык: [ТРның атк.мәдәният хезмәткәре, арт. Х. Арсланов тур.] / А. Филиппов // Шәһри Казан. - 2003. - 23 июль.

49. Питрау букетлары / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2003. - 23 июль.

50. Яраткан җырчыбыз: [Татарстанның атказанган артисткасы Лена Бичарина] / А.С. Филиппов // Туганайлар. - 2003. - 8 март. - Б.1, 4.

51. Иисус Христос туган көн / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2003. - 6 гыйн.

52. Табигатьнең гүзәл мизгелләре: [рәссам В. Макаров иҗаты тур.] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 30 нояб.

53. Төштән соң кыш башлана / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 2002. - 13 окт.; Ватаным Татарстан. - 2000. - 14 окт.

54. Күп җирләрдә йөрдем, дөнья гиздем, сездән якыннарны тапмадым: [җырчы Е. Бичарина иҗат портретына штрихлар] / А.С. Филиппов // Татарстан. - 2002. - ?8 - 9.

55. Пусть звучат наши песни: [штрихи к творческому портрету Лены Бичариной] / А.С. Филиппов // Татарстан. - 2002. - ?8 - 9. - С.112 - 113.

56. Христианлык : тарих һәм мәдәният. Казанда үткәрелгән халыкара конференциядән язма / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 21 июнь.

57. Без - бер оя балалары: [проф. Владимир Васильевич Иванов тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 22 май.

58. Олы көн, йомырка һәм куян / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 4 май.

59. Тормыш дулкыннарында: [А. Вергазовка 70 яшь] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 15 март.

60. Күктә йолдызлар кабынгач / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 5 гыйн.

61. Моң иңә буыннан - буынга: [Респ.р-рында ел буе дәвам иткән 'Карендәшем - асыл бизәгем' иҗат фестиваленең йомгаклау концерты булды] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2002. - 4 гыйн.

62. Керәшен этносы проблемалары: [ТРдагы керәшен милли мәдәни оешмалары тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 19 окт.

63. Бүгенге хәлебез нинди? / А.С. Филиппов // Керәшен сүзе. - 2001. - 11 окт.

64. Филиппов, А. Яңгырасын җырларыбыз еракка ла, ай-һай-һай...: [Татарстанның атказанган артисты Лена Бичарина иҗаты тур.] / А. Филиппов // Мәдәни җомга. - 2001. - ?31 (3 авг.). - Б.15.

65. Филиппов, А.С. Тау ягының җәүгәр ташы: [җырчы Е. Бичаринага 50 яшь тулу уңаеннан] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 1 июнь.

66. Моң чишмәсе саекмасын: ['Карендәшем - асыл бизәгем' дигән республика керәшен иҗат фестивале тур.] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 14 апр.; Керәшен сүзе. - 2001. - Апр.

67. Бәйрәмнәрнең бәйрәме / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 7 апр.

68. Вифлеемның якты йолдызы / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 7 апр.

69. Карендәшем - асыл бизәгем: [Казанда 'Карендәшем - асыл бизәгем' керәшен иҗат фестивале тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2001. - 30 март.

70. Этник һәм дини традицияләр / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 2000. - 20 дек.

71. Фәнгә багышланган гомер: [Казан дәүләт финанс - икътисад институтының философия һәм социология кафедрасының мөдире В.В. Иванов тур.] / А.С. Филиппов // Мәдәни җомга. - 1999. - ?34. - 20 авг. - 14 б.

72. Витаминлы җырлар: [ТРның халык арт. Г. Казанцева иҗаты тур.] / А. Филиппов // Юлдаш. - 2001. - Март (?7). - 1 - 2 б.; Мәдәни җомга. - 1999. - ?19 (7 май). - Б. 16

73. Гелләр генә бергә очрашмыйбыз, җырлашыек әле бөген кич: [Башкортстанның Бакалы р-нында Башкортстан республикасы керәшеннәре мәдәният бәйрәме үткәрелде] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1999. - 17 апр.

74. Очар канатлары талмасын: [проф. Владимир Васильевич Иванов тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1999. - 13 апр.

75. Затлы залда сайрый сандугач / А.С. Филиппов (Александр Андреев имзасы б-н басылган) // Ватаным Татарстан. - 1999. - 12 март.

76. Җалан - җалан бергә очрашмыйбыз, җырлашыек әле бүген кич... / А.С. Филиппов // Керәшен сүзе. - 1999. - 28 февр.

77. Керәшен моңнары: ['Керәшен моңнары' дип аталган музыкаль кичә тур.] / А.С. Филиппов, Г.Рәхим // Ватаным Татарстан. - 1999. - 24 февр.

78. Таң суы / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1999. - 16 гыйн.

79. Тугым / А.С. Филиппов // Тугым бәйрәме. - 1999. - 12 гыйн.; Татар календаре. - 1996. - 26 март.

80. Раштуаның өч көне / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1999. - 7 гыйн.

81. Түгәрәк уен / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1999. - 6 гыйн.

82. Питрау / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1998. - 11 июль.

83. Бакалыда керәшен үзәге оешты: [Башкортстанның Бакалы р-нында керәшен милли - мәдәни үзәге оешты] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1998. - 20 февр. - Б.11.

84. 'Без татар да, керәшен дә түгел': [Татарстан һәм Чуашстан республикасы чикләрендә урнашкан керәшен авыллары тур.] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1998. - 7 гыйн.

85. Җәйге Көҗмә - Демьян / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1997. - 14 нояб., 13 июль.

86. Эше дә, ашы да бар, әмма җиңел түгел: [Зеленодол р-ны Муллаиле авылы тур.] / А.С. Филиппов, М. Харисов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 29 окт.

87. Кара урман уртасында бардыр...: [Раифа күле буенда урнашкан Раифа ирләр монастыре тарихыннан] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 3 сент.

88. Өч Микулы / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1997. - 23 май.

89. Урман эчләрендә алан бар: [Яшел Үзән р-ны урманнары хакында] / А.С. Филиппов // Татарстан. - 1997. - ?5. - Б.4 - 14.

90. Пасха / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1997. - 27 апр.

91. Май чабу атнасы / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1997. - 15 март.

92. Каюм бабай кайтты авылга: [Зеленодол р-ны Олы Ачысар авылында К. Насыйри исем. архитректура - этнография музее һәм К. Насыйрига һәйкәл ачылды] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 7 март.

93. Санга суксаң гына санация. Санлатмасаң - саңак өяге: [икътисад тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 26 февр.

94. Җилдән җитез 'Самум': [Зеленодольск шәһәрендәге М. Горький исем.суднолар төзү заводында чыгарылган яңа корабль тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1997. - 28 гыйн.

95. Раштуа (Рождество) / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1997. - 7 гыйн.; 1996. - 8 гыйн.

96. Әйша белән Техас арасы: [Зеленодольск р-ны 'Овощевод' яшелчә совхозы тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 11 дек.

97. Дуслык күпере: [6 нояб.көнне Зөя елгасы аша Казан-Мәскәү автострадасындагы 378 метр озынлыгындагы күпер ачылды] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 10 нояб.

98. Ераклардан карап киләм Чынлы басуларына: [Чүпрәле р-ны] / А.С. Филиппов, Р. Минһаҗ // Ватаным Татарстан. - 1996. - 2 нояб.

99. Юксыну: [Татар милли азатлык хәрәкәтенең күренекле эшлеклесе, танылган антифашист һәм публицист Минһаҗ Хаҗи Исмәгыйли тур. очерк (Чувашстанның Шыгырдан авылында туган)] / А.С. Филиппов // Мирас. - 1996. - ?10. - Б.127 - 133.

100. Агач башларына үрмәләп:: [ни өчен умартачылык шулай мескен хәлдә?] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 11 окт.

101. Покрау (Покров) / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 11 окт.

102. Кандагар тоткыны: [Әфганстан хөкүмәтенә каршы көрәшүче 'Талибан' төркеме әсирлегеннән качкан җиде батыр очучы тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 18 сент.

103. Җитмешенче кыңгырау: [Чүпрәле р-ны Кече Чынлы авылы урта мәктәбе тур.] / А. Филиппов, З. Алимов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 13 сент.

104. М.Ш. Шәймиев: 'Апаслылар үз мөмкинлекләрен узып киттеләр': [Апас р-нының Иске Йомралы мәктәбен ачу тантанасы] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 3 сент.

105. Өченче Спас / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 28 авг.

106. Карендәшләрне бәйрәмгә чакырам: милли йолаларыбыз / А.С. Филиппов // Татарстан. - 1996. - ?7 - 8. - Б.54 - 59.

107. Икенче Спас / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 19 авг.

108. Беренче Спас / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 14 авг.

109. Элҗен / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 2 авг.

110. Питрау / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 12 июль.

111. Тройсын (Троица) / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 13 июнь.

112. Симек / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 8 июнь.

113. Юллар юлга ялгана: ['Вираж' акционерлык җәмгыяте тур.] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 22 май.

114. Авыл шагыйрәсе: [Динә Камалетдиновага 50 яшь] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 17 май. - Б.7.

115. Олы көн (Пасха) / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 25 апр.; Яшел Үзән. - 1996. - 13 апр.

116. Урман ташы: [ТРныж халы карт., нәфис сүз остасы Р. Сабиров тур.] / А. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 17 апр.; Яшел Үзән. - 10 апр.

117. Бәрмәнчек / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 16 апр.

118. Икенче яшьлек: [Буа шикәр заводына - 35 ел] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1996. - 13 апр.

119. Май чабу (Масленица) / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 20 февр.

120. Нардуган - Мәҗүсиләр бәйрәме / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 24 гыйн.

121. Сагыш: [очерк күренекле милләтәшебез, әдип вә җәмәгать эшлеклесе, танылган антифашист Минһаҗ Исмәгыйли тур.] / А.С. Филиппов // Мирас. - 1996. - ?1-2. - Б. 231 - 238.

122. Качману (Крещение) / А.С. Филиппов // Татар календаре. - 1996. - 19 гыйн.

123. Тагын бер китапханә: [Зеленодол шәһәрендә татар китапханәсе ачылу тур] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 19 дек.

124. Вакыт һәм тәхет корбаны: [Мамадыш р-нындагы конфликт тур.] / А. Филиппов, Р. Рәхмәтуллина // Ватаным Татарстан. - 1995. - 29 нояб.

125. Туры юл: [Зеленодол р-нының Ленин исем.хуҗалыгына 30 ел җитәкчелек иткән Тәлгат Гыйниятуллин тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 2 сент.

126. Яшьлеккә кайту: [Усман Әлмиев тур. истәлекләр] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 11 июль.

127. 'Сезгә тагын ни кирәк?': [Зеленодол шәһәрендә татарча мөстәкыйль газета булдыру тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 27 июнь.

128. Днепр ярында, генераллар янәшәсендә: [Зеленодол шәһәрендә яшәүче Советлар Союзы Герое Габделәхәт Гобәйдулин тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 21 июнь.

129. Үзең бүләк: [Зеленодол шәһәрендә 'Ватан' мәдәният сарае каршындагы 'Бүләк' татар халык уен кораллары ансамбле тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 16 июнь.

130. Суд кичектерелде: [язучы Тәүфик Әйдине һәм 'Татарстан хәбәрләре' газетасын судка тарту тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 16 май.

131. Якты сукмак аннан өзелмәс: [Зеленодол - Норлат төбәгендә Каюм Насыйри айлыгы] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 21 март.

132. Ярдәм кирәк: [Зеленодольск медицина училищесы тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 21 март.

133. Киндер күлмәк, йон аякчу...: ТР кулланучылар союзы тур. / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 31 гыйн.

134. Яшел үзән сандугачлары: ['Яшел үзән' дигән балалар өчен татарча җыр бәйгесе тур.] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1995. - 27 гыйн.

135. Биеклек: [Зелеодол икмәк комбинаты коллективы һәм аның җитәкчесе, ТР һәм РФнең атк.азык-төлек пром-сте хезмәткәре Габделхәбир Гайнан улы Гайнанов тур.] / А.С. Филиппов // Аҗаган. - 1995. - ?1. - Б.14 - 16.

136. Маяк булып калка ай: [Олы Кайбыч авылында яңа мәчет ачылды] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 13 дек.

137. 'Хәмзә мәчете' ачылды: [Зеленодол р-ны Норлат авылында] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 30 сент.

138. Каһарман: [сугышчан Дан орденының тулы кавалеры Зыятдин Арсланов КамАЗ төзелешендә катнашкан] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 8 июль.

139. Үпкәләсәң, әйдә үпкәлә...урынлы үпкә: [Рәшит Сабировның 'Якташларым сезгә үпкәле' дигән мәкаләсе чыгу уңаеннан] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 4 июнь.

140. Яшел үзән - туган ягым, синдә минем яшьлек язым!: [Казанда Зеленодол р-ны үзешчәннәре отчет концерты] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 8 апр.

141. Язучы исемендә: [Зеленодол шәһәренең 'Мирный' бистәсендә татар китапханәсе язучы Фаил Шәфигуллин исемен йөртәчәк] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 25 март.

142. Татар ни өчен үги?: [Зеленодол шәһәренең 'Ватан' мәдәният сараенда биредә яшәүче татар халкының беренче җыены булды (1994 ел, 5 февр.)] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 2 март.

143. Берләшмәгә берләшеп: [Апас р-нының 'Алга' колхозы яңа елдан чын - чынлап крестьян хуҗалыклары берләшмәсе (ассоцияция) булып көн итә башлады] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 26 февр.

144. Шырданга барган идем: [Ничек яшисең, авыл? Зеленодол р-ны] / А.С. Филиппов // Ватаным Татарстан. - 1994. - 14 гыйн.

145. 'Карамзин эше' аклана / А. Филиппов // Соц. Татарстан. - 1991. - 16 февр.

146. Кәгазь сыер, кәгазь сөт, кәгазь акчалар... һәм кызыл вымпея / А. Филиппов // Соц. Татарстан. - 1990. - 8 авг.

147. Казанның керәшен берләшмәсе: [шагыйрь Г. Рәхим ( Г. Родионов) фикере] / А.С. Филиппов // Соц.Татарстан. - 1990. - 14 апр.

О нем - Аның турында

148. Гаффар, Ә. Яшен таҗы: [А. Филипповның 'Буранлы яшен' китабына рецензия] / Ә. Гаффар // Туанайлар. - 2002. - 18 дек.; Мәдәни җомга. - 2003. - 10 окт.

149. Мингалим, Р. Моңлы дусларымның берсе: [ТРның атк.мәдәният хезмәткәре, шагыйрь Александр Филиппов иҗаты] / Р. Мингалим // Мирас. - 1997. - ?1. - Б.156.

150. Җирем, суым, Ватаным: [журналист Александр Сергевич Филиппов] // Татарстан. - 1997. - ?1. - Б.14 - 15.

Луиза Янсуар

Поэтесса Луиза Янсуар (Шарова Луиза Николаевна) родилась 13 августа 1981 г. в деревне Кавал Пестречинского района РТ в семье учителей. Детство прошло в деревнях Янсуар, Кибячи и Кавал. Позже название деревни -Янсуар она возьмет своим псевдонимом.

В 1998 г. Луиза на золотую медаль заканчивает Янсуарскую школу и поступает в КГУ на факультет татарской филологии. После успешного окончания университета она поступает в аспирантуру и защищает кандидатскую диссертацию.

Луиза Янсуар со школьных лет занимается поэтической детельностью. Уже в 17 лет у нее издается книга стихов - 'Кузен ача умырзая' (Просыпается подснежник). В 2002, 2005. 2007 годах еще три книги видели свет: 'Мин куклэргэ кайтам" (Я возвращаюсь в небеса), "Болан кызы" (Дочь оленя), "Без - жан оргэн учак".

Луиза Янсуар с 2000 года является членом Союза писателей Татарстана; лауреат литературной премии им. С. Сулейманов фонда "Рухият".

Сборники - Җыентыклар

1. Без - җан өргән учак: шигырьләр / Л. Янсуар. - Казан: РИЦ 'Школа', 2007. - 104 б.

2. Болан кызы: [шигырьләр] / Л. Янсуар; кереш сүз авт. З. Мансуров. - Казан: Мәгариф, 2005. - 159 б.

3. Мин күкләргә кайтам...: [шигырьләр] / Л. Янсуар; кереш сүз авт. М. Әгълам. - Казан: Мәгариф, 2002. - 128 б.

4. Күзен ача умырзая / Л. Янсуар; кереш сүз авт. Р. Гаташ. - Казан: Школа, 1998. - 84 б.: портр. б-н.

Стихотворения - Шигырьләр

5. Гомер әле яшәлмәгән кебек, тәү уңыш та алынмаган җыеп: Дөньялыкта, фани мәңгелектә...; Сагыш алкасы; Җәй җаны / Л. Янсуар // Мәд.җомга. - 2009. - 25 сент. (?38). - 7 б.

6. Дөньялыкта, фани мәңгелектә...; Сагыш алкасы; Уйлама да... һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2009. - ?8. - 114 - 117 б.

7. Җәйрәп ята гомер - алдыбызда...: Җилләр итәгендә җәйне көтәм...; Таныйсыңмы?...; Без һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2008. - ?8. - 108 - 11 б.

8. Былбылларга гына серен чиштем...: Сусау; Күрәзә; Яшерен уй һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Мәйдан. - 2008. - ?4. - 112 - 114 б.

9. Гомер; Без / Л. Янсуар // Татарстан. - 2008. - ?3. - 61 б.

10. Шигырь белән җанга - җан без - парын тапкан ярлар сыман: Толым - толым; Без; Ай гомере кадәр.... һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Мәдәни җомга. - 2008. - 11 гыйнв. (?1). - 7 б.

11. Мөлдерәмә...; Кайтыр идем...; Язмыш...бар! һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Идел. - 2007. - ?3. - 26 - 27 б.

12. Ночной ангел; Девичье сердце; Сама себе / Л. Янсуар; пер. А. Гайсиной // Идель. - 2007. - ?3. - С. 26.

13. Якты хисләр җырга әверелә: Язгы әкият; Төнге уйлар; Бер моң булып һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Ват. Татарстан. - 2007. - 26 гыйнв.

14. Балкыш; Өмет; Авыр / Л. Янсуар // Сөембикә. - 2006. - ?7. - 9 б.

15. Сөю кадәр сөю - мирсыбыз...: Без җан өргән учак; Кыйсса; Җавап һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2006. - ?7. - 107 - 111 б.

16. Тын бакчада гөлләр бөре ача, узып торган җәйне тоткарлап: Хәтер; Калдыр...; Чакырма һ.б. шиг. / Л.Я. Янсуар // Мәд.җомга. - 2006. - 4 авг. (?30). - 7 б.

17. Мизгел; Калдырыгыз!; Төшләр аша... һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Мәд.җомга. - 2005. - 12 авг. (?32). - 7 б.

18. Таллар; Җайдагы җыры; Әрнү һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2005. - ?7. - 86 - 90 б.

19. Мөлдерәп торган Бәхет мин / Л. Янсуар // Мәйдан. - 2005. - ?3. - 44 - 45 б.

20. Тамга; Шагыйрь гомере; Сагынганда һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Идел. - 2005. - ?3. - 22 - 23 б.

21. Теләк; Әкият; 'Ә йөрәк кояшка үрелә...' һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Идел. - 2004. - ?2. - 76 - 77 б.

22. Сагыну җыры; Кавышу җыры; Озату җыры / Л. Янсуар // Мәйдан. - 2003. - ?11. - 47 - 49б.

23. Таш монологы; Кыз күңеле; Фәрештә монологы һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2003. - ?8. - 126 - 129 б.

24. Бәхет; Уяну; Юксыну / Л. Янсуар // Мәд. җомга. - 2003. - 15 авг. (?33). - 7 б.

25. Мәхәббәт гөле: [шигырь] / Л. Янсуар // Ват. Татарстан. - 2003. - 1 май.

26. Йөрәгем нәкъ кояш турысында; Таулар белә; Мин таңнарга кайттым һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Идел. - 2003. - ?2. - 2 -4 б.

27. 'Офыкларга иңләп оча кошлар'; 'Яз белән көз'; 'Бер йотым өмет...' / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2002. - ?11. - 79 - 80 б.

28. Сихер; Шигырь; Ара һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Мәдәни җомга. - 2002. - 9 авг.(?32). - 7 б.

29. 'Күкрәгеңдә моңнар шавын тоям'; 'Яратудан...'; 'Китәсеңне беләм... иртәрәк...' һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2001. - ?12. - 116 - 118 б.

30. 'Син сөюдән өлкән булмасаң...'; Таш; Һаләкәт һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Мәд.җомга. - 2001. - 10 авг. (?32). - 7б.

31. Минем серем үземнән дә гади...; Халәт; 'Караңгыны ертып...' / Л. Янсуар // Сабантуй. - 2000. - 5 дек.

32. 'Кыяларга кагып кулларымны...'; Сер; Таштанмы яралган... / Л. Янсуар // Сөембикә. - 2000. - ?11. - 13 б.

33. 'Нинди төн бу? Күбәкләр...'; 'Читлекләргә ябып саклар идем...'; 'Бөтерде дә алды дулкын...' һ.б. шиг. / Л. Янсуар // Казан утлары. - 2000. - 87 - 88 б.

34. Соңгы яшен; Мәхәббәт гөле; Ялгызлык; Дуэль / Л. Янсуар // Мәд.җомга. - 1999. - 29 гыйнв. (?5). - 7 б.

35. Сер...; Бозлы күңел әле эремәгән...; Төн: шигырьләр / Л. Шарова // Идел. - 1998. - ?9. - Б. 15.

36. Туган як җыры: шигырьләр җыентыгы / Л. Янсуар. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1996. - Яшь язучылар арасында: Л. Янсуар.

Беседы - Әңгәмәләр

37. Бутылочки с притертыми пробочками: [беседа с поэтессами Л. Янсуар и Й. Миннуллиной] / Л. Янсуар; записал Н. Игламов // Казань. - 2009. - ?3. - С. 66 - 73.

38. 'Телне саклау үзебездән тора': [шагыйрә Л. Янсуар б-н әңгәмә] / Л. Янсуар; ; әңгәмәдәш М. Апушев // Дулкын ['Юл' газ.куш.]. - 2008. - 21 - 27 апр. (?15). - 1 - 3 б.

39. Кулда каләм, җанда илһам бар: [шагыйрә Л. Янсуар б-н әңгәмә] / Л. Янсуар; яз.ал. Л. Низамова // Алабуга нуры. - 2008. - 4 апр.

40. Мин күкләргә кайтам: [шагыйрә Л. Янсуар б-н әңгәмә] / Л. Янсуар; яз.ал. Э. Җәлилова // Сөембикә. - 2006. - ?7. - 8 - 9 б.

41. Мин төн кызы: [яшь шагыйрә Л. Янсуар б-н әңгәмә] / Л. Янсуар; яз.ал. Г. Җәлилова // Илһамият ['Шәһри Казан' газ.куш.]. - 2005. - 23 сент.

Аның турында - О ней

42. Әгъләм, М. Шигърият күгенә яңа йолдыз: [Луиза Николаевна Шарова (Луиза Янсуар) тур.] / М. Әгъләм, З. Мансуров // Туганайлар. - 2004. - 11 март.

43. Вәлиуллин, И. Күкләргә баккан болан кызы / И. Вәлиуллин // Һәр шагыйрь - бер дәрья: әдәби тәнкыйть мәкаләләре. - Казан: Тат.кит.нәшр., 2007. - Б. 191 - 199.

44. Вәлиулла, И. Күкләргә баккан болан кызы: [шул исемдәге китап тур.] / И. Вәлиулла // Мәдәни җомга. - 2005. - 30 дек. - Б. 16.

45. Гаташ, Р. Унсигез яшендә - мәхәббәтле китап / Р. Гаташ // Шәһри Казан. - 1999. - 13 авг.

46. Гаташ, Р. Яңа гасырга - яңа яшь шагыйрьләр сүзе / Р. Гаташ // Сабантуй. - 2000. - 23 дек.

47. Кадыйрова, А. Янар чәчәк / А. Кадыйрова // Ватаным Татарстан. - 2003. - 1 май.

48. Мансуров, З. Фәрештә илһам иңдерсә: [Л. Янсуарның 'Мин күкләргә кайтам' исемле китабы тур.] / З. Мансуров // Мәдәни җомга. - 2003. - 21 нояб. - Б. 16.

49. Хәлим, А. Күзен ача умырзая / А. Хәлим // Ватаным Татарстан. - 2000. - 13 окт.

СЛОВНИК

1. Гаврилова Лидия Семеновна - солистка Татарского театра оперы и балета. Родилась в Казани, сестра известного музыканта В.С. Гаврилова. Окончила Казанское музыкальное училище и Опреную студию при Московской консерватории (1939).

2. Галкин Вали - народный артист СССР

3. Игнатьев Виктор Петрович (1918 - 1986) - художник - график. Родился в деревне Меретяки Лаишевского уезда Казанской губернии. Окончил Казанский педагогичекий институт. Участник Великой Отечественной войны, имел боевые ордена и медали. Работал учителем географии, защитил диссертацию на соискание ученой степени кандидата географических наук. С 1956 года сотрудничал в сатирическом журнале 'Чаян'. В годы возведения КамАЗа выступил с серией рисунков об автограде и его первостроителях, собарнных и изданных отдельным изоальбомом 'КамАЗ начинается', удостоенным Республиканской премии журналистов им. Х. Ямашева. Одновременно работал доцентом кафедры физической географии КГПИ.

4. Красильников Дмитрий Николаевич (1903 - 1952) - художник - график. Родился в селе Средние Пенячи Мензелинского уезда Уфимской губернии. Учился в Пермском и Казанском художественных училищах. Окончил графическую студию Высших художественно - технических мастерских (Москва). Работал художником - иллюстратором в журналах и книжном издательстве в Казани. Участник ВОВ. В последние годы жил в Минске.

5. Федоров Владимир Александрович - скульптор, заслуженный деятель искусств РСФСР. Родился в 1930 г. в Москве в семье известного военначальника А.Ф. Федорова. Окончил Московский институт живописи, скульптуры и архитектуры. Среди известных его работ - памятник Зое Космодемьянской в Москве.

Именной указатель

1. Абдулкадыйрова Я. 21

2. Абдуллин А. 63

3. Авзалова А. (48)

4. Агапов В. 6, 7, (8),

5. Агламов М. (27),(66),71,85,87

6. Айди Т. (83)

7. Аймат Р. 15

8. Айтуганов Б. 52

9. Акмал Н. 21

10. Андреев Р.Е. 9, 10

11. Антонов М. 45

12. Алексеев В. (25)

13. Альмиев У. (83)

14. Альмиева Н. 27, 39

15. Амак Ф. 76

16. Антонов Б. 39

17. Антонова З. (32),50

18. Аппакова Д. 45, (45)

19. Аппакова Л. 40

20. Апушев М. 26,46,47,48

21. Апушев П. 49,50,(50),87

22. Арсланов А. (27),(35),(36)

23. Арсланов З. (84)

24. Арсланов Х. 22, 23,(79)

25. Асанбаев Н. 50

26. Афзал Г. 65

27. Ахлия Ф. 12,41

28. Ахмадиев Н. 16

29. Ахмат Н. 7

30. Ахмат Р. 52

31. Ахметзянов Г. 41

32. Ахметзянов М. 65, 66,71

33. Ахметзянова С. 28

34. Ахметов А. 37

35. Ахметов С. (46)

36. Ахметова Л. 11, 12,(30),62

37. Ахунова Р. 22

38. Аюпов Х. (66)

39. Багряшевский В. (50)

40. Базарова Г. 12

41. Баттал Ф. 72

42. Батулла Р. 23,(36),70

43. Батьков И.С. (47)

44. Башар Р. (56)

45. Баширов Г. (35)

46. Башурина Н. 12,27

47. Белоусова Л.Д. 7, 22,29,36,53,56,66,76

48. Бигичев Х. (35)

49. Бичарина Е. 13, (14),(79),(80)

50. Богатырев А.С. 14, (34),(35)

51. Борисова З.П. (15), 15

52. Брагина-Исламова В. (16)

53. Булатов Н. 11, 48

54. Булатова К. 10

55. Булгари М. 55,76

56. Бухараев Р. 61

57. Вали М. (27),70

58. Вали Р. 76

59. Вали-Барзылы М. 66

60. Валиев А. (71)

61. Валиев М. 66

62. Валиев Н. 56,66

63. Валиев Р. 11,26,29,33, (60)

64. Валиев Ринат (34)

65. Валиева Г. 28

66. Валиева Р. 38

67. Валиуллин И. 87

68. Валишева М. 69

69. Василова Н. (Васильева А.) (19)

70. Васильев В. (17), 17, (18)

71. Васильева А. А. (18), 18

72. Васильева З.П. 19

73. Вафина Г. (47)

74. Вергазов А. (80)

75. Владимиров Т. (78)

76. Габаши А. 22,23,

77. Габяши С. (33)

78. Гаврилов В. (20),(32)

79. Гаврилова Л.С. (89)

80. Гадел А. 26

81. Гадельшина Г. 7, 8

82. Гайнанов Г.Г. (83)

83. Гайнанова Л. 64

84. Гайсина А. 86

85. Галиев М. 66

86. Галимов Н. 28

87. Галимуллин Ф. 67

88. Галиуллин Т. 66

89. Галкин В. (89)

90. Гамли З. 42

91. Ганеева Ф. 66

92. Ганиева Н. 10

93. Ганиева Р. 7

94. Гараев М. (71)

95. Гарифуллин Д. 9

96. Гасимова Г. 7

97. Гасимова Р. 57

98. Гаташ Р. 60,(66),85,87,88

99. Гафуров Р. (78)

100. Гаффар А. 11, (27), 66,84

101. Гилязов Аяз 22,72

102. Гилазов А. 23

103. Гильманов Г.Х. 60

104. Гилязов И. 22

105. Гилязова А. 33

106. Гилязова Н. 76

107. Гимаева Л. 10

108. Гимазетдинов М. 28,76

109. Гимранова Д. 23,42

110. Гиниятуллин Т. (83)

111. Глинки М.И. (17)

112. Глухов И. 72

113. Глухов М.С. 8, 13, 16, 19, (21),37,38,44,50,51,52,(52),53,68,76

114. Голиков В. (27)

115. Горохов В.М. (78),(79)

116. Гофман В. 55

117. Губайдуллин Г. (83)

118. Гумаров М. (34)

119. Гуно Ш. (17)

120. Гусаров М. 61,65

121. Данилова Г. 6

122. Данилова Е.А. (78)

123. Дарзаманов Ж. 9

124. Даутов Р. 66

125. Даутова Р. 22, 26

126. Джалилова Г. 87

127. Джалилова Э. 87

128. Джалиль М. (47)

129. Дунаев Н. 21, 22, (22), (23), (24),(78)

130. Дунаева Т.Г. (24),(78)

131. Егорова Г. 44

132. Емельянов П.Д. 18

133. Емельянов Я. 52, (52),(53)

134. Ельцин Б. (47)

135. Еникеева А.Р.(32)

136. Ефимов П.В. (78)

137. Зайдулла Р. 28,66

138. Зайнашева Г. 9,37

139. Зайнуллин З. 70

140. Закиров Р. (27),(36)

141. Зарипов Р. 7

142. Захаров В. (24), 24

143. Зигангараев Р. 66

144. Зигангирова Ш. 28

145. Зиганшина Р. 22

146. Зулькарнаев Ф.М. 60

147. Ибрагимов Г. (32)

148. Ибрагимова Ф. 60

149. Ибушев Г. 25, 26,27,(27), (34),(36)

150. Иванов В.В. (79),(80)

151. Иванов М. 28

152. Иванова Г. 43

153. Иванычева О. 63

154. Игеней Я. 54,55,56, (56),(57)

155. Игламов Н. 87

156. Игнатьев В.П. (89)

157. Иксанова И. 11,29, 40

158. Ильясов Г. (35)

159. Илялова И. 22, 23,42

160. Имашев М. (35),(36)

161. Исанбет Н. (62)

162. Исмагыйли М.Х. (82),(83)

163. Ихсанова Л. 45,72

164. Казанцева Г. 12,29, 30, (30),(80)

165. Кадырова А. 12,41,88

166. Камал Г. (21), (22), (23)

167. Камалетдинова Д. (82)

168. Камалиева А. 21

169. Камалов Б. 72,77

170. Камский Г. 26

171. Каримуллин А. 66,67

172. Касимов Н. 28

173. Кашапова Ш. 27

174. Кашипов М. 28

175. Квитко Е. 29

176. Киямов А. 67

177. Киямова М. 33

178. Ключарев А. (35)

179. Князева У.Н. 31

180. Кожевникова Р. 61

181. Колмогорцева И. 60

182. Красильников В. 57

183. Красильников Д. Н. (89)

184. Кугультдинов Д. 67

185. Кузнецова М. 59

186. Кузьминых С. (71)

187. Латыйп К. (63),(71)

188. Лерон Л. 67

189. Логинова М. 58, (58)

190. Макаров В. (79)

191. Макаров Г. 20,32,33,(33),(78)

192. Макаров М. 12,14,27,(30),34,35,36,37,(37)

193. Макарова И. 38

194. Максимов В.А. (78)

195. Максимов Н.В. 57

196. Максимов Г. (38), 38

197. Максимова М. 76

198. Малахальцев А. 18

199. Малов Н. 59

200. Маннан Р. 12,30

201. Маннанов И. (56)

202. Маннап Ш. 67

203. Мансур-Булгари С. 76

204. Мансуров Б. 61,(66)

205. Мансуров З. 85,87,88

206. Мансурова З. (60)

207. Мансуров С. 76

208. Мартынова М.М. 8, 18,29,50,53,74

209. Маслова Л. 39, (40)

210. Махмудов А. 37

211. Мещихина В. 29

212. Минвалеев А. 33

213. Мингалиева Г. 7,8,21,24,26,31

214. Мингалим Р. 60,84

215. Минкина В.Е. 41,(41),(42)

216. Миннуллин Р. 23,(62),(64),67

217. Миннуллин Т. (50),(61)

218. Миннуллин Ф.И. 60

219. Минуллина А. 22

220. Минхаз(ев) Р. 82

221. Миншин М. 11

222. Митина О. 67

223. Михайлов М. (78)

224. Михайлова Р. 37

225. Моратова Ф. 14,29

226. Мугинов Р. 57

227. Мулланурова Р. 42

228. Муратова Ф. 7,58

229. Муслимов Р. 28

230. Мухамметова Р. 17, 18, 22, 23,41

231. Мухаметшин Г. (62)

232. Мухамметшин Г. 39

233. Мухамметшин Ф. (47)

234. Мухина В. (71)

235. Муэминова Э. 9

236. Нагимова М. 72

237. Насыйри К. (81)

238. Нигмати И. 34

239. Нигметзянов Х. (35),(36)

240. Низам Г. 23

241. Низами Р. 42

242. Низамова Л. 87

243. Нуреева Н. 63

244. Нурмухамметов З. (27), (35),(36)

245. Нуруллин И. 72

246. Перуков И. 67

247. Подольская Г. 52

248. Разим Г. 62

249. Разов М. 7

250. Ракипов Р. 9

251. Рахим Г. 8, 11,30,38,53,59,60,61,62,63,64,65,(65),(66),(67),(68),75, (84)

252. Рахматуллина Р. 83

253. Рафиков М. (71)

254. Рахманкулова Г. (47)

255. Ризванов Г. (36),67

256. Сабиров Р. (82),(84)

257. Сабиров С. (46)

258. Сабирова А. 33,38

259. Сабирова М. 76

260. Сабитов Р. (35)

261. Саврушевский Д. (68)

262. Садриев Ф. (70)

263. Садыйкова С. (21),62

264. Садэ Г. 67

265. Сайдашев С. (36), (48)

266. Сайдашева З. 37

267. Сайяр Н. 15

268. Салихов Р. 56,66

269. Салманова Г. 39

270. Сатиев К. (35)

271. Саттарова А 66

272. Сафаров Л. 38

273. Сафин И. 19

274. Сафин М. 53,55,57,75,76

275. Сафин Х. 13, (34)

276. Сафиулла Ю. 24

277. Сафиуллин А. 27,53

278. Сафиуллин Р. (35),(36)

279. Сахабиева З. 29, (34), (35)

280. Сергеев Г. (43)

281. Сибгатуллина Р. 63

282. Сиразетдинов М. (34)

283. Сирин (56)

284. Ситдикова Л. 12

285. Степанова Л. 43

286. Степашин С. (47)

287. Сулейман С. 27, 39

288. Сулейманова С. (57)

289. Сунгатуллин Л. 13

290. Тавлин Г. 69,70,71, (71), (72)

291. Тарханова Ф. 64

292. Тахау К. (71)

293. Терегулова З. 63

294. Терегулова Н. (35)

295. Теркулова Н. (35)

296. Терюэль П.А. (47)

297. Тимофеева Р. 44,74

298. Тукай Г. 37

299. Тукмачев Н. 44,73,74,(74)

300. Туфан Х. (35),37,(56),67

301. Усачева А. 75

302. Усачева Н. 14

303. Уткин Е. 75,76,(76)

304.Уткин И. 75

305. Фазули И. 37

306. Файзетдинов Н. 39

307. Файзи М. (65)

308. Файзрахманов А. (34)

309. Файзуллин Р. 27,53,(60)

310. Фархетдинова Ч. 26

311. Фаршатова Л. 27

312. Фасхи Ф. 37

313. Федоров В.А. (89)

314. Филиппов А.С. (Зичин Искэндэр) 13, 14,24,30,33,40,53,67,68,77, 78,79,80,81,82,83,84,(84)

315. Фокеев А. 27

316. Фокин А. 62

317. Фомин В. 60

318. Хабибуллин М. (65)

319. Хабибуллин Р. 58

320. Хабибуллина Л. 13, 21,26,41,42

321. Хабибуллина М. (25)

322. Хайретдинов А. 62

323. Хайри А. 64

324. Хаким С. 59,67,72

325. Халаф С. 22,26

326. Халилова А. 26,40

327. Халим А. (65),68,88

328. Халитов Ф. 22

329. Хаметов Р. (34)

330. Хамидуллина Р. 57

331. Ханов К. (56)

332. Харис Р. (66)

333. Харисов М. 22, 81

334. Хасанова А. 21

335. Хисаметдинова Г. 24

336. Хисамов И. (35)

337. Храмов Н. 44, (44)

338. Хузин М. 72

339. Хурматова Н. 57

340. Хусаинов А. 21

341. Хусаинов Ш. 22

342. Хуснияр З. 28,68

343. Хуснуллин Х. 44

344. Хуснутдинова Р. 7

345. Хуснутдинова Ч. 57

346. Шабаев М. (71)

347. Шадрин В. 14,30

348. Шайдуллин Ш. (36)

349. Шаймиев М.Ш. (79)

350. Шайхуллина А. 7,8

351. Шакирова А. 64

352. Шамионов Н. 29

353. Шамсутдинов Г. 7

354. Шамсутдинов Р. 21

355. Шарафеев А. 63

356. Шарафиев Р. (48)

357. Шарипов И.И. (35)

358. Шарифуллина А. 6

359. Шарифуллина Э.

360. Шафигуллин Ф. (84)

361. Шаяхметова Р. 31

362. Юзеев И. 27,37,68

363. Юнысова А. 12,30

364. Юсупова Н. 7

365. Юсупова Р. 22,41,42

366. Янсуар Л. 85, 86,87,(87),(88)

367. Яппарова Р. 48

368. Яруллин Ф. (27),(36)

369. Яруллин Фарит (48)

370. Яруллина Ф. 66

371. Яхин Р. (34)

372. Яхина Н. 11

373. Яхина Р. 30,68

30.12.2010
 

НАВЕРХ

© Сетевой этнокультурный проект kryashen.ru, 2002.
Создание и поддержка - НКЦ кряшен г.Казани и Республики Татарстан.
Идея - Александра Журавского. Дизайн - Ольги Святкиной.
При полном или частичном использовании материалов ссылка на kryashen.ru обязательна.
Вопросы, предложения, замечания и отзывы: